Linh thiêng bàn thờ tết

Ảnh minh họa

Đối với mỗi gia đình người Việt chúng ta thì khi tết đến xuân về, ngoài việc chuẩn bị đủ đầy thực phẩm, các món ngon vật lạ, mọi thứ để ăn tết ra thì thường là ai ai cũng lo chú tâm tới một công việc rất quan trọng, đó là lau dọn, trang hoàng bàn thờ!

Vâng, quả là bàn thờ chính là nơi chốn linh thiêng nhất trong mỗi ngôi nhà chúng ta, bởi ở đó có sự hội tụ tâm linh, khi mà mỗi tết đến người còn sống thường đi ra nghĩa trang để "thỉnh cầu" những người thân quá cố của gia đình mình về quần tụ đón tết cùng con cháu.

Nhớ giai đoạn ấu thơ sống nơi quê nhà, mẹ thường giao công việc lau dọn, sửa soạn bàn thờ cho mấy anh chị em chúng tôi ngay từ trước thời khắc Ông Táo chầu Trời. Việc đầu tiên chúng tôi phải làm là thu dọn tất cả các vật dụng trên mặt bàn thờ xuống, từ bát nhang cho tới lọ độc bình, chân nến, ống cắm hương, mâm bồng... Tất cả những vật dụng đó được lau rửa thật sạch sẽ, trừ bát nhang chỉ rút bỏ chân nhang rồi thay cát mới. Trên mặt bàn thờ cũng được chúng tôi dùng miếng rẻ sạch sẽ lau chùi từng chút một sao cho hết bụi bám.

Sau đó là tới khâu bày biện. Đầu tiên là việc bày mâm ngũ quả, với chuối xanh, bưởi là 2 thứ quả chính. Các loại quả phải có để làm mâm quả đẹp thêm, đủ đầy hơn luôn không thể thiếu vài ba quả xoài; mười quả quất chín vàng rực; non chục quả hồng chín đỏ... Nhiều năm mẹ tôi còn mua thêm cả mấy quả na, quả lê ki ma khiến cho mâm quả thêm phần rực rỡ.

Phía bên trên nhất của mâm quả bao giờ cũng phải có vài hộp mứt tết. Bà nội tôi lúc còn sống thường bảo rằng: Nhà mình ăn tết có to hay không người ta không biết, nhưng bàn thờ và mâm ngũ quả phải bề thế hoành tráng thì ai cũng nhìn thấy...! Thế nên bao giờ bà nội tôi cũng phải lo toan mua sắm để làm sao đấy mâm quả trên bàn thờ luôn to, cao tròn trịa đủ đầy quả.

Mâm ngũ quả thường được chuẩn bị từ vài hôm trước tết, nhưng các loại hoa trang trí cắm ở hai chiếc lọ độc bình trên bàn thờ mẹ tôi luôn mua đủ đầy vào hôm phiên chợ ngày cuối năm. Mấy cành hoa lay ơn, những bông hoa thược dược, dăm nhánh vi ô lét tim tím, cộng thêm mấy cành hoa hồng... luôn tạo nên hương thơm, sắc màu rực rỡ và làm đẹp cho không gian bàn thờ.

Trong phiên chợ ngày 30 tết, mẹ tôi cũng luôn mua đủ các loại hương thơm để đốt trong những ngày tết, đó là hương tăm, hương vòng, thậm chí cả vài chục cây hương đại cao to. Việc mua nhiều hương thơm là vì trong mấy ngày tết trên bàn thờ không thể để hương khói lạnh nhạt, mà cứ hết tuần hương này phải đốt kế tiếp tuần hương khác...

Tôi nghĩ, chẳng riêng gia đình tôi, hay một gia đình nào, mà tất cả mọi gia đình đều luôn chú tâm lo toan sửa soạn, bày biện sao cho chốn linh thiêng nhất trong ngôi nhà luôn đủ đầy rực rỡ.

Tâm niệm chung của dân ta là luôn hướng tới cội nguồn với đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", vì vậy mà việc trang hoàng, bày biện bàn thờ sao cho thật chu đáo để "thỉnh cầu" ông bà tiên tổ - những người thân đã khuất về đoàn tụ đón tết cùng con cháu mỗi khi tết đến xuân về luôn là việc làm đầu tiên phải nghĩ và hướng tới...