Vùng KTTĐ Bắc Bộ phải giữ vững vai trò đầu tàu

	Thủ tướng: Vùng KTTĐ Bắc Bộ cần giữ vững vai trò trung tâm kinh tế
	Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ: Cần cơ chế điều phối vùng hiệu quả

Hạ tầng giao thông đóng một vai trò quan trọng trong liên kết vùng

Nhận diện tồn tại, hoá giải thách thức

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, giai đoạn 2016-2018 quy mô kinh tế vùng KTTĐ Bắc Bộ luôn giữ tỷ trọng cao trong 4 vùng KTTĐ của cả nước. Quy mô kinh tế của vùng đứng vị trí thứ 2, chiếm gần 32% GDP của cả nước; thu ngân sách chiếm trên 31%, xuất khẩu hàng năm chiếm trên 30%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng... Không chỉ chú trọng phát triển kinh tế, các vấn đề y tế, giáo dục, bảo vệ môi trường và các vấn đề xã hội khác tiếp tục được cải thiện và chú trọng. Công tác tổ chức lập, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng tỉnh, quy hoạch chung xây dựng các đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn… đã được địa phương quan tâm, tập trung triển khai thực hiện.

Mặc dù đã đạt được những kết quả ấn tượng, song Bộ trưởng Dũng cũng lưu ý, vẫn còn nhiều tồn tại, nhiều vấn đề cần khắc phục để kinh tế vùng phát triển toàn diện và đồng bộ hơn. Cụ thể là dịch vụ hiện đang là mũi nhọn và đóng góp lớn vào kinh tế của vùng, nhưng tốc độ tăng trưởng chưa bền vững. Trong khi về phát triển công nghiệp, cả 7/7 tỉnh, thành phố của vùng đều định hướng phát triển công nghiệp điện tử, phần cứng; nhưng chỉ có Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh thu hút được các DN FDI lớn như Samsung, LG, Microsoft, Canon… và cũng mới dừng lại ở gia công, lắp ráp phần cứng với giá trị gia tăng thấp.

Bên cạnh đó, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của vùng giai đoạn 2016 – 2018 đạt hơn 426 tỷ USD, nhưng không đóng góp trong thặng dư cán cân thương mại chung của cả nước, mà trái lại còn thâm hụt hơn 40 tỷ USD.

Về công tác quản lý, điều hành, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh của một số địa phương trong vùng vẫn chỉ ở mức trung bình thấp của cả nước. Mặc dù vùng đã thu hút được nhiều dự án FDI quy mô lớn, nhưng tập trung vào các lĩnh vực, các ngành tận dụng nhân công giá rẻ và bất động sản, nên việc lôi kéo các DN trong nước tham gia có hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu còn hạn chế, liên kết giữa khu vực FDI và trong nước chưa cao, chưa có tính chất lan toả tích cực…

Ngoài ra nguồn thu của một số địa phương chưa bền vững, còn phụ thuộc vào một số lĩnh vực và doanh nghiệp; tỷ lệ người nhập cư ở một số thành phố, đặc biệt là Hà Nội đã gây ra tình trạng quá tải của hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội, nguy cơ ô nhiễm môi trường, cung cấp nước và tiêu thoát nước cho các địa phương trong vùng…

Tìm cơ chế phối hợp, điều hành hiệu quả

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu, Vùng KTTĐ Bắc Bộ phải tiếp tục giữ vững và phát huy hơn nữa vai trò là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa và khoa học kỹ thuật của cả nước. Phấn đấu cùng Vùng KTTĐ Nam Bộ là một trong hai đầu tàu, trung tâm kinh tế lớn nhất và phát triển năng động của cả nước.

Nhấn mạnh tình hình thế giới đang diễn biến phức tạp, khó khăn thách thức đan xen nhau, Thủ tướng cho rằng, “thời cơ, nguy cơ đều có. Nhưng trong nguy có cơ để Việt Nam, nhất là các vùng KTTĐ phát triển”. Trong bối cảnh đó, việc rà soát, hoàn thiện thể chế, thúc đẩy phát triển các vùng KTTĐ là một yêu cầu quan trọng, cấp bách; tạo khả năng đột phá, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội đất nước nhanh và bền vững.

Với tinh thần “nói bất cập, tồn tại nhiều hơn để thấy mình đang ở đâu để sửa chữa”, Thủ tướng nhắc lại những điểm bất cập của vùng trong đó đặc biệt lưu ý đến cơ chế điều hành vùng có rất nhiều lúng túng; các hoạt động hợp tác liên kết nội vùng và giữa các vùng chưa thật sự chủ động, hiệu quả; chất lượng tăng trưởng và mức độ lan tỏa của vùng KTTĐ chưa thực sự rõ nét; cấu trúc không gian phát triển vùng KTTĐ Bắc Bộ còn hình thành thụ động, chưa rõ nét theo định hướng...

Khẳng định Vùng KTTĐ Bắc Bộ phải phấn đấu cùng Vùng KTTĐ Nam Bộ là một trong hai đầu tàu, trung tâm kinh tế lớn nhất và phát triển năng động của cả nước, Thủ tướng đặt yêu cầu định hướng phát triển và xác định ngành nghề trụ cột ưu tiên, quy hoạch phân bổ không gian phù hợp hơn. Đồng thời cần làm rõ hơn danh mục dự án hạ tầng liên kết vùng, cả nội vùng và kết cấu ngoại vùng và có cơ chế thu hút đầu tư từ Trung ương, địa phương, đầu tư xã hội và đặc biệt là đầu tư tư nhân.

Cho rằng cần có thể chế liên kết vùng, cơ chế phối hợp vùng; liên kết trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ rõ nét hơn, người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh mục tiêu phát triển của vùng phải là đi đầu về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đi đầu trong 3 đột phá chiến lược và đặc biệt là cơ cấu lại nền kinh tế trên tinh thần phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ môi trường. Đồng thời cần làm rõ hơn mô hình tăng trưởng, đó là kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh; Làm tốt hơn dịch vụ logistics; xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Đặc biệt, là vùng có dân trí cao nên cần phát huy giá trị văn hóa, con người, coi đây là thế mạnh, tiềm năng cần khơi dậy. Bên cạnh đó, cần xem phát triển đô thị là một động lực tăng trưởng, đồng thời cần tiếp tục xây dựng nông thôn mới, đẩy mạnh thực hiện các giải pháp cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, chống tham nhũng, lãng phí...

Về thể chế điều hành và mô hình vùng, Thủ tướng cho biết, sẽ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm việc với các cơ quan liên quan, đề xuất mô hình cụ thể, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tổng hợp các ý kiến phát biểu, các đề xuất tại hội nghị, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chỉ thị về các giải pháp chủ yếu phát triển vùng KTTĐ Bắc Bộ.