Việt Nam đã ứng phó thành công với những “cơn gió ngược”

Chia sẻ tại Tọa đàm "Kinh tế Việt Nam vượt những cơn gió ngược" do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 5/10, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Quốc Phương dẫn chứng Việt Nam đã đạt kết quả tăng trưởng GDP khá cao so với các nước khác. Góp phần vào kết quả chung này, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT đánh giá cao công tác điều hành tiền tệ của NHNN trong 9 tháng vừa qua.

Sự điều hành linh hoạt, hiệu quả của NHNN đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn thuận lợi, điều hành tỉ giá phù hợp, đảm bảo tính thanh khoản của toàn hệ thống.

Nghành Ngân hàng đã điều hành linh hoạt, hiệu quả

Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhìn nhận, trong 9 tháng vừa qua, đất nước ta có khá nhiều kết quả nổi bật. Đầu tiên là tốc độ tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 4,24%. Trong kết quả này, quý III, GDP đạt 5,33% là con số rất tích cực so với cùng kỳ năm ngoái và kết quả này đã bù cho kết quả các quý trước và 9 tháng đạt kết quả chung GDP 4,24%. Có thể thấy, Việt Nam đã đạt kết quả tăng trưởng GDP khá cao so với các nước khác.

“Đầu tiên, tôi đánh giá cao công tác điều hành tiền tệ của NHNN trong 9 tháng vừa qua. Sự điều hành linh hoạt, hiệu quả của NHNN đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn thuận lợi, điều hành tỉ giá phù hợp, đảm bảo tính thanh khoản của toàn hệ thống.” – Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho hay.

Thứ hai, chúng ta cũng vượt qua "cơn gió ngược" về lạm phát. CPI 6 tháng đầu năm khá cao nhưng CPI 9 tháng tăng 3,16% so với cùng kỳ năm trước so với dư địa 4,5% mà Quốc hội cho phép. Trong những tháng cuối năm, chúng ta hoàn toàn có thể điều hành được.

Điểm sáng thứ ba là giải ngân đầu tư công. Năm nay là năm có lượng vốn đầu tư công cao nhất từ trước đến nay, do đó thách thức về giải ngân vô cùng lớn. Kết quả giải ngân vốn đầu tư công sau 9 tháng đạt 51% là kết quả rất đáng khích lệ. Trong rất nhiều năm qua, hiếm có năm nào sau 9 tháng kết quả giải ngân đạt được trên 50% bởi chúng ta thường dồn giải ngân vào những tháng cuối năm.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, điểm nổi bật trong năm nay khi bối cảnh thế giới nhiều biến động thì đất nước đã đạt nhiều kết quả rất tốt về đối ngoại. Đây là nội dung rất quan trọng trong điều hành kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng cả năm.

Cùng quan điểm, đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội nhấn mạnh thêm một số "điểm sáng" sau những con số không dễ nhìn ra; trong đó, phải tính đến nỗ lực và nguồn lực của Quốc hội, Chính phủ, doanh nghiệp cũng như người dân đã bỏ ra. Điển hình như Quốc hội, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp cả bằng thể chế và bằng tiền, như: giảm thuế, miễn thuế, gia hạn các nghĩa vụ tài chính… với khoảng 150 nghìn tỷ đồng.

Bên cạnh đó, theo ông Hiếu, là sự nỗ lực của Chính phủ, doanh nghiệp, người dân và các địa phương cùng chung tay để giảm bớt khó khăn, vượt qua thách thức. Cùng với đó là sự quyết liệt, quyết tâm, hành động rất mạnh mẽ của Chính phủ trong giai đoạn vừa qua, khi đã đưa các giải pháp giải quyết khó khăn và quyết định các chính sách.

Đơn cử như nỗ lực của Chính phủ trong việc hạ lãi suất mang lại kết quả rất lớn. Gần đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện 644 về việc chấn chỉnh, tăng cường trách nhiệm và nâng cao hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp. Ngay sau đó Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 105 về cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp, đưa ra những giải pháp rất mạnh mẽ để giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp.

Không chỉ cắt giảm thủ tục hành chính, Chính phủ còn chỉ đạo cắt giảm cả chi phí tuân thủ pháp luật, thậm chí Chính phủ chỉ đạo không ban hành các quy định trong thời gian khó khăn nếu quy định đó tạo ra những khó khăn, chi phí cho doanh nghiệp.

"Trong khoảng tháng 7-8/2023, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo rất mạnh mẽ về sự chuyển hướng điều hành chính sách tiền tệ nới lỏng linh hoạt, phù hợp. Đây là những hành động rất quyết liệt, rất mạnh mẽ và quyết đoán của Chính phủ", ông Hiếu nhận định.

Đánh giá cao những phản ứng chính sách chủ động của Việt Nam, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam đã ổn định kinh tế vĩ mô với hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội, thúc đẩy đầu tư công... Các chính sách kinh tế vĩ mô bao gồm các biện pháp tài chính và tiền tệ. Cho đến nay, Chính phủ Việt Nam đã đi đúng hướng và kịp thời.

Theo dự báo gần đây của ADB công bố vào tháng 9/2023 cho thấy, Việt Nam vẫn sẽ dẫn đầu tăng trưởng ở Đông Nam Á ở mức 5,8% cho năm 2023, giảm so với năm ngoái nhưng vẫn là con số đáng được ghi nhận. Năm nay, kể cả GDP không đạt được như kỳ vọng nhưng vẫn cho thấy xu hướng tích cực. Ông Shantanu Chakraborty cho rằng, mục tiêu mà Chính phủ điều chỉnh, đặt ra là tăng trưởng đạt 6% hoàn toàn có thể đạt được.

“Đầu tư, chi tiêu công có tốc độ tích cực, là yếu tố rất đáng ghi nhận. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thể hiện vai trò hiệu quả trong kiểm soát lạm phát. Nếu so sánh với các nước trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ", ông Shantanu Chakrabort cho hay.

Theo dõi chặt chẽ để điều hành linh hoạt

Trong bối cảnh với rất nhiều thách thức hiện nay, TS. Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu Singapore cho rằng, "niềm tin đang tăng lên mạnh mẽ" và đang có một "tâm thế mới" sẵn sàng cho tương lai.

Theo ông Khương, việc đổi mới mô hình kinh tế cũng không thể diễn ra trong ngày một ngày hai, nên đòi hỏi vai trò của Chính phủ thời gian tới rất lớn. "Tôi đã trải qua thời kỳ đổi mới lần thứ nhất và trong lần đổi mới lần thứ hai này, dù đang có vô vàn khó khăn, thách thức, nhưng rõ ràng chân trời mới đang mở ra", ông Khương nhận định.

Mặc dù vậy, ông Khương cũng cho rằng, những khó khăn thách thức hiện vẫn đang tiếp diễn, kinh tế vĩ mô toàn cầu chưa có sự ổn định, lạm phát giá cả toàn cầu, các chính sách tài khoá tiền tệ rất khó đoán định, phải theo dõi chặt chẽ để điều hành linh hoạt.

Theo ông Khương, hiện doanh nghiệp đang phải đối diện với những vấn đề lớn, đòi hỏi phải có sự chuyển đổi ứng dụng trong sản xuất kinh doanh, như tiêu chí xanh trong sản phẩm xuất khẩu. Bên cạnh đó là mô hình doanh nghiệp, theo ông Khương, việc mở rộng mô hình truyền thống không còn phù hợp, mà phải nghĩ đến những cái mới, mô hình mới.

Trong khi đó, ông Phan Đức Hiếu đề cập đến những khó khăn trong bối cảnh chúng ta đang phải đối mặt và nhận diện để vượt qua, nhằm đạt được các mục tiêu, mong muốn tăng trưởng kinh tế mà chúng ta đã đặt ra.

Thứ nhất, trong bối cảnh hiện nay, có những diễn biến rất khó lường, tác động từ bên ngoài, ảnh hưởng đến Việt Nam. Do đó, chúng ta cần luôn phải bám sát và không được chủ quan.

Thứ hai, thách thức chúng ta phải đối mặt hiện nay khác với thời gian trước, đó là chúng ta phải đối mặt với một số chính sách toàn cầu không có lợi cho chúng ta.

“Thách thức thứ ba là cải cách thể chế. Chúng ta đã và đang nỗ lực rất nhiều trong việc cải cách thể chế. Tuy nhiên, yêu cầu, đòi hỏi về cải cách thể chế hiện nay phải cao hơn, quyết liệt hơn bởi chúng ta đang ở trong bối cảnh mới.’- ông Hiếu nhấn mạnh.