Tranh cãi chuyện sở hữu 1% cổ phần được quyền tiếp cận thông tin

Ảnh minh họa

Theo ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, khi Ban soạn thảo đưa ra ý kiến này có nhiều người phản đối, đề nghị giữ nguyên mức 10% như hiện nay, bởi các doanh nghiệp lo sợ sẽ có tình trạng cổ đông vào phá rối công ty trong các cuộc họp đại hội cổ đông.

Nhưng cũng theo ông Hiếu, hiện nay rất nhiều nước đã áp dụng chính sách bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ. Ví dụ, Nhật Bản chỉ cần 1 cổ phiếu là có quyền yêu cầu cung cấp thông tin doanh nghiệp, ở Hàn Quốc áp dụng tỷ lệ 3%. “Do đó, chúng tôi thấy mức 1% là hợp lý”, ông Hiếu nói.

“Chúng tôi đã tiến hành tham vấn 270 doanh nghiệp trên sàn HOSE, họ đều nhận định rằng 1% cổ phần của một doanh nghiệp niêm yết là rất lớn, sẽ không ai chịu mạo hiểm quyền lợi của mình liên quan đến 1% cổ phần để quấy phá doanh nghiệp", ông Hiếu nói.

Đồng thuận với quan điểm bảo vệ cổ đông thiểu số là con đường tất yếu để thu hút đầu tư, tuy nhiên, quy định chỉ với việc có 1% cổ phần được quyền tiếp cận thông tin doanh nghiệp khiến Chủ tịch Intracom Nguyễn Thanh Việt lo cho việc bảo vệ bí mật kinh doanh. Đặc biệt là khi đối thủ cạch tranh có thể dùng việc sở hữu 1% cổ phần để yêu cầu tiếp cận các thông tin trong đó có các bí mật kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó làm khó dễ cho doanh nghiệp.

Hơn thế cũng cần phải phân biệt đối tượng cổ đông bởi trong đó, có người đầu tư vốn cho doanh nghiệp song cũng có người là nhà đầu tư chuyên nghiệp trên thị trường chứng khoán.

"Tôi đồng ý tỷ lệ 10% cần giảm xuống, nhưng nếu giảm mạnh về 1% thì cần suy nghĩ thêm", ông Việt phát biểu.

Đồng quan điểm, ông Phan Lê Hoàng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Thái Bình Dương cho rằng, quy định về giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu từ 10% xuống còn 1% là chưa phù hợp, không đảm bảo được môi trường cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Theo ông Hoàng, bảo vệ quyền lợi cho cổ đông nhỏ là việc làm đúng, nhưng để ổn định công ty thi vẫn cần phải có một tỷ lệ nhất định để biểu quyết theo số đông, đảm bảo cho quyền lợi cũng như trách nhiệm cổ đông lớn.

Vì vậy, ông Hoàng đề nghị giữ nguyên tỷ lệ sở hữu 10% tổng số cổ phần phổ thông trở lên mới được quyền tiếp cận thông tin sâu của cổ đông hoặc nhóm cổ đông như quy định tại Khoản 2 Điều 114 Luật Doanh nghiệp hiện hành.

Trưởng ban Pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Đậu Anh Tuấn lại ủng hộ quan điểm cần giảm tỷ lệ sở hữu để bảo vệ quyền lợi của cổ đông nhỏ. Ông Tuấn cho biết, về quản trị công ty, ở các nước họ đề rất cao quyền cổ đông. Xu hướng các nước là làm sao để người dân bỏ vốn vào ít nhưng vẫn được bảo đảm quyền lợi.

Ủng hộ tỷ lệ 10% cần giảm xuống nhưng giảm tỷ lệ là bao nhiêu theo ông Tuấn cần xem xét kỹ. Với tỷ lệ 1%, ông Tuấn cũng cho rằng đây là một tỷ lệ tốt, đủ lớn để bản thân nhà đầu tư phải lựa chọn hành động dựa trên lợi ích của 1% đó. Thêm nữa, việc giảm tỷ lệ này xuống 1% sẽ nâng đáng kể thứ hạng bảo vệ cổ đông nhỏ của Việt Nam, vốn đang được đánh giá rất thấp, góp phần nâng thứ hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam trong WEF.

Đồng quan điểm này, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính - ngân hàng, cho rằng việc tiếp cận quản trị doanh nghiệp theo tiêu chuẩn OECD và nâng cao thứ hạng môi trường kinh doanh theo WEF là đúng, tuy nhiên, nên cân nhắc thêm việc giảm tỷ lệ này theo lộ trình như xuống 5% rồi 3% như Hàn Quốc. Việc đưa xuống 1% sẽ có hiện tượng pha loãng quyền lực, dẫn tới khó quản lý điều hành trong doanh nghiệp.