Thị trường chứng khoán sẽ ra sao sau các gói kích thích kinh tế?

Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế thế giới cũng như Việt Nam. Sản xuất kinh doanh đình trệ, dịch vụ tê liệt, lần đầu tiên trong lịch sử kể từ ngày công bố GDP vào năm 2000, tăng trưởng GDP Việt Nam âm sâu 6,17% trong quý 3/2021. Làn sóng doanh nghiệp giải thể gia tăng, luỹ kế 11 tháng có 106,5 nghìn doanh nghiệp chính thức rút khỏi thị trường. Hầu hết các ngành nghề, lĩnh vực đều bị ảnh hưởng trầm trọng.

Tuy nhiên, trái ngược với không khí ảm đạm của khối sản xuất kinh doanh dịch vụ, thị trường chứng khoán lại bùng nổ với những pha phá đỉnh liên tiếp đi vào lịch sử. Tháng 11 vừa qua, VN-Index chính thức cán mốc 1.500 điểm - ngưỡng mà thị trường mong chờ bấy lâu nay. Tính từ thời điểm tháng 9, chỉ số Vn-Index tăng 10,5%. Chứng khoán Việt Nam nhờ đó trở thành thị trường mang lại tỷ suất sinh lời cao nhất thế giới.

Tháng 11 vừa qua, VN-Index chính thức cán mốc 1.500 điểm.

Thị trường chứng khoán thăng hoa

Động lực chính cho đà tăng trưởng bứt phá của VN-Index đầu tiên phải nhắc đến làn sóng nhà đầu tư cá nhân trong nước. Tính đến thời điểm cuối tháng 10, nhà đầu tư đã tìm kiếm cơ hội sinh lợi nhuận với số lượng tài khoản mở mới của cá nhân trong nước duy trì trên mức 100 nghìn tài khoản mỗi tháng kể từ tháng 3. Đặc biệt, số lượng tài khoản chứng khoán mở mới trong tháng 11 đã cao nhất từ trước tới nay là 221.314 tài khoản.

Động lực thứ hai kích thích đà tăng của thị trường bởi sự kỳ vọng lớn của nhà đầu tư vào gói kích thích kinh tế 35 tỷ USD. Trước đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo Chính phủ về Chương trình phục hồi kinh tế với quy mô lên đến 800.000 tỷ đồng, gần 35 tỷ USD. Gói hỗ trợ tập trung chủ yếu vào an sinh xã hội việc làm; Phục hồi doanh nghiệp hợp tác xã hộ kinh doanh trong đó cắt giảm lãi suất cho vay, giảm thuế phí, cấp bù lãi suất cho các đối tượng ưu tiên; Phát triển kết cấu hạ tầng, khơi thông nguồn lực xã hội...

Dù gói hỗ trợ chưa được triển khai, dự kiến sẽ trình lên Quốc hội tại phiên họp bất thường vào cuối năm nay, song sự kỳ vọng của nhà đầu tư đã kích thích chỉ số VN-Index tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian gần đây.

Thứ ba, dù không có con số thống kê chi tiết song làn sóng nhà đầu tư cá nhân rút tiền từ bất động sản chuyển qua đầu tư cổ phiếu cũng góp phần không nhỏ cho đà tăng của VN-Index trong thời gian gần đây.

Lý giải về sự thăng hoa của thị trường chứng khoán thời gian qua, TS. Võ Đình Trí, Giảng viên Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, IPAG Business School (Pháp) và AVSE Global nhận định,tiền rẻ trên thị trường kết hợp với lãi suất thấp và cơ hội hưởng lợi của một số ngành hàng do sự bùng phát của Covid-19 (như những ngành lợi thế công nghệ, làm việc từ xa…) đã tạo sức bật lớn cho thị trường chứng khoán.

Thậm chí, theo vị chuyên gia, sự tăng giá liên tục của thị trường chứng khoán còn gây ra tâm lý FOMO trên thị trường, nhiều nhà đầu tư lo sợ không theo kịp xu thế thị trường. Cùng với đó, làn sóng nhà đầu tư trẻ bùng phát trước loạt ứng dụng đầu tư thông minh hay mạng xã hội cũng thôi thúc các nhà đầu tư nhỏ lẻ tìm kiếm kênh đầu tư.

Tâm lý đám đông đã tạo ra hiện tượng cùng hô hào để đầu tư vào một cổ phiếu nào đó, hay thậm chí là chống lại quỹ đầu tư như GameStop…“Xu hướng này cũng diễn ra tương tự trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian qua”, ông Trí nhận định.

Khó bùng nổ sau gói kích thích

Dù vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, tốc độ tăng trưởng của thị trường chứng khoán sắp tới sẽ thấp hơn giai đoạn 2008 – 2009 do Chính phủ có thể không “bơm” tiền mới qua gói kích thích kinh tế.

TS Quách Mạnh Hào, Giảng viên Đại học Lincoln (Vương quốc Anh) dự báo, gói kích thích kinh tế của Chính phủ sẽ hướng tới mục tiêu đưa lượng tiền thực tế đã “bơm” ra thị trường – nhưng chưa được sử dụng – vào các dự án cơ sở hạ tầng, an sinh xã hội để giải quyết thúc đẩy quá trình phục hồi kinh tế và hạn chế rủi ro lạm phát.

Còn việc “bơm” tiền mới, theo ông Hào, sẽ thực hiện qua hình thức phát hành trái phiếu để thu hút các nguồn tiền dư thừa, nhàn rỗi hiện có trên thị trường trong trường hợp cần thiết.

“Khi gói hỗ trợ chính thức được công bố, cỗ máy kinh tế bắt đầu hoạt động bình thường thì thị trường chứng khoán sẽ phải cạnh tranh với Chính phủ trong việc sử dụng nguồn tiền của xã hội”, ông Hào nói

Những yếu tố trên khiến chuyên gia này khuyến nghị nhà đầu tư không nên quá kỳ vọng thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ gói kích thích kinh tế sắp tới.

Với các nhóm ngành, giá trị giao dịch của cổ phiếu ngành chứng khoán đã tăng 151,64% tính từ từ đầu năm tới nay. Còn giá trị giao dịch của cổ phiếu ngành bất động sản, ngân hàng, xây dựng, vậy liệu xây dựng và nội thất tăng lần lượt 39,13%, 26,11%, 55,93%, 52,41%.

Dự báo xu hướng thị trường sắp tới, TS Quách Mạnh Hào cho rằng dòng tiền sẽ luân chuyển giữa các nhóm ngành, thay vì rút ra khỏi thị trường ngay lập tức. Theo đó, 5 ngành thu hút dòng tiền mạnh nhất kể từ khi các thông tin về gói hỗ trợ kinh tế được tiết lộ gồm y tế, viễn thông, xây dựng và vật liệu xây dựng, truyền thông và bất động sản.Những ngành hút lượng tiền đầu tư ít hơn gồm tài nguyên cơ bản, bảo hiểm, dầu khí, công nghệ, du lịch, giải trí.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Quang Thuân cho rằng, việc kỳ vọng vào sự bứt phá mạnh mẽ của VN-Index chỉ dựa vào gói hồi phục kinh tế này là điều khó có thể xảy ra.

Giai đoạn trước đó thị trường còn nhỏ bé với hơn 200 mã, vốn hoá 400.000 tỷ đồng bằng 1/20 bây giờ nên nhiều cổ phiếu dễ tăng bằng lần, có đến 72 cổ phiếu tăng 2 lần từ xây dựng, sắt thép, bất động sản, ngân hàng, chứng khoán khi đón nhận thông tin rò rỉ cho đến khi kích cầu. Hiện tại quy mô thị trường đã lớn hơn rất nhiều với 1.700 cổ phiếu niêm yết, vốn hoá vượt GDP, khả năng tiền thật bơm ra ngoài ít nên cũng không quá kỳ vọng vào việc cổ phiếu sẽ tăng bằng lần trong thời gian tới.

Tuy vậy, theo Chủ tịch Fiin Group, vẫn sẽ có những ngành được hưởng lợi nhờ gói kích cầu như xây dựng, vật liệu xây dựng, ngân hàng. Trong khi đó, thời gian gần đây, sóng cổ phiếu nhỏ cổ phiếu đầu cơ tăng bằng lần nhưng VN30 chưa tăng quá nhiều, nên khi có gói kích thích ra vẫn có sóng chứng khoán nhưng sóng lớn hay nhỏ còn tuỳ thuộc vào nhìn nhận của thị trường.

“Vẫn còn cơ hội tăng trưởng cho thị trường và các nhóm ngành, nhưng không thể tăng bằng lần như giai đoạn trước vì hiện thị trường bây giờ quy mô quá lớn. Ở giai đoạn trước, thị trường bé như ‘ao làng’, chỉ có 200 mã với giá trị vốn hoá 400.000 tỉ đồng nên dễ nhân ‘bằng lần’ hơn”, ông Thuân nói.