Nhiều doanh nghiệp đối diện nguy cơ hủy niêm yết

Ảnh minh họa.

Muôn màu nguyên nhân sụt giảm lợi nhuận

Đầu tiên phải kể đến là Vietnam Airlines (HoSE: HVN), sau hai năm ảnh hưởng đại dịch Covid-19, doanh nghiệp đã liên tục báo lỗ: gần 13.279 tỷ đồng năm 2021 và lỗ 11.178 tỷ đồng năm 2020. Năm 2022, đường bay được mở trở lại, doanh thu của hãng hàng không này đạt 70.500 tỷ đồng, cao gấp 2,5 lần cùng kỳ, nhưng các gánh nặng chi phí đã đẩy hãng bay này tiếp tục lỗ ròng 10.400 tỷ đồng. Tính đến hết ngày 31/12/2022, lũy kế lợi nhuận của cổ đông công ty mẹ Vietnam Airlines âm xấp xỉ 34.200 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 10.199 tỷ đồng.

Nếu căn cứ theo Điều 120 Nghị định 155/2020/NĐ-CP (NĐ 155) quy định chi tiết một số điều của Luật Chứng khoán, cổ phiếu của công ty đại chúng sẽ bị huỷ niêm yết trong các trường hợp lỗ 3 năm liền, hoặc tổng lỗ luỹ kế vượt quá vốn điều lệ thực góp; hoặc vốn chủ sở hữu âm trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất trước thời điểm xem xét. Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) vào đầu tháng 2/2022 lại một lần nữa lưu ý Vietnam Airlines về khả năng huỷ niêm yết cổ phiếu HVN nếu tại báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2022 tiếp tục có lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ hoặc vốn chủ sở hữu âm.

Ảnh minh họa

Một trường hợp khác, CTCP Xây dựng và phát triển đô thị tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (HoSE: UDC) lỗ sau thuế cả năm 2022 là 39,2 tỷ đồng, đây cũng là năm thứ 3 liên tiếp UDC liên tục thua lỗ. Tính đến ngày 31/12/2022 của doanh nghiệp này có số lỗ lũy kế là 72,235 tỷ đồng.

UDC giải thích nguyên nhân thua lỗ do thị trường bất động sản trong những tháng cuối năm 2022 gần như đóng băng, nên kế hoạch tìm kiếm nhà đầu tư, chuyển giao các lô đất công ty nắm giữ tại dự án Nam Quốc lộ 51 đã không thể thực hiện. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh gay gắt của các nhà thầu trên địa bàn, dòng vốn gián đoạn… cũng ảnh hưởng mạnh đến xây lắp, kết quả kinh doanh năm 2022 của UDC và các công ty con.

Tương tự, CTCP Năng lượng và bất động sản MCG (HoSE: MCG) cũng báo lỗ sau thuế hơn 84 tỷ đồng trong năm 2022 - năm thứ 3 liên tiếp kết quả kinh doanh thua lỗ. Trước đó, trong năm 2020 doanh nghiệp này lỗ hơn 9,3 tỷ đồng, năm 2021 là 36,7 tỷ đồng. MCG cho biết thua lỗ trong quý IV/2022 nói riêng và cả năm ngoái do phải trích lập dự phòng các khoản phải thu khó đòi hơn 70 tỷ đồng. Đồng thời, việc máy phát điện của công ty con là CTCP Đầu tư Thủy điện An Pha bị hỏng dẫn đến doanh thu phát điện giảm không đủ bù chi phí và bị lỗ, dẫn đến phải trích lập dự phòng tổn thất đầu tư tài chính trong kỳ.

Ngoài ra, cũng phải kể đến trường hợp CTCP Du lịch dịch vụ Hội An (HoSE: HOT) - đơn vị do CTCP Tập đoàn Đầu tư IPA nắm giữ 20,01%. Do chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi đại dịch Covid-19, HOT ghi nhận lỗ ròng năm 2022 gần 19 tỷ đồng, đánh dấu năm thứ 3 liên tiếp thua lỗ. Tính ra, lỗ lũy kế công ty (sau khi áp dụng Nghị quyết số 07 về việc giảm 30% tiền thuê đất năm 2022 với doanh nghiệp khó khăn do đại dịch Covid-19) là 62,1 tỷ đồng.

Một số đơn vị khác có nguy cơ thua lỗ là CTCP Hạ tầng Nước Sài Gòn (HOSE: SII) lỗ 86,3 tỷ đồng; CTCP Hoàng Hà (HNX: HHG) lỗ 57,7 tỷ đồng; CTCP Cơ khí Lắp máy Lilama (HNX: L35) lỗ 8,7 tỷ đồng, CTCP Lilama 7 (HNX: LM7) lỗ 20,2 tỷ đồng, CTCP VKC Holdings (HNX: VKC) lỗ kỷ lục 238 tỷ đồng, CTCP Sản xuất xuất nhập khẩu Inox Kim Vĩ (HNX: KVC) lỗ hơn 12 tỷ đồng.

Xoay sở tái cấu trúc để thoát “án” huỷ niêm yết

Theo Điều 122 NĐ 155, tổ chức có cổ phiếu bị hủy niêm yết sẽ được đăng ký niêm yết lại sau khi giao dịch tối thiểu hai năm trên hệ thống giao dịch Upcom. Đây được đánh giá là trở ngại lớn với các doanh nghiệp niêm yết, đặc biệt như những trường hợp của Vietnam Airlines. Tuy vậy, điều trước mắt mà các giới chủ, cổ đông những đơn vị kể trên quan tâm hơn cả là các phương án tái cấu trúc hoạt động kinh doanh, xử lý các khoản lỗ lũy kế.

Đầu tháng 2 vừa qua, Vietnam Airlines đã có thư mời các đơn vị quan tâm tham gia chào giá cung cấp gói dịch vụ "Tư vấn lập và triển khai phương án chuyển nhượng vốn của Tổng công ty Hàng không Việt Nam - CTCP tại Công ty MTV Nhiên liệu hàng không Việt Nam (Skypec)". Theo định hướng tái cơ cấu tổng thể doanh nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 (thông qua tại ĐHĐCĐ bất thường năm 2021), Skypec là 1 trong 3 doanh nghiệp nằm trong kế hoạch triển khai phương án tái cơ cấu, chuyển nhượng vốn để cải thiện dòng tiền, từng bước xóa lỗ lũy kế và tạo nguồn vốn đầu tư phát triển cho Vietnam Airlines.

Về phía UDC, đơn vị này cho biết đang xây dựng đề án tái cơ cấu bao gồm việc chuyển nhượng các lô đất mà công ty UDEC đang nắm giữ tại dự án Nam Quốc Lộ 51 và các tài sản khác hiện không đem lại hiệu quả nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động công ty. Trong khi đó, MCG cho biết sẽ tập trung hoàn thiện hồ sơ pháp lý dự án Thủy điện Nậm Hóa 1 để sớm đưa vào phát điện thương mại và mang lại doanh thu cho năm 2023; đánh giá triển khai các dự án Tòa nhà hỗn hợp dịch vụ thương mại, văn phòng, khách sạn tại đường Hồ Tùng Mậu (Hà Nội), dự án Cụm công nghiệp làng nghề Vân Từ (Hà Nội)…

Trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, rất khó để đánh giá triển vọng tái cơ cấu của các đơn vị này nhằm thoát “án” hủy niêm yết. Bên cạnh đó, năm 2023 triển vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết được dự báo sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Do vậy, sẽ có thêm nhiều cái tên tiếp tục thông báo lỗ và buộc phải hủy niêm yết.