Nguy cơ khủng hoảng tài chính do căng thẳng thương mại

	IMF cảnh báo: Nguy cơ khủng hoảng tài chính thế giới
	Thương mại toàn cầu đang gặp trở ngại

Báo cáo ổn định tài chính toàn cầu của IMF được công bố hai lần trong một năm, bao gồm đánh giá của quỹ về điều kiện tài chính toàn cầu và nêu bật những rủi ro trong hệ thống.

Cuộc chiến thương mại Mỹ Trung leo thang đang là rủi ro lớn nhất với kinh tế toàn cầu

Theo báo cáo này, giá cổ phiếu - đặc biệt là ở Mỹ - đã đạt mức cao kỷ lục nhiều lần trong năm trước, đó là dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư đang rất liều lĩnh. Nhưng những bất ổn xung quanh thương mại có thể khiến tình cảm này đảo chiều nhanh chóng và kích hoạt một sự bán tháo đột ngột trên thị trường tài chính.

“Căng thẳng hơn nữa về căng thẳng thương mại, cũng như rủi ro địa chính trị gia tăng và bất ổn chính sách ở các nền kinh tế lớn, có thể dẫn đến sự suy giảm đột ngột về khẩu vị rủi ro, kích hoạt một sự điều chỉnh rộng rãi trên thị trường vốn toàn cầu và thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu”, IMF cảnh báo.

Trong Báo cáo cập nhật về triển vọng kinh tế toàn cầu được công bố trước đó 1 ngày, IMF cho rằng sự gián đoạn thương mại toàn cầu đang đe dọa tăng trưởng. Định chế này đã cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu 0,2 điểm phần trăm xuống mức 3,7% trong năm 2018 và 2019; đồng thời hạ dự báo tăng trưởng thương mại hàng hóa và dịch vụ trên toàn thế giới.

Rủi ro càng gia tăng khi những căng thẳng giữa Mỹ và các đối tác thương mại khác, đặc biệt là Trung Quốc, đến đúng vào thời điểm các thị trường mới nổi đang chịu nhiều áp lực, IMF lưu ý. Các quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ và Argentina phải đối mặt với dòng vốn chảy ra lớn và đồng nội tệ sụt giảm mạnh so với đồng USD trong bối cảnh lãi suất ở Mỹ tăng.

Tuy nhiên, vấn đề trên các thị trường mới nổi chỉ xuất hiện ở một số nước cụ thể. “Hiện tại, chúng tôi thấy rất nhiều sự khác biệt giữa các quốc gia, đó là khi so sánh các nền kinh tế tiên tiến với các thị trường mới nổi, chúng tôi thấy rằng điều kiện tài chính vẫn dễ dàng ở các nền kinh tế tiên tiến, song đã thắt chặt phần nào tại các thị trường mới nổi”, Tobias Adrian - Giám đốc Bộ phận thị trường tiền tệ và vốn của IMF nói với CNBC hôm thứ Tư. “Nhưng ngay cả trên các thị trường mới nổi, chúng tôi thấy rất nhiều sự khác biệt”.

Theo đó, có một số quốc gia đã bị ảnh hưởng khá nhiều về dòng vốn chảy ra, giảm giá tiền tệ và, rộng hơn, điều kiện tài chính chặt chẽ hơn. Trong khi các thị trường mới nổi khác chịu tác động nhẹ hơn nhiều. Tuy nhiên, IMF cho biết họ không loại trừ cuộc khủng hoảng lan rộng đến một số lượng lớn hơn các nền kinh tế.

“Khẩu vị rủi ro tăng mạnh trên toàn cầu đến nay đã che đi những thách thức mà các thị trường mới nổi có thể phải đối mặt khi các điều kiện tài chính toàn cầu đột nhiên bị thắt chặt mạnh. Trong trường hợp đó, nguy cơ lây lan đến nhiều thị trường mới nổi lớn hơn có thể xảy ra, nhấn mạnh việc không nên quá chủ quan”, IMF cho biết trong báo cáo.

Một phân tích của IMF cho thấy rằng, các nền kinh tế mới nổi, ngoại trừ Trung Quốc, có thể chứng kiến trên 100 tỷ USD chảy ra trong khoảng thời gian 4 tháng - tương tự về mức độ của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Với Trung Quốc, IMF cho biết, các điều kiện tài chính ở quốc gia này, vốn là trung tâm của cuộc chiến thuế quan liên tục với Mỹ, đã được duy trì “cơ bản ổn định” nhờ chính sách tiền tệ nới lỏng của ngân hàng trung ương.

Theo đó, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) thực hiện giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc tới 4 lần trong năm nay nhằm khuyến khích các ngân hàng đẩy mạnh cho vay doanh nghiệp và hộ gia đình để thúc đẩy tăng trưởng. Nhưng PBoC vẫn khẳng định rằng chính sách tiền tệ của họ được duy trì “thận trọng và trung lập”, và không “nới lỏng”.

Tuy nhiên, những hành động của PBOC đã giúp giảm bớt một số áp lực đã tích tụ trong hệ thống tài chính của Trung Quốc, IMF cho biết. Ngoài xung đột thương mại, Trung Quốc cũng đang nỗ lực kiểm soát hệ thống ngân hàng ngầm và mức nợ cao của các công ty. Adrian lưu ý rằng, khi nhìn vào nợ công ty hoặc tín dụng phi tài chính, mức đòn bẩy ở Trung Quốc đã “ổn định”.

“Nếu như 10 năm qua được đặc trưng bởi sự gia tăng liên tục trong tỷ lệ đòn bẩy ở Trung Quốc, thì giờ đây nó đã ổn định dần và đó là một tín hiệu tốt cho sự ổn định tài chính”, ông nói.

Tuy nhiên, IMF cho biết, chính quyền Trung Quốc không nên thoái lui nỗ lực cải cách nền kinh tế, đặc biệt là cắt giảm nợ xấu. “Mặc dù các bước đi gần đây có thể giúp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới khi đối mặt với áp lực bên ngoài gia tăng, song chúng có thể gây rủi ro lớn hơn cho sự ổn định tài chính trong trung hạn”, IMF khuyến nghị trong báo cáo.