Mexico, EU và Canada trả đũa Mỹ

Mexico “phản pháo”

Mexico vừa công bố áp thuế nhập khẩu 15-25% đối với các sản phẩm thép và một số mặt hàng nông nghiệp của Mỹ để trả đũa cho quyết định áp thuế nhập khẩu kim loại của chính quyền Trump.

Tổng thống Donald Trump

Mặc dù mức thuế quan này chỉ có trị giá khoảng 3 tỷ USD, nhưng lại tập trung chủ yếu vào các hàng hóa do các bang đã ủng hộ ông Trump và đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 2016, trong khi chỉ còn không lâu nữa sẽ diễn ra cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11. “Chúng tôi muốn đảm bảo rằng vấn đề này sẽ là ưu tiên hàng đầu đối với các nhà lập pháp (Mỹ) ở cấp cao nhất”, một quan chức Mexico yêu cầu giấu tên nói với Reuters.

Cụ thể, mức thuế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến những người trồng táo Mỹ ở bang Washington, các nhà sản xuất pho mát ở California và các nhà sản xuất thịt lợn ở Iowa, Virginia và Colorado.

Táo là một trong 71 sản phẩm của Mỹ được Mexico nhắm tới. Năm ngoái, bang Washington đã xuất khẩu 126 triệu USD táo tươi sang Mexico với mức thuế suất 0% theo Hiệp định NAFTA.

Hàng rào thuế quan của Mexico cũng nhắm vào một số loại sản phẩm thịt lợn, một trong những mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Mỹ sang Mexico và là một mặt hàng xuất khẩu chính từ Iowa và Colorado, nơi các đảng viên Cộng hòa phải đối mặt với những cuộc đua khó khăn. Colorado cũng đã xuất khẩu sang Mexico hơn 120 triệu USD các sản phẩm thịt lợn vào năm ngoái.

Tuy nhiên, hiện khoảng 90% trong tổng số kim ngạch nhập khẩu 1,07 tỷ USD các sản phẩm thịt lợn của Mexico là đến từ Mỹ, nên để chuẩn bị cho động thái trả đũa này, Mexico sẽ nhập khẩu nhiều sản phẩm thịt lợn từ châu Âu, Bộ trưởng Kinh tế Ildefonso Guajardo cho biết hôm thứ Ba.

Theo đó, Mexico đã mở một hạn ngạch 350.000 tấn để nhập khẩu thịt từ các nước khác. Guajardo nói rằng hạn ngạch sẽ đáp ứng đủ nhu cầu cho phần còn lại của năm. “Nó chắc chắn sẽ đến từ châu Âu, từ một số nước châu Âu. Ý tưởng là để tránh tác động đến chuỗi cung ứng thịt cho công nghiệp chế biến để không có tác động đến người tiêu dùng”, Guajardo nói tại một sự kiện ở Mexico City.

Đầu năm nay, Mexico và EU đã đạt được thỏa thuận tạm thời về một thỏa thuận thương mại mở rộng với việc thêm các sản phẩm nông nghiệp bao gồm thịt lợn vào danh sách miễn thuế. Song thỏa thuận mới chưa có hiệu lực.

Sẽ chưa dừng lại…

Còn nhớ quyết định áp thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm từ 1/6 của ông Trump vừa được ban hành đã lập tức vấp phải sự phản ứng quyết liệt cũng như lời đê dọa sẽ trả đữa từ EU, Mexico và Canada.

Ngay sau khi quyết định thuế quan của Mỹ được công bố, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker tuyên bố quyết định của Washington là không thể chấp nhận và EU sẽ áp đặt các biện pháp trả đũa. Ủy viên phụ trách thương mại của EU Cecilia Malmstrom cũng khẳng định các biện pháp đáp trả của EU sẽ cân xứng và phù hợp với quy định của WTO.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng chỉ trích gay gắt quyết định áp thuế nhập khẩu đối với nhôm và thép của Mỹ là “bất hợp pháp và sai lầm”, đồng thời cảnh báo EU sẽ đáp trả “một cách mạnh mẽ và thích hợp”.

Trước đó vào thứ Năm tuần trước, tức là trước khi quyết định của Washington được ban hành Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire cũng đã cảnh báo Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross, thuế quan của Mỹ đối với kim loại châu Âu là không hợp lý và nguy hiểm cho tăng trưởng và tự do thương mại.

“Điều này hoàn toàn phụ thuộc vào chính quyền Mỹ là liệu họ có muốn tham gia vào một cuộc xung đột thương mại với đối tác lớn nhất của họ, châu Âu”, Le Maire nói với các phóng viên sau khi gặp Ross ở Paris. Le Maire cũng lặp lại rằng EU sẽ thực hiện “tất cả các biện pháp cần thiết” để đáp lại nếu Mỹ quyết định áp đặt thuế quan.

Không dừng lại ở những lời đe dọa, EU đã lên kế hoạch áp thuế trị giá 3,3 tỷ USD lên hàng hóa của Mỹ, sẽ có hiệu lực vào đầu tháng 7. Trước đó, Canada cũng đã trả đũa lại quyết định áp thuế nhập khẩu kim loại của Mỹ bằng cách đề xuất mức thuế trị giá 16,6 tỷ đôla Canada đối với các sản phẩm xuất khẩu Mỹ, có thể có hiệu lực vào ngày 1/7.

Bên cạnh việc đánh thuế trả đũa, hiện cả EU, Canada và Mexico đều đã kiến nghị lên Tổ chức thương mại thế giới (WTO) để giải quyết tranh chấp liên quan đến thuế quan kim loại của Mỹ.

Phòng Thương mại Mỹ cảnh báo, 2,6 triệu việc làm tại Mỹ đang bị đe dọa bởi lập trường cứng rắn của chính quyền Trump về nhập khẩu, dẫn đến nguy cơ Mỹ sẽ phải hứng chịu các mức thuế trả đũa của các đối tác thương mại. Theo một cuộc khảo sát của các CEO Mỹ, nhiều người đang thu hẹp quy mô tuyển dụng và chi tiêu của họ do lo ngại về một cuộc chiến thương mại.

Giới phân tích cũng cho rằng, thương mại sẽ là chủ đề chính của Hội nghị Thượng đỉnh G7 diễn ra ngày 8-9/6 tới và với diễn biến hiện nay, Hội nghị thượng đỉnh G7 có nguy cơ biến thành Hội nghị “6+Trump”.