Cần nhiều giải pháp để duy trì “mạch máu" kinh tế vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Doanh nghiệp cần nhiều giải pháp để duy trì “mạch máu" kinh tế vùng ĐBSCL

Vấn đề trên đã được các chuyên gia thảo luận trong chương trình đối thoại doanh nghiệp “Giải pháp kinh tế và pháp lý tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp giai đoạn COVID-19”, do Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) phối hợp cùng các đơn vị tổ chức ngày 31/8.

Khó khăn chưa từng có

Ông Nguyễn Phương Lam, Giám đốc Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Cần Thơ (VCCI Cần Thơ) cho biết, đợt dịch COVID-19 lần thứ tư gây ra khủng hoảng tại các tỉnh phía Nam. Nền kinh tế, nhất là với các ngành chế biến nông thủy sản ở khu vực ĐBSCL, bị ảnh hưởng nặng nề, gần như tê liệt hoàn toàn, chưa bao giờ có tiền lệ.

Tình trạng “đóng băng” trong sản xuất kinh doanh khi thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 và 16+ khiến 3 tháng gần đây, vùng ĐBSCL có trên 10.000 doanh nghiệp rời khỏi thị trường, trong khi con số này của 6 tháng đầu năm là trên 6.000 doanh nghiệp; doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động là gần 90%; doanh thu quý II/2021 giảm còn 40-50%...

Đối với các doanh nghiệp thực hiện “3 tại chỗ”, Giám đốc VCCI tại Cần Thơ cho biết đa số doanh nghiệp đánh giá là kém khả thi, kéo dài sẽ gây hao tổn, không an toàn. Trong khi đó, chính sách hỗ trợ của Nhà nước chưa được triển khai kịp thời. Doanh nghiệp đang rất băn khoăn, nhiều doanh nghiệp đã đóng cửa lo rằng nếu không có khoản hỗ trợ nào thì khả năng phá sản là 'trong tầm tay'.

Chia sẻ những khó khăn của doanh nghiệp, ông Trần Khắc Tâm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng cho biết, có thể thấy rõ nhất trong thời gian vừa qua là khó khăn trong lưu thông hàng hóa, do các tỉnh thành áp dụng Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ. Một số địa phương đặt thêm các điều kiện như xét nghiệm COVID-19 thường xuyên hoặc đi cách ly khiến nhiều tài xế của doanh nghiệp vận tải xin nghỉ việc. Chi phí vận chuyển tăng rất cao, gấp 2 - 3 lần so với bình thường…

Trước những khó khăn trong vận chuyển hàng hóa, trong đó có nông sản, vật tư nông nghiệp, Chính phủ đã chỉ đạo không kiểm tra xe có mã QR mà chỉ kiểm tra nơi đi, nơi đến tập kết hàng hóa để đảm bảo lưu thông. Bộ Giao thông Vận tải và các bộ, ngành liên quan cũng thống nhất: Tất cả hàng hóa đều được lưu thông, trừ hàng cấm, tất cả các đường đều là “luồng xanh".

Cùng với sự vào cuộc của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổ công tác 970 cũng đã gỡ những nút thắt trong chuỗi cung ứng, lưu thông hàng hóa cho khu vực ĐBSCL. Theo đó, vận hành "luồng xanh" hiệu quả, đưa hàng hóa thiết yếu về trung tâm kinh tế phía Nam tại TP. Hồ Chí Minh, đồng thời giúp người sản xuất liên kết tiêu thụ các mặt hàng nông sản, phục vụ cho chế biến, xuất khẩu.

Riêng với lúa gạo, mặt hàng chủ lực này của vùng ĐBSCL cũng nhận được hỗ trợ vốn từ ngành Ngân hàng. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các ngân hàng thương mại chủ động cân đối, đảm bảo đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn và mở rộng thêm hạn mức tín dụng đã cấp cho thương nhân, doanh nghiệp để có nguồn vốn thu mua tạm trữ thóc, gạo và nâng diện tích, chất lượng kho chứa, bảo quản, chế biến thóc, gạo, góp phần giảm thiểu tình trạng ách tắc trong lưu thông, tồn ứ thóc gạo hiện nay tại khu vực ĐBSCL.

Kiến nghị thêm nhiều giải pháp

Với sự chỉ đạo quyết liệt Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành, ông Trần Khắc Tâm tin tưởng rằng trong thời gian tới, khâu vận chuyển hàng hóa sẽ thông thoáng, vừa đáp ứng được các yêu cầu về phòng chống dịch vừa đảm bảo được cái hàng hóa luôn lưu thông nhanh chóng. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về chi phí logistics. Bởi, lưu thông được hàng hóa là điểm mấu chốt để duy trì lưu thông mạch máu kinh tế của vùng.

Bên cạnh đề nghị khai thông lưu chuyển hàng hóa, các doanh nghiệp ở ĐBSCL còn kiến nghị Chính phủ có chỉ đạo thực hiện các chính sách tài chính, tín dụng tốt để tạo đòn bẩy mạnh mẽ khi hoạt động sản xuất kinh doanh mở cửa trở lại.

“Trước đó, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều văn bản về vấn đề này và có các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng thực thi chính sách nên mạnh mẽ hơn để hỗ trợ doanh nghiệp tốt hơn. Chúng tôi chấp nhận sẽ làm lại từ đầu”, ông Trần Khắc Tâm nói.

Ở góc độ vĩ mô, bà Võ Thị Thu Hương, Phó Giám đốc VCCI tại Cần Thơ, cho rằng cần có sự thống nhất của các địa phương theo quy định của Chính phủ để tránh gây tổn thất về thời gian và chi phí xét nghiệm nhanh COVID-19; ưu tiên tiêm vắc-xin cho lao động tham gia sản xuất “3 tại chỗ”; mô hình “3 tại chỗ” nên xem xét lại để đưa ra mô hình hoặc chính sách phù hợp hơn; đẩy nhanh tốc độ triển khai chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động…

Bên cạnh đó, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh khuyến nghị, chính quyền cần có chiến lược ứng phó dịch bệnh rõ ràng, nhất quán với sự chuẩn bị tốt cho kịch bản xấu; chuẩn bị khả năng chung sống với COVID-19, với những điều kiện cụ thể (phủ vắc-xin, ý thức, hệ thống y tế, tổ chức sản xuất…); trao quyền, trách nhiệm chủ động phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe cho người dân, tổ chức; trao quyền chủ động tổ chức sản xuất cho doanh nghiệp trong tình trạng chung sống với COVID-19 với sự hỗ trợ từ phía Nhà nước…