Tiếp tục hoàn thiện Dự án Luật đất đai (sửa đổi) theo Nghị quyết 18-NQ/TW

Toàn cảnh Hội nghị

Các ý kiến phát biểu nhất trí với nhiều nội dung đã được tiếp thu, chỉnh lý, các đại biểu cũng đề nghị cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các cơ quan, khẩn trương tích cực, tập trung nhân lực và thời gian để đảm bảo dự án luật đạt chất lượng, đồng bộ, thống nhất với các luật liên quan, đặc biệt là Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản đang được sửa đổi.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Tổng Thư ký Quốc hội tổng hợp ý kiến thảo luận, có báo cáo gửi đến các đại biểu Quốc hội và các cơ quan hữu quan để nghiên cứu, tiếp thu, giải trinh hoàn thiện dự thảo luật. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ phối hợp với Chính phủ chỉ đạo các cơ quan hữu quan nghiêm túc tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội, ý kiến của các đoàn ĐBQH, các cơ quan tổ chức hữu quan để tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật, các tài liệu liên quan, thực hiện trình tự các bước công việc theo đúng quy định của pháp luật.

Tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội chuyên trách quan tâm trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, thời gian qua, ngay sau phiên họp thứ 25 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan đã làm việc không quản cuối tuần để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật để kịp thời trình tại Hội nghị lần này bảo đảm chất lượng nhất.

Thảo luận tại Hội nghị, các đại biểu cho rằng dự thảo Luật đến nay đã tiếp thu nhiều ý, nhiều chính sách được thống nhất nhưng còn một số vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết thời gian tới, cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan hữu quan rà soát bả đảm tính thóng nhất hệ thống pháp luật. Đồng thời cho biết sẽ tiếp tục cụ thể hóa các nội dung như ý kiến của đại biểu để nghị như làm rõ các nội dung thể chế hóa theo Nghị quyết 18-NQ/TW, hay làm rõ quan hệ nhà nước đại diện chủ sở hữu đất đai…

Về quy định cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp, các đại biểu quan ngại trục lợi chính sách. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, dự kiến sẽ nghiên cứu để chỉnh lý dự thảo Luật sẽ có quy định về việc yêu cầu thành lập doanh nghiệp, có phương án sản xuất kinh doanh phù hợp để cấp có thẩm quyền phê duyệt, hay có đề xuất bổ sung thêm là phải có dự án đầu tư, đồng thời có chế tài để chống chuyển đổi sai mục đích sử dụng đất lúa.

Về đất dùng chung cho cộng đồng hay được quyền góp vốn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu để xử lý và cho rằng giao Chính phủ quy định và giao cho các địa phương xử lý sẽ phù hợp hơn do mỗi địa phương có quỹ đất cho đồng bào dân tộc thiểu số khác nhau. Nếu quy định cứng trong luật này sẽ không bảo đảm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Đối với các loại đất, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế tiếp thu ý kiến đại biểu để bổ sung đất ở có thời hạn để đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn hay đất hoàn thổ, hoàn nguyên sau chu kỳ khai thác khoáng sản tuy nhiên còn vướng quy định về cơ chế để xử lý tài chính cho trường hợp này quy định ở luật này hay luật nào thì các cơ quan sẽ tiếp tục nghiên cứu.

Về nguyên tắc lập quy hoạch sử dụng đất, các đại biểu quan ngại khi lập quy hoạch đồng thời nhưng phê duyệt thì cao trước thấp sau. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, dự thảo Luật quy định để có cơ chế đề phòng trường hợp quy hoạch chậm triển khai trong năm đầu của kỳ quy hoạch bởi nếu không có cơ chế này thì các địa phương sẽ khó trong tổ chức triển khai thực hiện. Do đó, đòi hỏi các địa phương phải sớm bảo đảm tiến hoàn thành tiến độ lập quy hoạch.

Về quy hoạch sử dụng đất quốc gia, các cơ quan thống nhất theo nguyên tắc có những chỉ tiêu loại đất cần phải quản lý chặt chẽ như đất lúa, đất rừng, đất quốc phòng rất an ninh để bảo đảm an ninh lương thực và bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng an ninh. Các chỉ tiêu khác có thể là giao xuống cho quy hoạch sử dụng đất cấp thấp hơn.

Về kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, một số đại biểu cũng cho rằng không cần thiết tuy nhiên đây là nội dung phải được thể chế hóa theo Nghị quyết 18-NQ//TW về có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho biết sẽ nghiên cứu những vướng mắc liên quan đến quy hoạch sử dụng đất cấp huyện mà các đại biểu đã nêu để có hướng xử lý trong Luật để bảo đảm quy hoạch này đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ngoài ra, về các trường hợp thu hồi đất, thu hồi đất rừng do vi phạm, khu tái định cư tại các địa phương không có quỹ đất, các loại đất thực hiện nhà ở thương mại, quỹ phát triển đất hay các nội dung giải thích từ ngữ… trong thời gian tới Ủy ban Kinh tế sẽ cùng với Bộ Tài nguyên Môi trường sẽ phối hợp để rà soát kỹ từ đầu đến cuối, bảo đảm thống nhất của hệ thống pháp luật.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh giải trình các nội dung đại biểu quan tâm

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cũng cho biết, sau kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, cân nhắc, rà soát, thảo luận kỹ các nội dung trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách và tiếp tục hoàn thiện trình tại kỳ họp thứ 6 tới.

Bộ trưởng cũng cho biết, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang chuẩn bị dự thảo 3 nghị định và các thông tư hướng dẫn thực hiện Luật trình tại kỳ họp thứ 6 để đại biểu Quốc hội xem xét cho ý kiến.

Bộ trưởng Bộ tài nguyên và Môi trường cũng giải trình về một số nội dung cụ thể, trong đó có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện, Bộ trưởng khẳng định, tinh thần sửa đổi luật là bám sát theo Nghị quyết số 18 của Trung ương. Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, đối với quy hoạch đất quốc gia chỉ đưa các chỉ tiêu chính, như đất rừng, đất lúa, đất quốc phòng, an ninh.

Về thẩm quyền của các địa phương trong chuyển đổi mục đích sử dụng đất, Nghị quyết của Quốc hội giao địa phương chuyển đổi và trong luật Đất đai đã phân cấp với địa phương; Luật Đất đai sẽ điều chỉnh để thống nhất, thông suốt với Luật Lâm nghiệp.

Đối với các quy định về thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, dân tộc; về cơ chế thỏa thuận; về giá đất, Ban soạn thảo cũng sẽ tiếp thu ý kiến đại biểu nêu hoàn thiện quy định này. Liên quan đến ý kiến đại biểu nêu về tình trạng đầu cơ đất nông nghiệp, Bộ trưởng cho biết, dự thảo đã quy định cụ thể, thận trọng, tránh lợi dụng chính sách.

Như vậy, sau 2,5 ngày làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, khẩn trương, Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 4, nhiệm kỳ khóa XV đã hoàn thành toàn bộ nội dung theo kế hoạch đề ra.