Tem cho bia: Chuyện không đơn giản

Tại buổi tọa đàm “Quy hoạch và công tác quản lý ngành Bia Việt Nam” do Hiệp hội Bia - Rượu - NGK Việt Nam (VBA) tổ chức mới đây, ông Lê Hồng Xanh, Phó tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - NGK Sài Gòn (Sabeco) phát biểu thẳng thắn: “Việc quản lý bằng cách dán tem là không hiệu quả, mất nhiều chi phí, gây lãng phí không đáng có”.

Dán tem bia sẽ làm đội chi phí rất lớn cho các DN

Ông Xanh tính toán, Sabeco hiện có 23 nhà máy, hàng chục dây chuyền sản xuất, nếu đầu tư trang thiết bị cho việc dán tem thì tốn thêm trên 700 tỷ đồng. Với sản lượng 1,4 tỷ lít/năm, chi phí hết khoảng 6 tỷ cái tem, giá 200 đồng/tem thì mỗi năm tổng công ty phải chi phí thêm từ 1.200 - 1.500 tỷ đồng.

Ngoài ra, DN còn phải tăng thêm chi phí cho quản lý, nhân công trong quá trình dán tem. Như vậy, giá thành sản phẩm sẽ tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng và người lao động, gây thất thu thuế…

“Hiện nay, mỗi năm Sabeco nộp ngân sách khoảng 13.000 tỷ đồng, chấp hành đầy đủ các loại thuế đối với nhà nước. Công tác quản lý cũng rất chặt chẽ từ khi xin cấp phép đến sản xuất, tiêu thụ… nên không cần phải dán tem gây lãng phí. Chúng ta phải nhìn thấy bài học từ thuốc lá, dán tem mà hàng lậu vẫn tràn lan.

Bia có đặc thù khác là lượng nhập khẩu thấp hơn nhiều so với sản xuất trong nước, nên không sợ nạn hàng giả, hàng lậu. Công tác quản lý nhà nước khá đầy đủ các lực lượng như biên phòng, công an, quản lý thị trường… cho nên ta không cần phải dán tem”, ông Xanh kiến nghị.

Đồng quan điểm, ông Trần Đình Thanh, Phó tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - NGK Hà Nội (Habeco) chia sẻ thêm: Trên thế giới hiện chỉ có 4 quốc gia thực hiện dán tem, đều là các nước đang phát triển. Ngay cả các nước phát triển, dẫn đầu về lĩnh vực bia như Đức, Anh, Hà Lan… cũng không thực hiện dán tem bia.

Nếu mục đích dán tem để ngăn chặn hàng giả, tránh thất thoát thuế thì không hợp lý, bởi ngành bia khác với thuốc lá, người buôn lậu không thể giấu bia trong người vận chuyển lậu qua biên giới được. Vài chai bia giả, bia lậu không đáng gì so với hàng tỷ lít bia sản xuất trong nước, do vậy, chúng ta không nên dán tem…

“Các DN sản xuất bia hiện đều kiểm soát chặt chẽ từ khâu sản xuất đến tay người tiêu dùng, báo cáo và nộp thuế đầy đủ nên không có chuyện thất thoát nguồn thu ngân sách… Các nhà quản lý khi đưa ra chính sách cũng nên nhìn một cách tổng thể, vì sự phát triển của ngành, đóng góp nhiều hơn nữa cho xã hội”, ông Thanh nói.

Đại diện Công ty Bia Heineken cũng cho rằng, không nên thực hiện dán tem bia, bởi hiện nay công tác quản lý đã rất tốt rồi. Hàng năm, các DN đều báo cáo đầy đủ sản lượng, chất lượng, nộp thuế năm sau đều cao hơn năm trước, không có tình trạng thất thoát. Cơ quan quản lý nên nâng cao thêm hiệu quả quản lý thay vì đưa ra các quy định làm giảm sức cạnh tranh, để ngành phát triển bền vững và mang lại lợi ích cho cộng đồng.

Tính toán trên toàn thị trường, VBA cũng cho thấy con số chi thêm của các nhà máy là rất lớn khi áp dụng chủ trương dán tem bia. Với trên 100 cơ sở sản xuất bia - với khoảng 200 dây chuyền chiết lon, chai, hơi, tươi - thì chỉ riêng vốn đầu tư mua máy dán tem đã ngốn tới 3.000 tỷ đồng (trung bình 15 tỷ đồng/máy).

Ngoài ra, còn phải đầu tư máy móc thiết bị quản lý. VBA cho rằng, các nhà máy bia hiện nay đều là các thương hiệu có uy tín, có quy mô lớn, còn các cơ sở sản xuất bia quy mô nhỏ hay còn gọi là bia cỏ đã tự đào thải, không còn tồn tại trên thị trường. Do vậy, chúng ta không nên dán tem bia, vì sẽ gây lãng phí lớn…

Ngay cả phía người tiêu dùng cũng đồng tình rằng, chủ trương dán tem bia là “lợi bất cập hại”. Góp ý từ góc độ là người tiêu dùng, anh Trần Văn Tuấn (Hà Giang) cho rằng, người tiêu dùng giờ không còn xa lạ gì với bia nữa. Những loại bia kém chất lượng, bia giả… sẽ tự đào thải ra khỏi thị trường. Các nhà hàng, quán… bán bia kém cũng sẽ bị người tiêu dùng “tẩy chay” ngay thì cần gì tem!