Quan hệ thương mại Mỹ - Trung đang mất cân bằng

Tại cuộc họp trực tuyến giữa các Bộ trưởng thương mại từ các thành viên của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương, khi được hỏi về việc liệu Mỹ có tiếp tục ký một thỏa thuận thương mại hay không với Trung Quốc vào tháng 1/2020 về thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, đại diện Thương mại của Trung Quốc, bà Katherine Tai cho biết, trong thời gian qua, đã có những cấu phần của mối quan hệ thương mại này bị cho là không lành mạnh và qua thời gian đã gây tổn hại theo một số cách rất nghiêm trọng đối với nền kinh tế Mỹ. Đó là một mối quan hệ thương mại có sự mất cân bằng đáng kể, về hiệu suất, về cơ hội và cả về độ mở của thị trường của quốc gia. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại, Mỹ đang cam kết làm mọi thứ có thể để mang lại sự cân bằng cho mối quan hệ thương mại này.

Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Các bình luận trên được đưa ra khi hai quốc gia đang gia tăng các cuộc thảo luận kinh tế, với việc Phó Thủ tướng Trung Quốc Liu He đã có các cuộc đàm thoại với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen vừa qua. Hai bên đã thảo luận về cách hỗ trợ sự phục hồi kinh tế tiếp tục mạnh mẽ và tầm quan trọng của việc hợp tác trên các lĩnh vực có lợi cho Mỹ, đồng thời giải quyết thẳng thắn các vấn đề hai bên cùng quan tâm.

Mặc dù vậy, chính quyền Trung Quốc cho rằng dù hai bên đã bắt đầu liên lạc lại bình thường, nhưng vẫn chưa có dấu hiệu công khai về bất kỳ tiến triển nào liên quan đến thuế quan song phương.

Chính quyền Mỹ hiện vẫn đang xem xét lại lập trường của mình đối với Trung Quốc và không thực hiện bất kỳ thay đổi lớn nào đối với các chính sách mà họ kế thừa từ thời cựu Tổng thống Donald Trump. Hai quốc gia vẫn đang thảo luận trên cơ sở các cam kết đã được xây dựng trong hiệp ước thương mại ký tháng 1/2020 và Trung Quốc bắt buộc phải tôn trọng điều đó.

Tuy nhiên, một quan chức hàng đầu của Nhà Trắng về châu Á cho biết, Mỹ đang bước vào giai đoạn cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc và chính quyền Mỹ đã giữ nguyên lệnh cấm từ thời Tổng thống Trump đối với đầu tư vào Mỹ của một số công ty Trung Quốc.

Mặc dù vậy, bất chấp những căng thẳng chính trị và ngoại giao đó, dòng chảy thương mại và đầu tư giữa hai quốc gia vẫn tiếp tục được tăng cường. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ vẫn đang tăng lên và phía Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh mua hàng hóa của Mỹ dù điều này không đủ để đạt được mức đã cam kết trong thỏa thuận thương mại.

Trong một cuộc họp báo gần đây, Bộ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Wang Wentao tuyên bố, Trung Quốc đang tiếp tục mở cửa nền kinh tế của mình bất chấp những thách thức của đại dịch. Trung Quốc hiện cũng “đang cân nhắc một cách sao cho thuận lợi” việc tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương.