Phát triển dịch vụ ngân hàng cho người cao tuổi

Lĩnh lương hưu ngày càng tiện dụng

Theo Bảo hiểm Xã hội TP.HCM, ước tính đến tháng 12/2022 số người nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp qua các hình thức không tiền mặt tại TP.HCM đạt khoảng gần 170.200 người, tương đương tỷ lệ 68,7% trên tổng số người cần chi trả lương hưu và các khoản an sinh xã hội tại địa phương. Trong đó, gần 100% số người nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần đã được thanh toán thông qua hình thức chuyển khoản, không dùng tiền mặt.

Trong khi đó, theo thống kê của NHNN chi nhánh Đồng Nai, tính đến cuối tháng 10/2022, số người nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng qua tài khoản cá nhân đạt 25.400 người, chiếm tỷ lệ 45%, tăng 6% so với năm 2021. Tại Khánh Hòa, Bình Thuận, Bình Dương, Long An… tỷ lệ này cũng đạt khoảng từ 44,6 đến 65% tổng số người cần chi trả.

Nhân viên bưu điện và ngân hàng hỗ trợ người già tạo tài khoản nhận lương hưu.

Theo nhận định của Cơ quan Bảo hiểm Xã hội, từ sau dịch Covid-19 đến nay, tỷ lệ chi trả bảo hiểm xã hội và các khoản an sinh xã hội thông qua tài khoản ngân hàng và các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt tăng khá mạnh ở các địa phương, nhất là khu vực đô thị. Sau thời gian các tổ chức phải thực hiện các giải pháp chuyển tiền trực tuyến trong thời gian cách ly phòng chống dịch Covid-19 đã hình thành thói quen cho nhiều người nhận tiền lương hưu hàng tháng qua tài khoản ngân hàng.

Nhận xét về sự hợp tác, hỗ trợ của hệ thống ngân hàng trong việc thúc đẩy chuyển đổi số và chi trả an sinh xã hội theo các hình thức trực tuyến, ông Phan Văn Mến, Giám đốc Bảo hiểm Xã hội TP.HCM cho biết, hiện nay việc chi trả BHXH thông qua tài khoản ngân hàng đã khá phổ biến. Các NHTM cũng chủ động trong việc hợp tác kết nối dữ liệu với cơ quan bảo hiểm xã hội để chi trả lương hưu và các khoản an sinh.

Cơ quan bảo hiểm xã hội tại TP.HCM đã làm việc với NHNN chi nhánh thành phố và các NHTM nhằm thúc đẩy chia sẻ thông tin và phối hợp tra cứu thông tin tài khoản khi tiếp nhận, giải quyết hồ sơ của người dân. Tại một số quận huyện, cơ quan bảo hiểm xã hội đã bắt đầu thí điểm áp dụng bệnh án điện tử khi người dân khám bệnh bảo hiểm y tế. Nhờ đó nhiều người có thể dùng thẻ căn cước công dân thay thẻ bảo hiểm y tế. Cơ sở khám chữa bệnh đã đặt các bảng Standee dán mã QR để người dân truy cập ứng dụng, thanh toán các thủ tục qua ngân hàng hoặc ví điện tử.

Một số nhà băng rất tích cực trong việc thúc đẩy các hình thức chi trả an sinh xã hội không dùng tiền mặt. Đơn cử, LienVietPostBank đã phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội cấp thẻ ATM miễn phí cho người lao động hưởng chế độ lương hưu. Năm vừa qua, ngân hàng này cũng đã ra mắt sản phẩm thẻ ATM Hưu trí đặc thù; đồng thời phối hợp với Bưu điện Việt Nam cung cấp hình thức in hóa đơn tại các POS đặt trong hệ thống bưu điện không có cây ATM nhằm tạo điều kiện thuận lợi tốt nhất cho người dân và hạn chế tối đa sử dụng tiền mặt.

Đa dạng dịch vụ cho người cao tuổi

Để thúc đẩy chuyển đổi số trong chi trả an sinh xã hội không dùng tiền mặt, mới đây Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 21/CT-TTg, trong đó giao cho Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với NHNN, Bộ Công an và các bộ, ngành, địa phương triển khai chi trả qua tài khoản bao gồm tài khoản ngân hàng, ví điện tử, tài khoản Mobile Money và các hình thức hợp pháp khác… cho người dân thụ hưởng chính sách an sinh xã hội ngay trong năm 2022.

Về phía ngành Ngân hàng, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu NHNN chỉ đạo hệ thống NHTM và các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán nghiên cứu, đưa ra chính sách hỗ trợ, ưu đãi về phí dịch vụ thanh toán cho người dân thụ hưởng chính sách an sinh xã hội khi mở, sử dụng tài khoản ngân hàng, ví điện tử để nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước.

Hiện nay, các ngân hàng như Agribank, SeABank, HDBank, Sacombank, TPBank, LienVietPostBank… quan tâm nhiều hơn đến nhóm khách hàng cao tuổi từ đó triển khai các sản phẩm, dịch vụ tài chính hưu trí với các ưu đãi đặc thù. Chẳng hạn tại HDBank, trong năm vừa qua, ngân hàng này đã thực hiện chương trình ưu đãi gửi tiết kiệm dành cho khách hàng cao tuổi với mức lãi suất cộng thêm 1% so với lãi suất tiền gửi thông thường. Sacombank cũng ưu đãi cộng thêm 0,1%/năm lãi suất tiết kiệm cho khách hàng trên 40 tuổi gửi tiết kiệm từ 10 triệu đồng.

Trong khoảng ba năm trở lại đây, các sản phẩm, dịch vụ của ngân hàng dành cho nhóm khách hàng lớn tuổi đã rất đa dạng. Ngoài việc miễn giảm phí các loại giao dịch thanh toán, để hỗ trợ khách hàng lớn tuổi nhiều ngân hàng đã tích hợp các tiện ích như: cài đặt tự động thanh toán qua tài khoản ngân hàng; cung cấp tính năng tìm kiếm bằng giọng nói, từ đó khắc phục khó khăn của người cao tuổi khi thao tác trên các ứng dụng ngân hàng số.

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh số hóa ở hệ thống ngân hàng diễn ra nhanh chóng, cộng với việc tích hợp cơ sở dữ liệu công dân vào các dịch vụ tài chính cơ bản đang được Chính phủ và các bộ, ngành thúc đẩy thì trong 1-2 năm tới, các dịch vụ không tiền mặt không chỉ dừng lại ở việc trả lương hưu, trợ cấp thất nghiệp mà sẽ lan tỏa sang các lĩnh vực khác, bao gồm: tích hợp thanh toán viện phí, thanh toán du lịch, giải trí… của người lớn tuổi; đồng thời các tiện ích, sản phẩm đầu tư, tín dụng cho phân khúc khách hàng cao tuổi sẽ được các NHTM và fintech đưa ra nhiều hơn, đa dạng hơn.