Nhiều sai phạm tại Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2

Phê duyệt Hiệp định vay vốn Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình

Kết luận thanh tra nêu rõ, Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) làm chủ đầu tư và Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) làm tổng thầu EPC.

Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 được Hội đồng thẩm định của PVN thẩm định có tổng mức đầu tư 31.505,4 tỉ đồng tại thời điểm quý II/2010, trong đó vốn chủ sở hữu là 30% (trước ngày 1/8/2010). Đây là dự án công trình quan trọng quốc gia, do Quốc hội xem xét, thông qua chủ trương đầu tư.

Theo kết luận thanh tra, việc PVN và Bộ Công Thương đề xuất Thủ tướng quy đổi tổng mức đầu tư dự án về mặt bằng giá năm 2006 là 18.496,5 tỉ đồng để không trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư và kiến nghị Thủ tướng giao Hội đồng quản trị PVN quyết định đầu tư dự án là không đúng với Nghị quyết 66 ngày 29/6/2006 của Quốc hội.

Trước ngày 1/8/2010, dự án được chia làm hai dự án, là công trình quan trọng quốc gia, do đó thẩm quyền thẩm định, phê duyệt đầu tư thuộc Thủ tướng, sau khi được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư.

Tuy nhiên, dự án chưa được Quốc hội thông qua, Hội đồng quản trị PVN căn cứ trên công văn do Phó Thủ tướng ký và hồ sơ thẩm định dự án của PVN để phê duyệt là không đúng quy định theo Luật Xây dựng năm 2003.

Kết luận thanh tra nêu rõ: “Trách nhiệm này thuộc về PVN, Bộ Công Thương, các cơ quan, đơn vị và cá nhân trong việc tham mưu, đề xuất, chỉ đạo quyết định đầu tư dự án”.

Trong quá trình đầu tư dự án, PVN có quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án lần 1 với tổng mức đầu tư từ 31.505,4 tỉ đồng lên 34.295,1 tỉ đồng và điều chỉnh lần 2 lên 41.799,1 tỉ đồng.

Thanh tra Chính phủ chỉ ra, quá trình thực hiện trình tự thủ tục điều chỉnh dự án lần 1, PVN chưa báo cáo Thủ tướng nhưng đã thẩm định và quyết định điều chỉnh tổng mức đầu tư là không đúng quy định pháp luật.

Đối với việc điều chỉnh tổng mức đầu tư lần 2, theo Thanh tra Chính phủ, quá trình thực hiện không đúng với quyết định của Thủ tướng nên việc điều chỉnh này cũng không đúng quy định.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn chỉ ra việc chỉ định gói thầu EPC cũng vướng nhiều vi phạm. Chưa xác định được các điều kiện chỉ định theo quy định nhưng PVN đã đề xuất để Bộ Công Thương đồng ý trình Thủ tướng xem xét và uỷ quyền để chỉ định thầu.

Theo kết luận thanh tra, đến thời điểm được chỉ định thầu, PVC chỉ thực hiện xây dựng công trình dân dụng, hạ tầng, tuyến ống dẫn khí và thi công một số hạng mục Nhà máy Nhiệt điện.

Nhà thầu PVC chưa có năng lực và chưa từng làm tổng thầu xây dựng các dự án lớn tương tự. Hồ sơ năng lực của PVC cũng chưa đáp ứng yêu cầu để thực hiện gói thầu xây dựng nhưng vẫn được chỉ định làm. Đặc biệt, sau khi ký kết hợp đồng tổng thầu EPC, PVC không làm theo đúng cam kết.

“Đây là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến dự án chậm tiến độ, phát sinh chi phí lãi vay giai đoạn năm 2016-2019 gần 82 triệu USD”, kết luận thanh tra chỉ rõ.

Thanh tra Chính phủ cũng đã chỉ ra vi phạm trong việc bổ sung Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vào danh mục các dự án nguồn điện cấp bách để được thực hiện theo cơ chế. Theo đó, các dự án điện cấp bách là các dự án đáp ứng tiêu chí sau: Dự án nguồn và lưới điện cần phải đưa vào vận hành gấp để chống quá tải cho một khu vực nào đó của lưới điện hoặc để bù đắp lượng công suất nguồn điện thiếu hụt do chậm tiến độ của các dự án điện khác.

Tuy chưa làm rõ việc đáp ứng tiêu chí của Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 để bổ sung vào danh mục các dự án cấp bách được quy định nhưng PVN đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ bổ sung Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vào danh mục các dự án nguồn và lưới điện cấp bách giai đoạn 2013-2020.

Lý do, PNV đưa ra là những khó khăn trong việc triển khai dự án, dẫn đến nguy cơ không đáp ứng đúng tiến độ phát điện, khó khăn trong đảm bảo an ninh năng lượng điện.

Kết luận thanh tra chỉ rõ: Việc tham mưu, đề xuất đưa Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vào danh mục các dự án nguồn điện cấp bách giai đoạn 2013-2020 như trên là thực hiện không đúng Quyết định 2414 của Thủ tướng Chính phủ. Trách nhiệm thuộc PVN, Bộ Công Thương, các cơ quan, đơn vị và cá nhân trong việc tham mưu, đề xuất, chỉ đạo đưa Dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vào danh mục các dự án nguồn điện cấp bách.

Hợp đồng EPC đã ký giữa PVN và PVC là hợp đồng trọn gói, giá hợp đồng không thay đổi với các công việc thuộc phạm vi hợp đồng đã ký kết. Tuy nhiên, PVN đã điều chỉnh giá gói thầu tăng hơn 5.456 tỉ đồng là không đúng quy định.

Theo kết quả thẩm tra thì thiết kế kỹ thuật dự án thiếu khối lượng, phải bổ sung tăng khối lượng thi công dự án với số tiền tăng thêm hơn 4.600 tỉ đồng.

Để khắc phục những tồn tại, vi phạm, tránh lãng phí tiền vốn của Nhà nước đầu tư, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng tiếp tục cho thực hiện kết luận tại cuộc họp thường trực chính phủ về việc xử lý vướng mắc liên quan tới dự án và sớm đưa vào hoạt động.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, chỉ đạo các bộ, ngành liên quan theo thẩm quyền tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định pháp luật đối với các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có những vi phạm, khuyết điểm nêu tại Kết luận thanh tra.

Thanh tra Chính phủ chuyển Kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với tổ chức, cá nhân có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm được nêu tại kết luận thanh tra.