Ngư dân lâm cảnh khó

	Nghệ An có tàu vỏ thép đầu tiên phục vụ ngư dân
	Ngư dân cần thêm cơ chế để tiếp tục ra khơi

Cá nóc xuất hiện lạ thường

Biển Thừa Thiên – Huế nước xanh rờn, trời yên ả, lặng gió nhưng rất nhiều tàu cá của ngư dân đành nằm bờ, vì cá nóc xuất hiện dày đặc lạ thường chưa từng thấy. Ông Trần Văn Chiến, xã Phú Thuận, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế, là chủ tàu cá vỏ thép số hiệu TTH.99999 TS nói, những năm trước, cá nóc chỉ ăn thưa thớt ở khu vực ven bờ. Song hiện nay từ bờ đến khơi xa, cá nóc đều xuất hiện dày đặc. Bình quân một tàu đánh bắt được 1 tấn hải sản như cá nục, cá trích, cá hố... trong đó có gần một tạ là cá nóc.

Lực lượng chức năng bắt giữ tàu hành nghề giã cào trái phép trên vùng biển Quảng Trị

Ông Chiến còn cho biết, lưới cụ bủa vây được cá tôm chưa kịp kéo lên thuyền là cá nóc ập đến và chúng dùng bộ răng sắc bén cắn lưới, lao vào đớp con mồi… Cá nóc cắn phá ngư lưới cụ khiến nhiều tàu cá thiệt hại từ vài chục triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng sau mỗi chuyến đi biển. Thu không đủ chi nên bà con đành kéo thuyền vào nằm bờ giữa lúc trời êm biển lặng.

Trong khi theo ông Mai Văn Thanh, thị trấn Thuận An, huyện Phú Vang, nghề câu không còn cách nào thích nghi với nạn cá nóc. Không những vậy, mồi câu, lưỡi câu, cước chì, lưới vây của thuyền câu, thuyền vây đánh bắt trên biển bị cá nóc cắn đứt, phá nát, gây thiệt hại nặng về ngư cụ và năng suất đánh bắt.

Theo các ngư dân, cá nóc xuất hiện nhiều thời gian qua tại vùng biển miền Trung là loại bốn răng Tetraodontidae. Miệng cá bé nhưng răng khoẻ; xương hàm và xương gần hàm gắn liền với nhau thành mỏ cứng thích nghi với các loài thức ăn có vỏ cứng. Đặc biệt, độc tố trong cá nóc có thành phần tetrodotoxins, thuộc nhóm độc tố thần kinh cực kỳ nguy hiểm.

Bà Phan Thị Thu Hồng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Thừa Thiên – Huế khẳng định, đây là hiện tượng bất thường. Hàng chục năm nay chưa khi nào cá nóc xuất hiện nhiều như thời điểm hiện tại. Trước mắt, Chi cục hướng dẫn ngư dân tuyệt đối không sử dụng cá nóc làm thực phẩm, vì nguy hiểm đến tính mạng và đang theo dõi, tìm hiểu nguyên nhân về sự xuất hiện bất thường này.

Bất lực với nạn giã cào bay

Tàu giã cào hoạt động tác oai, tác quái trên vùng biển ven bờ miền Trung vào ban đêm. Gần đây lại xuất hiện cả ban ngày. Ngư dân Nguyễn Văn Tam, huyện Triệu Phong (Quảng Trị) cho biết, phương thức hoạt động của tàu giã cào là hai tàu công suất lớn trên 90 CV chạy song song và kéo theo một tấm lưới, đáy lưới gắn dây sắt nặng để có thể cào sâu tận đáy biển.

Mắt lưới giã cào nhỏ nên bất cứ thứ gì trên đường đi như tôm, cá, ốc, ghẹ... đều bị đánh bắt hết. Nguồn lợi thủy sản ven biển đang dần phục hồi thì nạn giã cào bay ngang nhiên cào sâu tận tầng đáy khiến không có con tôm, con cá nào sống sót.

Các đội tàu giã cào hoạt động nhiều năm qua nhưng đến nay hoạt động càng công khai rầm rộ hơn. Theo ghi nhận các tàu này đều thuộc các địa phương khác như Bình Định, Quảng Nam và nhiều nhất Quảng Ngãi.

Các tàu này hoạt động theo nhóm có những ngày hơn 20 chiếc với công suất lớn, cuốn luôn cả ngư lưới cụ của ngư dân xã Phú Thuận và các xã lân cận. Tinh vi hơn nhóm này tàu còn cử một chiếc tàu riêng làm nhiệm vụ cảnh báo từ xa, khi thấy bóng cơ quan chức năng là thông báo cho đội tàu còn lại biết khiến việc tuần tra xử lý gặp nhiều khó khăn.

Chính quyền địa phương phối hợp đồn Biên phòng cửa khẩu Thuận An tiến hành bắt giữ được 4 tàu giã cào và phạt hành chính với số tiền hàng trăm triệu đồng. Tuy nhiên, theo thông tin được biết thì các tàu này hoạt động theo nhóm và sẵn sàng nộp tiền phạt cho tàu nào bị cơ quan chức năng bắt giữ, ông Đặng Tiến Tùy, Chủ tịch UBND xã Phú Thuận, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên – Huế phân trần.

Sau 3 ngày truy đuổi, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị bắt được 2 tàu giã cào QNg 92222 TS và QNg 97001 TS do ông Phạm Văn Sơn (Quảng Ngãi) làm chủ. Trước đó, vào ngày 5/9/2017, hai tàu giã cào này đang khai thác hải sản trái phép ven bờ biển Quảng Trị bị lực lượng chức năng bắt giữ.

Qua quá trình điều tra, ông Sơn thừa nhận và ký vào hải đồ tại vị trí có hành vi vi phạm pháp luật của mình khi cho tàu khai thác không đúng tuyến quy định tại Nghị định 33/2010/NĐ-CP về quản lý hoạt động khai thác thủy sản.

Cụ thể tàu có công suất máy chính từ 20CV trở lên không được khai thác hải sản tại vùng biển ven bờ. Song khi cơ quan chức năng lai dắt cào này vào bờ để có biện pháp xử lý thì 2 tàu giã cào nói trên đã lợi dụng trời tối kèm mưa to, gió lớn, sóng mạnh đã tự ý cắt dây lái tàu vi phạm bỏ trốn.