Ngăn sốt đất ảo: Cần minh bạch thông tin về quy hoạch và tiến độ dự án

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh. Ảnh:VGP

Đây là thông tin được Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh trong buổi cung cấp thông tin cho một số cơ quan báo chí về tình trạng sốt đất, sốt đất ảo tại một số địa phương trong thời gian qua.

Tiềm ẩn nhiều “rủi ro’ trong giao dịch bất động sản

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, bước vào quý I/2021, tình hình thị trường bất động sản đã có nhiều biến động, mặc dù lượng giao dịch bất động sản qua theo dõi của Bộ Xây dựng, chỉ bằng khoảng 70% các giao dịch ở quý IV/2020.

Giá bất động sản tăng nhẹ, nhất là các chung cư cũng tăng từ 5% đến 10%. Đặc biệt, giá đất nền có hiện tượng tăng nóng, cục bộ ở một số địa phương trên cả nước như vùng ven Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hòa Bình, Phú Thọ, TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Bình Thuận…

Nhiều người dân bỏ cả công việc, sản xuất để kinh doanh đất, tạo nên hiện tượng sốt đất cục bộ và những rủi ro, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn.

Đáng lo ngại là nhiều giao dịch bất động sản đã nổi lên những vấn đề ảnh hưởng đến lợi ích của người dân, nhất là các giao dịch bất động sản không đủ điều kiện pháp lý.

“Đó là tình trạng nhiều dự án chưa đầu tư hạ tầng kỹ thuật đã giao dịch bất động sản; nhiều giao dịch diễn ra với đất rừng, đất nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng để đầu tư phát triển các dự án bất động sản. Có thể nói đây là các giao dịch không đảm bảo yêu cầu pháp lý, tiềm ẩn các rủi ro cho người dân khi đầu tư vào bất động sản trong thời gian vừa qua”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cảnh báo.

Năm nguyên nhân của sốt đất-sốt đất ảo

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, trong thời gian vừa qua, hầu hết các địa phương rất tích cực triển khai lập quy hoạch tỉnh theo quy định của Luật Quy hoạch 2017. Đồng thời, các địa phương cũng quan tâm đến việc quy hoạch đầu tư, phát triển các dự án đô thị, dự án nhà ở, các dự án hạ tầng kỹ thuật có quy mô lớn. Việc nâng cấp đô thị cũng diễn ra một cách đồng bộ.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh chỉ rõ “Việc lập quy hoạch, công bố quy hoạch của các địa phương chưa được công khai, minh bạch để định hướng kịp thời cho người dân và doanh nghiệp nên dẫn đến các nhà đầu tư, kinh doanh bất động sản đã lợi dụng việc không minh bạch này để đẩy giá đất lên cao như trong thời gian vừa qua".

Tình trạng sốt đất nền xảy ra tại một số địa phương trong thời gian qua. Ảnh: VGP

Thứ hai, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 nên lãi suất ngân hàng, trong đó có lãi suất tiền gửi ở các ngân hàng thương mại đều rất thấp. Kênh đầu tư này không hấp dẫn người dân gửi tiền. Do vậy, hiện nay nhiều nhà đầu tư, người dân có những nguồn tiền nhàn rỗi có xu hướng đầu tư vào các giao dịch bất động sản vì cho rằng đây là giao dịch an toàn, hiệu quả và có cơ hội cho tương lai.

Nguyên nhân thứ 3, theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, trong thời gian qua, việc đầu tư phát triển các dự án về nhà ở, bất động sản, dự án đô thị cũng còn nhiều khó khăn đặc biệt là các thủ tục về pháp lý, đất đai, đầu tư, xây dựng còn khó khăn dẫn đến nguồn cung về bất động sản còn hạn chế.

Tiếp đến là việc đầu tư, phát triển các nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở xã hội, cho các đối tượng người nghèo ở đô thị cũng như công nhân ở các khu công nghiệp chưa được các địa phương quan tâm đúng mức, dẫn đến nguồn cung nhà ở xã hội còn thiếu, chưa đáp ứng đủ yêu cầu, nhu cầu của người dân hiện nay.

Thứ năm, hiện nay một số địa phương đã có chủ trương tăng giá đất theo lộ trình với mức tăng từ 15-20%. Mặc dù việc tăng giá đất này chưa ảnh hưởng nhiều đến các giao dịch bất động sản hiện nay, bởi các giao dịch bất động sản hiện nay đã được giao đất và đầu tư từ giai đoạn trước đây nhưng chủ trương tăng giá đất đã ảnh hưởng đến tâm lý và ảnh hưởng đến việc tăng giá bất động sản trong thời gian vừa qua.

Minh bạch thông tin về quy hoạch và tiến độ thực hiện các dự án

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thời gian qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ ngành, địa phương quyết liệt vào cuộc và có những giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm hiện tượng sốt đất ảo ở một số địa phương.

Cụ thể, tập trung xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng và kinh doanh bất động sản để tháo gỡ khó khăn, đặc biệt về mặt trình tự, thủ tục đầu tư.

Chính phủ đã trình và được Quốc hội thông qua Luật Đầu tư sửa đổi, Luật Xây dựng sửa đổi, các Nghị định cũng đã được Chính phủ ban hành như Nghị định hướng dẫn Luật Xây dựng, Nghị định hướng dẫn Luật Đầu tư; các Nghị định sửa đổi liên quan đến Nghị định về quản lý, phát triển các dự án về nhà ở và hướng dẫn Luật Nhà ở, Nghị định về phát triển nhà ở xã hội.

Cùng với đó, Chính phủ cũng đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kiểm soát tốt, chặt chẽ hơn tín dụng, nhất là tín dụng trong bất động sản để tránh “rủi ro kép” trong lĩnh vực này.

Đồng thời, chỉ đạo các địa phương tập trung đầu tư phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân, nhất là công nhân các khu công nghiệp.

Đối với các địa phương, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đề nghị trong thời gian tới phải tập trung hoàn thiện và phê duyệt các đồ án quy hoạch, chú ý tới các dự án phát triển đô thị, dự án nhà ở đảm bảo đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và đầy đủ tính pháp lý cho các dự án bất động sản, kiểm soát các giao dịch bất động sản đảm bảo nhu cầu.

Tiếp tục thực hiện công bố công khai thông tin về quy hoạch, tiến độ triển khai các dự án nhằm minh bạch thông tin, ngăn chặn hiện tượng tung tin đồn thổi, đầu cơ để đẩy giá, trục lợi một số dự án đã xảy ra trong thời gian vừa qua.

Bên cạnh đó, cần có biện pháp chặt chẽ không để tình trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chia tách phân lô, bán nền tại một số khu vực chưa được phép đầu tư. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh kiến nghị phải quản lý và kiểm soát việc mua đi, bán lại các giao dịch bất động sản trao tay nhiều lần nhằm kiểm soát tốt hơn việc tăng giá đất, nhất là thông qua biện pháp quản lý thật tốt các tổ chức, cá nhân trong giao dịch, môi giới kinh doanh bất động sản.

Đồng thời đề nghị các địa phương trong thời gian tới tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp đầu tư kinh doanh bất động sản không đúng quy định, nhất là các dự án ma, dự án không đủ hồ sơ pháp lý, điều kiện kinh doanh bất động sản.

Đối với các doanh nghiệp bất động sản, phải thực hiện nghiêm túc các trình tự, thủ tục đầu tư, nhất là các thủ tục về giao đất, đầu tư xây dựng để các dự án đầu tư kinh doanh bất động sản đảm bảo đầy đủ tính pháp lý, tuân thủ các quy định về đầu tư xây dựng trong dự án kinh doanh bất động sản.

Trong thời gian tới, các doanh nghiệp cần quan tâm đầu tư các dự án bất động sản, nhà ở đảm bảo đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, tính pháp lý và thực hiện việc kinh doanh, giao dịch kinh doanh bất động sản đúng quy định của pháp luật.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cũng khuyến cáo người dân, doanh nghiệp đang quan tâm đến lĩnh vực bất động sản hết sức bình tĩnh, cảnh giác với những thông tin đồn thổi, tìm hiểu, xem xét kỹ lưỡng hồ sơ pháp lý của các dự án bất động sản và chỉ giao dịch bất động sản khi có hồ sơ pháp lý rõ ràng, đúng quy định của pháp luật.