FTA EU-Singapore và lợi ích cho thương mại Việt Nam

Với việc loại bỏ gần như tất cả hàng rào thuế quan và giảm rào cản phi thuế quan giữa Singapore và châu Âu, thỏa thuận này mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp trong đẩy mạnh kinh doanh hàng hóa và dịch vụ của mình.

Hơn nữa, là FTA đầu tiên được ký kết giữa EU và một quốc gia ASEAN, thỏa thuận này đặt ra tiền lệ cho phép mở rộng các chính sách thương mại cởi mở, công bằng và dựa trên quy tắc của hai khu vực kinh tế.

Theo FTA này, thuế suất đối với hàng hóa Singapore đạt chuẩn xuất khẩu vào EU sẽ được bãi bỏ dần theo lộ trình năm năm, giúp các thiết bị điện tử, dược phẩm, hóa dầu và thực phẩm chế biến… trở nên cạnh tranh hơn tại thị trường EU. Các ngành công nghiệp này hiện chiếm khoảng 10% GDP của Singapore.

EUSFTA cũng mở ra tiềm năng cho chuỗi cung ứng ASEAN. Cụ thể, EUSFTA sẽ cho phép một số hàng hóa sản xuất được áp dụng cơ chế chứng nhận xuất xứ hàng hóa ASEAN.

Điều này có nghĩa hàng hóa đầu vào của các doanh nghiệp Singapore nhập về từ các nước thành viên ASEAN khác – bao gồm Việt Nam – cũng sẽ được xem là hàm lượng nội địa của Singapore để xác định nguồn gốc của sản phẩm cuối cùng là Singapore. Nói cách khác, một số nguyên liệu đầu vào nhất định sẽ được hưởng chế độ thuế 0% của Singapore với châu Âu.

Nhận xét về cơ hội lớn hơn cho ASEAN, ông Winfield Wong, Giám đốc toàn quốc Khối khách hàng doanh nghiệp, HSBC Việt Nam, cho biết: “Tỷ lệ sản phẩm của Singapore có các thành phần được sản xuất tại các nước ASEAN khác là rất lớn. Với quy tắc của “Cơ chế chứng nhận xuất xứ hàng hóa ASEAN”, nhiều sản phẩm xuất khẩu của Singapore được sản xuất theo chuỗi giá trị nội khối ASEAN có thể được hưởng lợi từ EUSFTA. Điều này tác động đáng kể đến Singapore và khu vực ASEAN bao gồm Việt Nam – trong các lĩnh vực như điện tử và dược phẩm”.

Hiện ASEAN là thị trường cung cấp hàng hóa lớn nhất cho Singapore. Singapore nhập khẩu 71,06 tỷ USD hàng hóa từ ASEAN vào năm 2017. Với riêng Việt Nam, hiện Singapore là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam tại ASEAN và là đối tác thương mại lớn thứ mười của Việt Nam trên toàn thế giới. Hàng xuất khẩu từ Việt Nam sang Singapore chủ yếu gồm máy vi tính, hàng điện tử và phụ kiện, điện thoại và phụ kiện, thủy tinh và đồ thủy tinh, máy móc, thiết bị và phụ tùng, hàng dệt may và may mặc…

EUSFTA sẽ là hiệp định thương mại tự do đầu tiên của EU với một thành viên của ASEAN và sẽ là khuôn mẫu cho các hiệp định thương mại tự do (FTA) với các thị trường ASEAN khác. Cùng với EUSFTA vừa ký kết, hiện EU tiếp tục đàm phán về FTA với Việt Nam, Indonesia, Thái Lan và Malaysia.

Theo nhận định của HSBC, nếu EU ký kết thêm FTA với các quốc gia thành viên ASEAN khác, cơ chế chứng nhận xuất xứ hàng hóa của khu vực sẽ càng thuận lợi hơn trong các điều kiện cụ thể. Hiện Việt Nam đang là đối tác thương mại lớn thứ hai của EU trong ASEAN sau Singapore, với giá trị thương mại đạt 47,6 tỷ Euro vào năm 2017.

EU và Việt Nam đang nỗ lực thúc đẩy sớm ký kết, phê chuẩn và đưa vào hiệu lực Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Vào 17/10 vừa qua, Ủy ban châu Âu đã thống nhất thông qua việc trình lên Hội đồng châu Âu chấp thuận để ký chính thức EVFTA (dự kiến cuối năm 2018) và trình Nghị viện châu Âu phê chuẩn (đầu 2019).