Động lực bất ngờ cho tăng trưởng

Tiết kiệm 2,9 nghìn tỷ USD

Theo ước tính của Bloomberg Economics, các hộ gia đình ở Mỹ, Trung Quốc, Anh, Nhật Bản và các quốc gia lớn nhất trong khu vực đồng euro đã tiết kiệm được thêm 2,9 nghìn tỷ USD khi họ buộc phải ở nhà để ngăn ngừa đại dịch coronavirus. Họ có thể sẽ tiếp tục làm như vậy khi các biện pháp hạn chế vẫn còn và các chính phủ giảm bớt các biện pháp kích thích.

Chỉ tính riêng Hoa Kỳ, lượng tiền tiết kiệm tăng thêm của người tiêu dùng trong giai đoạn đại dịch vừa qua vào khoảng 1,5 nghìn tỷ USD và có thể còn tiếp tục tăng lên. Con số đó cao gấp hai lần mức tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội trung bình hàng năm của nền kinh tế lớn nhất thế giới trong giai đoạn tăng trưởng vừa qua và tương đương với sản lượng hàng năm của Hàn Quốc.

Việc đóng cửa cộng với các biện pháp kích thích kinh tế đã làm tiết kiệm tại Mỹ tăng cao hơn nhiều so với xu hướng

Không chỉ ở Mỹ, các hộ gia đình Trung Quốc đã đổ thêm 2,8 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương khoảng 430 tỷ USD) vào tài khoản ngân hàng của họ. Các khoản tiền gửi tương tự đã tăng 32,6 nghìn tỷ yên (300 tỷ USD) ở Nhật Bản và 117 tỷ bảng Anh (160 tỷ USD) ở Anh. Trong khi tiết kiệm của người dân ở các nền kinh tế lớn nhất khu vực đồng euro cũng tăng thêm tới 387 tỷ euro (465 tỷ USD), dẫn đầu là Đức 142 tỷ euro...

Theo giới chuyên gia, lượng tiền tiết kiệm khổng lồ nói trên sẽ là một động lực thúc đẩy các nền kinh tế này phục hồi nhanh trở lại sau khi đại dịch Covid-19 được kiểm soát. Theo đó, những người lạc quan đang đặt cược vào một đợt mua sắm khi mọi người quay trở lại các siêu thị, nhà hàng, địa điểm vui chơi giải trí, các điểm du lịch và các sự kiện thể thao, thậm chí là mua sắm những tài sản có giá trị lớn mà họ đã trì hoãn vừa qua.

Hơn nữa, môi trường lãi suất thấp hiện tại có thể làm giảm sự hấp dẫn của việc giữ tiền trong ngân hàng và kích thích nhu cầu tiêu dùng.

Hành vi tiêu dùng dẫn dắt tăng trưởng

"Lượng tiền mặt khổng lồ từ các khoản tiết kiệm đóng cửa của các hộ gia đình là một lý do khiến chúng tôi tin rằng nhu cầu sẽ tăng mạnh trở lại", Maeva Cousin - Nhà kinh tế cao cấp khu vực đồng euro tại Bloomberg Economics cho biết.

Tuy nhiên cũng có những ý kiến bi quan hơn lo ngại lượng tiền này sẽ được dùng để trang trải các khoản nợ hay tích trữ cho đến khi cuộc khủng hoảng sức khỏe qua đi và thị trường lao động phục hồi hoàn toàn. Thậm chí là để đề phòng trường hợp đến một lúc nào đó các chính phủ sẽ tăng thuế để chi trả cho các chương trình giải cứu của họ.

Bên cạnh đó, không phải ai cũng có quan điểm giống nhau. Nhiều nghiên cứu cho thấy, những người có thu nhập cao nhiều khả năng sẽ tích lũy, trong khi các hộ gia đình có thu nhập thấp hơn có thể buộc phải sử dụng các khoản tiết kiệm của họ và là những người có nhiều khả năng tiêu dùng nhất.

"Trong ngắn hạn, đà tăng trưởng kinh tế sẽ phụ thuộc rất nhiều vào hành vi sau đại dịch mà điều này có thể mất thời gian mới có thể trở lại các chuẩn mực trước đại dịch", Yelena Shulyatyeva - nhà kinh tế cấp cao của Mỹ tại Bloomberg Economics cho biết. Tuy nhiên, “trong trung hạn, cho dù số tiền bổ sung được dùng để tiêu dùng, trả bớt nợ hay thậm chí ở lại ngân hàng như một quỹ vào những ngày mưa, điều đó đều tích cực cho sự tăng trưởng”.

Theo tính toán của Bloomberg Economic, nếu toàn bộ lượng tiền tiết kiệm trên được mang ra tiêu dùng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Mỹ lên tới 9% trong năm nay thay vì mức 4,6% mà tổ chức này dự báo trước đó. Ngược lại, nếu các khoản tiết kiệm không được chi tiêu hết, nền kinh tế có thể sẽ chỉ tăng trưởng 2,2%.