Doanh nghiệp trước áp lực tăng chi phí đầu vào

Ông Ngô Kiến Quốc, chủ một doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực chế biến nông sản thực phẩm tại TP.HCM cho biết, giá nguyên vật liệu, bao bì đóng gói đã được các nhà cung cấp thông báo tăng lên từ quý 4/2020, đến nay đã tăng tổng cộng 30% - 40%. Đó là chưa kể từ khi các nhà máy tái khởi động lại hoạt động sản xuất thì hàng loạt các chi phí khác như vận chuyển, xét nghiệm, nhân công… cũng tăng cao. Điều này khiến cho công ty phải chịu rất nhiều áp lực vì không thể tăng giá bán sản phẩm do lo ngại mất bạn hàng lâu năm. Ngoài ra, để đảm bảo đơn hàng xuất khẩu, công ty phải tăng ca, chi trả lương tăng 30% - 50% nên có những đơn hàng dù lỗ nhưng doanh nghiệp vẫn phải làm, để duy trì hoạt động sản xuất.

Tương tự, đại diện một doanh nghiệp sản xuất thức ăn gia súc ở KCN Tân Bình cho biết thêm, với nguồn nguyên liệu trong nước, dù giá có tăng nhưng doanh nghiệp còn chủ động được, nhưng đối với một số phụ gia sử dụng trong thức ăn chăn nuôi, doanh nghiệp bắt buộc phải nhập khẩu từ nước ngoài. Ngoài vấn đề giá nhập hàng cao do chi phí logictics tăng từ nhiều tháng nay, nhiều khi không phải lúc nào muốn thì công ty cũng có thể nhập được lượng hàng lớn do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh ở các nước. Giá nguyên liệu đầu vào cao đồng nghĩa với giá thành sản phẩm đầu ra tăng theo tùy loại thức ăn của mỗi vật nuôi. Trong khi đó, hoạt động chăn nuôi gia súc, gia cầm trong nước thời gian gần đây liên tục vướng khó khăn do lượng tiêu thụ và mức giá giảm.

Theo Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), nếu như trong thời gian giãn cách chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng mạnh do phải thực hiện các phương án đảm bảo kiểm soát dịch bệnh, thì hiệ̣n nay chi phí này vẫn còn tiếp tục tăng do các chi phí đầu vào tăng cao. Thống kê trong 10 tháng đầu năm 2021, hầu hết giá cả của nguyên vật liệu sản xuất đều tăng. So với cùng kỳ, giá hàng hóa nhiên liệu đã tăng 33%, giá xăng dầu tăng 28%, giá nguyên vật liệu nông nghiệp dạng thô tăng 6%, giá hàng hóa đầu vào cho sản xuất công nghiệp tăng 11% và giá hàng hóa phi nhiên liệu tăng 11%...

Thực tế, nhiều doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ở nhiều lĩnh vực khác nhau đều ở trong tình trạng khó khăn, không phải do thiếu đơn hàng mà do áp lực chi phí đè nặng. Trong khi sức cầu yếu thì các chủ doanh nghiệp vẫn phải gồng gánh lo chi phí đầu vào để duy trì hoạt động sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người lao động. Không ít công ty đang phải “ăn đong”, ký hợp đồng cung ứng với đối tác theo tháng chứ không ký hợp đồng dài hạn theo quý, theo năm như trước đây để theo sát tình hình diễn biến của thị trường nhằm điều tiết lượng hàng hóa ra vào, cung ứng, cân đối doanh thu, lợi nhuận, tránh thua lỗ. Thậm chí, một số doanh nghiệp phải tạm ngưng cung cấp sản phẩm cho một số đối tác vì không thương lượng được việc điều chỉnh tăng giá khi phải chịu áp lực chi phí.

Theo nhận định của một số chuyên gia, ngay từ đầu năm nay, nhiều doanh nghiệp đã phải nỗ lực giải bài toán “cân não” về chi phí sản xuất vì giá nguyên liệu, vận tải tăng vọt. Tuy nhiên, “cơn bão” giá lần này có nguy cơ gây tổn thương cho doanh nghiệp nhiều hơn. Ngoài những vấn đề do dịch bệnh Covid-19 gây ra tác động đến mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội thì nhiều ngành nghề phải chịu tác động nặng nề như lĩnh vực du lịch, hàng không, xuất nhập khẩu… hay như lĩnh vực vận tải thì gánh thêm chi phí xăng dầu tăng, ngành xây dựng thì gặp phải cơn bão giá từ xi măng, sắt thép… khiến cho hoạt động sản xuất kinh doanh bị ngưng trệ đáng kể.

Chi phí sản xuất tăng cao nhưng các nhà sản xuất, kinh doanh rất khó để tăng giá bán hoặc chỉ dám tăng nhẹ. Lý do nếu tăng mạnh giá bán hàng thành phẩm sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh, ảnh hưởng đến sức tiêu thụ, chưa kể các đơn hàng đều đã ký từ thời điểm trước đó. Điều này khiến các doanh nghiệp rơi vào tình trạng “tiến thoái lưỡng nan”. Dự báo, cuối năm và những tháng đầu năm 2022, tình hình tăng giá nguyên vật liệu vẫn chưa thể cải thiện do ảnh hưởng của dịch Covid-19 vẫn còn phức tạp. Trong bối cảnh trên, các nhà sản xuất, kinh doanh đang xoay xở mọi cách để vượt khó, và doanh nghiệp rất cần những chính sách hỗ trợ thiết thực từ phía Chính phủ và các bộ, ngành.

Ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho rằng, hiện nay không khí phục hồi sản xuất đang rất khẩn trương và tích cực. Tuy nhiên, để giúp doanh nghiệp phục hồi sớm trong thời gian tới, Hội Doanh nghiệp TP.HCM kiến nghị các cơ quan quản lý cần nhanh chóng tháo gỡ thủ tục hành chính, thành lập các tổ công tác đặc biệt để có sự phối hợp hỗ trợ doanh nghiệp.

“Bên cạnh đó, riêng TP.HCM cần ban hành một số chính sách đặc thù giúp giảm chi phí sản xuất cho doanh nghiệp như tạm thời chưa thu phí cảng, hạ tầng cảng biển, giảm tiền điện, nước. Ngoài ra, hiệp hội kiến nghị cần có các gói hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp như vay vốn không cần thế chấp tài sản, kéo dài hơn thời gian nộp thuế…” - ông Dũng đề đạt.