Để biển xanh thành cơ hội vàng

Những bước đi ban đầu vững chắc

Theo đúng các văn bản và quy trình hiện hành, tháng 12/2013, Bộ Văn hoá-Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) đã triển khai tổ chức lập và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển các khu DLQG, trong đó có Sơn Trà.

Tại thời điểm đó, bán đảo Sơn Trà có diện tích tự nhiên 4.439ha, thuộc phường Thọ Quang, quận Sơn Trà. Với tài nguyên du lịch quý giá, vị trí chiến lược nằm cạnh cảng Tiên Sa, gần trung tâm TP. Đà Nẵng, nơi đây đã trở thành điểm nóng thu hút đầu tư, phát triển du lịch.

Bán đảo Sơn Trà là địa điểm tiềm năng phát triển thành khu du lịch quốc gia

Chỉ trong vòng 3 năm, từ 2010 đến 2013, lượng khách du lịch đến bán đảo Sơn Trà đã tăng mạnh từ 161 nghìn lượt lên 507 nghìn lượt. Trước thời điểm tiến hành lập quy hoạch, TP. Đà Nẵng đã chấp thuận đầu tư cho 25 dự án tại bán đảo Sơn Trà, trong đó có 18 dự án đầu tư vào lĩnh vực du lịch. Trong số đó, có 11 dự án đã được phê duyệt đầu tư với quy mô 5.049 phòng lưu trú.

Trong quá trình lập quy hoạch, Bộ VH-TT-DL đã phối hợp chặt chẽ với UBND TP. Đà Nẵng ở tất cả các khâu từ lập đề cương nhiệm vụ, khảo sát thực địa, thu thập thông tin, tài liệu, đến hình thành ý tưởng phát triển và dự thảo quy hoạch.

Như vậy, có thể khẳng định, quy hoạch đã được lập, trình phê duyệt theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền, phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.

Và với tính chất của một đồ án quy hoạch tổng thể, quan điểm phát triển du lịch tại bán đảo Sơn Trà là phát triển sản phẩm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng chất lượng cao, du lịch văn hóa - tâm linh, gắn với mục tiêu bảo vệ tài nguyên môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và bảo đảm an ninh quốc phòng.

Sơn Trà gợn sóng

Quy hoạch Sơn Trà được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 9/11/2016 và mới được công bố ngày 15/2/2017. Ngay sau đó, đã có ý kiến đề nghị điều chỉnh quy hoạch này của Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng. Tiếp nhận những góp ý này, Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo, trong đó giao Bộ VH-TT-DL chủ trì, phối họp với UBND TP. Đà Nẵng xem xét, xử lý theo quy định; trường hợp vượt thẩm quyền, thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ (văn bản số 3206/VPCP-KGVX ngày 3/4/2017).

Tiếp theo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo: Bộ VH-TT-DL, UBND TP. Đà Nẵng khẩn trương chỉ đạo xem xét một cách thật sự khoa học và cầu thị kiến nghị của Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng về việc điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển khu DLQG Sơn Trà; kịp thời thông tin đầy đủ cho công luận; có báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30/5/2017 (văn bản số 4920/VPCP-KGVX ngày 12/5/2017 của Văn phòng Chính phủ).

Thực hiện các chỉ đạo trên, Bộ VH-TT-DL đã xem xét những kiến nghị của Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng và thấy rằng, có nhiều nội dung không chỉ liên quan đến du lịch, mà còn đến nhiều lĩnh vực. Vì thế, bộ sẽ làm việc với các bộ, ngành liên quan, TP. Đà Nẵng và các chuyên gia.

Về kiến nghị giữ nguyên hiện trạng, không xây mới cơ sở lưu trú trên bán đảo Sơn Trà, bộ cho rằng, đây không phải là vấn đề mới mà đã được đặt ra ngay từ khi bắt đầu lập quy hoạch. Qua xem xét, đánh giá về quy mô phát triển, mức độ tác động tới môi trường, cảnh quan tự nhiên, thì giải pháp hợp lý là điều chỉnh cấu trúc không gian du lịch, kết hợp với việc kiểm soát quy mô hệ thống cơ sở dịch vụ lưu trú như đã nêu trong quy hoạch được phê duyệt.

Đối với các dự án đang xây dựng dở dang thì phải tháo dỡ toàn bộ; đối với các dự án đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai thì phải hủy bỏ. Đây là vấn đề phức tạp cần được xem xét một cách toàn diện, thấu đáo, nhất là khi các dự án này được cấp phép trước thời điểm lập quy hoạch. UBND TP. Đà Nẵng đang rà soát và sẽ có đề xuất cụ thể.

Bên cạnh đó, bộ cũng khẳng định, quy hoạch không phải là dự án đầu tư, do đó không thuộc phạm vi điều chỉnh của Điều 30 Luật Đầu tư và không trái với Luật Đầu tư.

Về vấn đề hợp nhất khu dự trữ thiên nhiên Sơn Trà và vùng biển xung quanh đến Nam Hải Vân để hình thành khu dự trữ sinh quyển như mô hình khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm của Hội An nhằm mục đích bảo tồn cả hệ sinh thái trên cạn lẫn dưới nước, thì việc này phải thực hiện theo quy định của Luật Đa dạng sinh học, pháp luật có liên quan và thuộc thẩm quyền của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Một câu chuyện liên quan nữa mà gần đây dư luận quan tâm có liên quan đến việc sử dụng đất rừng. Trên thực tế, quy hoạch xác định phạm vi ranh giới quy hoạch là 1.056 ha, trong đó có 21 ha đất rừng đặc dụng, còn lại là đất trống, đất công trình công cộng và đất rừng sản xuất. Bán đảo Sơn Trà với chiều dài đường bờ biển khoảng 35,5 km (không tính khu vực cảng Tiên Sa), có các khu chức năng du lịch nằm rải rác ven biển.

Tuy nhiên, phần mặt tiền giáp biển (kể cả diện tích đất rừng vẫn còn trong các khu chức năng) chỉ khoảng 12,3 km, do vậy, vẫn bảo đảm cho động vật hoang dã tiếp cận bờ biển.

Bên cạnh đó, Dự án đầu tư xây dựng khu du lịch sinh thái biển Tiên Sa được báo chí, công luận phản ánh đã được triển khai đầu tư, xây dựng trước thời điểm tiến hành lập quy hoạch này. Trước thời điểm 2013 đã có nhiều dự án được phê duyệt, do đó, khi thực hiện quy hoạch, có dự án phải điều chỉnh quy mô, có dự án không được thực hiện.

Mặc dù trong quá trình lập quy hoạch, TP. Đà Nẵng đã cung cấp số liệu, thông tin về các dự án đã cấp phép làm cơ sở, tuy nhiên, đơn vị tư vấn lập quy hoạch không có chức năng đánh giá dự án. Thực hiện chức năng quản lý nhà nước, UBND TP. Đà Nẵng có trách nhiệm rà soát và xử lý đối với từng dự án theo quy định.

Như vậy, có thể nói, Quy hoạch Sơn Trà đã được lập, trình và phê duyệt theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm quốc phòng an ninh, bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học.

Việc ban hành quy hoạch nhằm quản lý và kiểm soát tốt hơn hoạt động đầu tư phát triển du lịch tại bán đảo Sơn Trà. Quy hoạch này chỉ xác định quy mô phát triển của các khu chức năng, hệ thống cơ sở lưu trú và là căn cứ pháp lý quan trọng để rà soát, điều chỉnh các quy hoạch chi tiết, quy mô các dự án đầu tư phát triển trong lĩnh vực du lịch, đặc biệt là giảm quy mô phòng lưu trú xuống còn 1.600 phòng tại bán đảo Sơn Trà.

Toàn bộ các khu chức năng đề xuất trong quy hoạch nằm trong phạm vi các khu vực có một số dự án đã triển khai, không phát sinh các khu vực đề xuất mới. Tiếp theo quy hoạch tổng thể, việc lập quy hoạch chung xây dựng, lập mới, rà soát, cập nhật các quy hoạch chi tiết, các dự án đầu tư là những nhiệm vụ cần thực hiện theo Quyết định số 2163/QĐ-TTg ngày 8/11/2016 của Thủ tướng Chính phủ.

Trong toàn bộ quá trình lập quy hoạch, việc đề xuất các khu vực và quy mô phát triển đã được Bộ VH-TT-DL thực hiện một cách cẩn trọng, khách quan. UBND TP. Đà Nẵng có trách nhiệm tổ chức lập và rà soát quy hoạch chung khu du lịch, các quy hoạch, dự án trong phạm vi ranh giới khu DLQG và công khai thông tin về các dự án tại bán đảo Sơn Trà.