Công tác tòa án nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV đạt nhiều kết quả tích cực

Trình bày tóm tắt báo cáo về công tác của các tòa án trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết trong nhiệm kỳ qua, mặc dù số lượng công việc tăng, với tính chất phức tạp, quy mô lớn và phải thực hiện nghiêm việc tinh giản biên chế nhưng các Tòa án đã không ngừng đổi mới, triển khai nhiều biện pháp đột phá, sáng tạo nên đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Quốc hội giao và đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Theo đó, các Tòa án đã thụ lý 2.433.631 vụ việc, đã giải quyết được 2.375.983 vụ việc, đạt tỷ lệ 97,6% (so với nhiệm kỳ trước, thụ lý tăng 624.551 vụ việc, đã giải quyết tăng 594.573 vụ việc). Chất lượng xét xử tiếp tục được bảo đảm và có nhiều tiến bộ. Tỷ lệ bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan hàng năm đều dưới 1,5%, đạt chỉ tiêu Nghị quyết của Quốc hội.

Đặc biệt, xét xử các vụ án hình sự đạt tỷ lệ 99,5%, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, trong nhiệm kỳ không để xảy ra trường hợp nào kết án oan người không có tội. Việc giải quyết, xét xử các vụ việc dân sự, vụ án hành chính đúng pháp luật.

Thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo Phòng, chống tham nhũng trung ương, các Tòa án đã đưa ra xét xử 7.463 vụ án tham nhũng, chức vụ, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp với 14.540 bị cáo và áp dụng hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội. Xét xử nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản của Nhà nước. Đã áp dụng các biện pháp thu giữ, tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản để thu hồi hàng chục nghìn tỷ đồng theo đúng quy định của pháp luật.

Hệ thống Tòa án đã tập trung nguồn lực, nâng cao chất lượng giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, đơn thư khiếu nại, tố cáo. Tòa án Nhân dân đã giải quyết 36.042 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm (so với nhiệm kỳ trước, thụ lý tăng 7.503 đơn; đã giải quyết tăng 5.268 đơn). Các Tòa án đã giải quyết 26.770 đơn khiếu nại quyết định tố tụng và hành vi tố tụng, đạt tỷ lệ 98,8%. Việc giải quyết tuân thủ đúng thủ tục, thời hạn, có căn cứ và đúng pháp luật.

Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về việc thi hành Luật Tổ chức Tòa án Nhân dân, Tòa án Nhân dân tối cao đã triển khai thành lập hệ thống Tòa án 4 cấp. Hoạt động của 4 cấp Tòa án dần dần đi vào ổn định, nề nếp và phát huy tác dụng của mô hình tổ chức Tòa án mới.

Đồng thời, làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan có liên quan. Tăng cường phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các cấp, các ngành, đặc biệt là giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với nhau, giữa Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án với các địa phương, các cơ quan trong khối nội chính trong quá trình giải quyết các loại vụ việc.

Đáng chú ý, Tòa án Nhân dân tối cao đã tổ chức thành công thí điểm đổi mới, hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại 16 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trên cơ sở đó, đã đề xuất và được Quốc hội chấp thuận xây dựng và ban hành Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án. Triển khai, tổ chức tập huấn, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện Luật, đưa Luật vào cuộc sống từ ngày 1/1/2021.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hoạt động của các Tòa án cũng còn một số hạn chế, thiếu sót. Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, nguyên nhân là do số lượng các loại vụ việc mà Tòa án phải thụ lý, giải quyết tiếp tục gia tăng với tính chất ngày càng phức tạp. Số lượng đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm cũng rất lớn, trong khi số lượng cán bộ, Thẩm phán chưa đủ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Chế độ chính sách đối với cán bộ, Thẩm phán còn chưa thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao vào công tác tại Tòa án…

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị của Tòa án, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và các chỉ tiêu, yêu cầu mà Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra, Tòa án xác định các nhiệm vụ trọng tâm công tác trong thời gian tới. Trong đó, xác định quán triệt và thực hiện nghiêm Nghị quyết Đại hội XIII và các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp. Đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ việc. Tăng cường xây dựng thể chế và bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật. Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ Tòa án tinh gọn, liêm chính; thực hiện nghiêm các quy định về trách nhiệm của cán bộ, công chức trong thực thi công vụ.

Cùng với đó là thực hiện một loạt các biện pháp khác như: Tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin; cải cách thủ tục hành chính - tư pháp; xây dựng Tòa án điện tử; tăng cường, chủ động mở rộng các hoạt động hợp tác quốc tế; làm tốt công tác tương trợ tư pháp; nghiên cứu, đề xuất phương án đào tạo cán bộ phục vụ hội nhập quốc tế…