Cho vay margin lại trùng xuống

Sau khi các công ty chứng khoán đạt được kết quả kinh doanh khá từ mảng cho vay margin trong quý III, thì từ đầu quý IV, lượng nhà đầu tư sử dụng vốn lại trùng xuống. Từ đầu tháng 10 đến nay, nhu cầu sử dụng margin không cao. Đặc biệt, phiên “đẫm sắc đỏ” (ngày 26/10) vừa qua, thị trường mất 46,21 điểm, kéo VN-Index xuống mức 1.055,4 điểm, giảm mạnh hơn 15,2% so với mức đỉnh ngắn hạn 1.245,4 (ngày 12/9). Nguyên nhân được giới phân tích nhìn nhận là do cổ phiếu họ nhà Vingroup giảm mạnh, trong đó cổ phiếu VHM (Vinhomes) bị bán tháo, thị trường còn bị tâm lý đè nặng khi công ty bất động sản Trung Quốc Country Garden công bố mất khả năng trả tiền lãi trái phiếu quốc tế trong thời gian ân hạn.

Các dự báo cho thấy, thanh khoản thị trường có thể phục hồi vào giữa quý IV, tuy nhiên, có lấy lại đà tăng cao hay không thì chưa rõ ràng, nên khuyến nghị mua mới chưa nhiều. Một chuyên viên công ty chứng khoán cho biết, từ đầu tháng 10 thị trường đi ngang, nhà đầu tư chủ yếu sử dụng tiền mặt mua chứng khoán, nhu cầu vay margin không nhiều. Hiện có thể nhà đầu tư tạm tìm kênh tiết kiệm làm nơi trú ẩn khi thị trường chứng khoán còn yếu.

Các công ty chứng khoán hiện nay cũng đang đưa ra rất nhiều sản phẩm cho vay khác nhau tăng sức mua, như SSI đang cho vay margin hoàn lãi suất đến 30%, tùy vào giá trị của cổ phiếu, lãi vay margin được hoàn trả hàng tháng vào ngày 15 hàng tháng cho dư nợ của tháng trước đó. Ngoài ra, SSI còn cho vay lãi suất thấp khi nhà đầu tư có dư nợ bình quân tháng tăng thêm tối thiểu 3 tỷ đồng so với dư nợ bình quân tháng 8/2023.

Công ty Cổ phần Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) cũng ưu đãi hút khách vay vốn khi đăng ký gói T3, T5, T10, khoản vay mới áp dụng lãi suất thấp tương ứng trong 2, 5, 10 ngày đầu, sau thời gian này, nếu khoản vay chưa tất toán sẽ chuyển sang cách tính lãi mới. TCBS khuyến khích sức mua bằng cho nhà đầu tư vay một phần để mua chứng khoán dựa trên tài sản bảo đảm của khách hàng là chứng khoán đặt mua, tiền và chứng khoán thuộc danh mục chứng khoán ký quỹ. Người vay đăng ký sử dụng sản phẩm này sẽ được hưởng mức lãi suất ưu đãi 8%/năm trong 14 ngày đầu tiên của khoản vay, từ ngày thứ 15 trở đi, khoản vay sẽ áp dụng mức lãi suất là 15%/năm.

Nhiều công ty chứng khoán còn dùng sản phẩm cho vay margin để thu hút nhà đầu tư mở tài khoản, làm công cụ cạnh tranh. Tính đến ngày 30/9, dư nợ cho vay của các công ty chứng khoán lên mức 165.000 tỷ đồng, tăng 15.000 tỷ so với cuối quý II và tăng 43.000 tỷ đồng so với đầu năm nay; trong đó riêng dư nợ cho vay margin tăng khoảng 17.000 tỷ đồng so với quý II đưa tổng dư nợ lên khoảng 159.000 tỷ đồng. 6 công ty chứng khoán tính đến cuối tháng 9/2023 có dư nợ trên 10.000 tỷ đồng bao gồm: SSI, VPS, VNDirect, TCBS, Mirae Asset.

Tuy nhiên, một số cảnh báo được đưa ra, dư nợ của các công ty chứng khoán tính đến hết quý III vừa qua lên mức 3,65% tổng vốn hóa thị trường, tỷ lệ này có thể gây rủi ro.