Bitcoin và "bong bóng" mới trên thị trường tiền ảo

	Bitcoin chạm ngưỡng 12.000 USD
	Bitcoin bây giờ còn "lớn hơn" Buffett, Boeing và New Zealand

Những ngày qua giới chuyên gia và đầu tư, đầu cơ tài chính trên khắp thế giới không khỏi ngỡ ngàng trước hiện tượng bitcoin "làm mưa làm gió" trên thị trường và trở thành đồng tiền ảo "nóng" nhất khi thổi bùng nỗi sợ hãi vượt ra ngoài những bàn tán về "bong bóng" đầu cơ mới liên quan cơ chế tài chính ảo mang tính cách mạng (mà phần lớn chưa được kiểm nghiệm). "Cơn sốt" bitcoin sẽ đi về đâu khi mà ngày càng có nhiều người tìm đến bitcoin?

Đồng bitcoin

Khi nào bong bóng tan vỡ?

Bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật số được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở. Đồng tiền này được một hoặc một nhóm nhà phát triển bí ẩn mang biệt hiệu Satoshi Nakamoto giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2009, khi đó chỉ đáng giá vài xu Mỹ. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần một tổ chức tài chính trung gian nào.

Với những đặc tính quan trọng như ẩn danh, giao dịch không mất phí, bitcoin ngày càng được chấp nhận rộng rãi. Bitcoin có thể được dùng trong trao đổi hàng hóa và dịch vụ hoặc trao đổi các loại tiền tệ khác, với điều kiện bên còn lại sẵn sàng chấp nhận giao dịch loại tiền này.

Chính vì vậy cơ hội càng rộng mở với bitcoin khi đồng tiền ảo này từ chỗ chỉ có giá trị chưa đến 1.000 USD/bitcoin vào đầu năm nay và lần đầu tiên đạt 2.000 USD/bitcoin chỉ vài tháng trước đây đã gây ra cơn "cuồng si" mới.

Sau đợt tăng 50% giá trị trong tám ngày bitcoin đã xuyên ngưỡng 8.000 USD/bitcoin vào giữa tháng 11, rồi nhanh chóng vọt lên 9.721 USD/bitcoin để vượt ngưỡng 10.000 USD/bitcoin (28/11), bứt phá lên đỉnh 11.395 USD/bitcoin (29/11), sau đó lại trượt dốc trong phiên 30/11 đầy biến động khi có lúc rớt xuống ngưỡng 9.000 USD, mất hơn 1/5 giá trị so với kỷ lục 11.395 USD/bitcoin (29/11).

Dù vậy tính tới phiên 30/11 bitcoin có tổng giá trị thị trường khoảng 163 tỷ USD. Chưa dừng lại ở đó một lần nữa bitcoin lại rời khỏi mức cao chưa từng có 11.799,99 USD/bitcoin (3/12), mất đà phiên kế tiếp, nhưng rồi lại tăng vượt ngưỡng 14.000 USD/bitcoin (6/12).

Với "kỳ tích" trên bitcoin trở nên "nóng" hơn bao giờ hết, khi mà các đồng tiền tách ra như bitcoin Cash hay bitcoin Gold không đạt được mức tăng kỷ lục và tốc độ tăng giá trị nhanh chóng như bitcoin. Mặc dù giới đầu tư đang mạnh tay đổ tiền vào mua bitcoin nhưng một số "đại gia" ngân hàng và chuyên gia phân tích vẫn tỏ ra e ngại về tính bảo mật và "bong bóng" của đồng tiền mã hóa này.

Ở thời điểm hiện tại bitcoin chưa được đưa vào giao dịch ở các ngân hàng lớn trên thế giới, do có nhiều thông tin cho rằng bitcoin là một công cụ kinh doanh bất hợp pháp.

Ý tưởng thiên tài của Satoshi Nakamoto là xây dựng một hệ thống phát hành dựa trên các công nghệ mới, hoàn toàn phân quyền và hiện tại được bảo vệ mã hóa bởi những người sử dụng hệ thống blockchain. Ngoài ra, các thuật toán máy tính giới hạn số bitcoin là 21 triệu (hiện có 18 triệu lưu hành). Sự khan hiếm tương đối của đồng tiền ảo này là nguyên nhân chính khiến bitcoin tăng giá nhanh và hiện chỉ có 0,01% dân số thế giới sở hữu nó.

Do đó, có thể tưởng tượng các "bong bóng" đầu cơ với hiệu ứng sợ mất cơ hội là nguyên nhân chính tác động lên giá bitcoin bởi nếu chỉ 1% dân số thế giới muốn sở hữu đồng tiền ảo này thì cũng làm gia tăng gấp 100 lần số chủ sở hữu bitcoin hiện nay.

Trả lời câu hỏi "Bong bóng bitcoin có thể vỡ trong những điều kiện nào?" Giáo sư Eric Pichet từ Trường Quản trị Kinh doanh KEDGE nói rằng khả năng đầu tiên là một sự ''đổ vỡ" của thế kỷ hoặc "đổ vỡ" trong hệ thống blockchain mà có thể dẫn đến một "cơn lũ" bitcoin giả mạo. Thứ hai sẽ là một sự đồng thuận chung của tất cả các nhà nước và Ngân hàng Trung ương (NHTW) quyết định cấm phương thức thanh toán này dưới một danh nghĩa nào đó như chống gian lận.

Nhà chức trách lên tiếng

Trước tình hình này thống đốc của nhiều NHTW cho rằng "thành công" của bitcoin và các đồng tiền ảo khác chỉ là "bong bóng", đe dọa đến sự kiểm soát hệ thống ngân hàng và nguồn cung tiền, điều có thể ảnh hưởng đến các chính sách tiền tệ đang được thực thi để quản lý lạm phát.

Chẳng hạn Trung Quốc và Hàn Quốc đã cấm huy động vốn thông qua việc bán đồng tiền ảo để tài trợ cho việc phát triển một sản phẩm. NHTW Nga đã cấm các trang web bán bitcoin và các đồng tiền ảo khác; NHTW Anh và Ấn Độ đều lên tiếng cảnh báo về giao dịch bitcoin.

Còn Phó Chủ tịch phụ trách giám sát của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Randal Quarles cảnh báo, các đồng tiền ảo như bitcoin có thể đe dọa sự ổn định tài chính khi được sử dụng rộng rãi hơn do bitcoin không được đảm bảo bằng các tài sản khác, không có giá trị thực, và không thuộc trách nhiệm pháp lý của một thiết chế ngân hàng chính thức.

Trong khi đó, Ủy ban giao dịch hàng hóa tương lai Mỹ (CFTC) lại cho phép hai sàn giao dịch lớn tại Chicago là CME Group và CBOE Futures Exchange (CFE) tiến hành giao dịch các hợp đồng tương lai của bitcoin. CME cho biết hợp đồng tương lai bitcoin sẽ được niêm yết vào ngày 18/12 tới, còn CBOE chưa quyết định ngày bắt đầu giao dịch, nhưng sẽ sớm có thông báo.

Tuy nhiên, CFTC nói rằng quyết định mới nói trên không có nghĩa là một sự xác nhận đối với việc sử dụng hay giá trị của các sản phẩm tiền ảo mà Ủy ban này sẽ tiếp tục giám sát và phân tích diễn biến thị trường.

Còn Giáo sư Jean Tirole, Chủ tịch hội đồng quản trị của tổ chức tài trợ Jean-Jacques LAFFONT tại Trường Kinh tế Toulouse, đưa ra quan điểm rằng blockchain” không phải là điều đáng lo ngại. Công nghệ truyền tải số liệu an toàn dựa trên hệ thống mã hóa phức tạp này có thể được coi là một sự đổi mới đáng hoan nghênh, với các ứng dụng hữu ích cho phép thực hiện các hợp đồng một cách nhanh chóng và tự động hóa. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại nằm ở chính những đồng tiền ảo.

Xét về mặt bền vững, bitcoin là một “bong bóng” đơn thuần, một tài sản không có giá trị nội tại, bởi giá trị của nó sẽ về con số 0 một khi lòng tin không còn.