Hợp tác nông nghiệp với Nhật Bản: Cơ hội vàng cho lao động Việt

Hội thảo "Phổ biến thông tin về việc làm trong lĩnh vực nông nghiệp tại Nhật Bản"

Hội thảo "Phổ biến thông tin về việc làm trong lĩnh vực nông nghiệp tại Nhật Bản dành cho lao động Việt Nam" diễn ra chiều ngày 13/3 đã mở ra nhiều cơ hội hợp tác đầy tiềm năng giữa hai nước trong lĩnh vực nông nghiệp. Sự kiện này không chỉ cung cấp thông tin hữu ích cho người lao động Việt Nam, mà còn khẳng định mối quan hệ hợp tác ngày càng chặt chẽ giữa hai quốc gia.

Nhu cầu và tiềm năng hợp tác

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS. Vũ Học Huyên - Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho biết, từ năm 2021, Học viện vinh dự được Chính phủ Nhật Bản, thông qua Cơ quan Hợp tác Quốc tế JICA và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), hỗ trợ triển khai dự án “Cố vấn phát triển nguồn nhân lực cho Học viện Nông nghiệp Việt Nam”. Dự án này đã góp phần đào tạo đội ngũ lao động nông nghiệp có chuyên môn cao, kỹ năng tốt và tác phong làm việc chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế.

Thông qua dự án, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã được Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trước đây cấp giấy phép phái cử lao động đi làm việc ở nước ngoài. Đây là một mô hình hợp tác lao động đặc sắc giữa Việt Nam và Nhật Bản, thông qua sự hỗ trợ từ trường đại học, góp phần mở ra cơ hội học tập và làm việc thuận lợi cho sinh viên và lao động Việt Nam trong lĩnh vực nông nghiệp.

Với kinh nghiệm và những thành tựu đã đạt được, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cũng vinh dự được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) giao nhiệm vụ xây dựng chương trình đưa lao động nông nghiệp và thành viên hợp tác xã nông nghiệp đi làm việc tại các nước phát triển trong giai đoạn 2025 - 2030, theo Nghị quyết 26 của Chính phủ. Đây là một chiến lược quan trọng nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông nghiệp Việt Nam, tạo cơ hội việc làm bền vững và hỗ trợ người lao động trong việc học hỏi, tiếp thu công nghệ hiện đại để ứng dụng vào sản xuất trong nước.

Ông Tô Việt Châu, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, Nhật Bản là một trong những quốc gia có nền nông nghiệp tiên tiến hàng đầu thế giới, đồng thời cũng đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực trong ngành. Do đó, mô hình hợp tác tiếp nhận lao động nước ngoài, đặc biệt là từ Việt Nam, không chỉ giúp giải quyết nhu cầu lao động của Nhật Bản mà còn tạo cơ hội cho lao động Việt Nam học hỏi, tiếp thu công nghệ hiện đại để áp dụng vào thực tiễn sản xuất trong nước.

"Chúng tôi đánh giá cao sự hợp tác chặt chẽ giữa Việt Nam và Nhật Bản trong lĩnh vực phát triển nguồn nhân lực nông nghiệp và mong muốn tiếp tục mở rộng quy mô hợp tác, đặc biệt trong việc xây dựng các mô hình đào tạo kết hợp thực tiễn, kết nối lao động sau khi về nước với các doanh nghiệp và trang trại có vốn đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam", ông Tô Việt Châu chia sẻ.

Ngài Tsutomu Takebe - Thành viên Hội đồng Trường Đại học Việt - Nhật, nguyên Bộ trưởng Bộ Nông - Lâm - Ngư nghiệp Nhật Bản cho biết, Nhật Bản nổi tiếng với công nghệ nông nghiệp tiên tiến, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), robot và internet vạn vật (IoT) vào sản xuất, giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản. Trong khi đó, Việt Nam đang đầu tư mạnh vào nghiên cứu và phát triển, xây dựng các bệnh viện cây trồng và trung tâm nghiên cứu nông nghiệp công nghệ cao. Hai nước đang tích cực chia sẻ kinh nghiệm quản lý, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

"Với tiềm năng và lợi thế của cả hai bên, sự hợp tác này hứa hẹn sẽ mang lại những bước tiến đột phá, không chỉ thúc đẩy nền nông nghiệp của mỗi nước mà còn góp phần vào an ninh lương thực toàn cầu", Ngài Tsutomu Takebe chia sẻ.

Cơ hội làm việc tại Nhật và kỹ năng cần thiết

Ông Kurotani Shin - Giám đốc Phòng Nông nghiệp Quốc gia Nhật Bản chia sẻ, tình trạng thiếu lao động và dân số già hóa đang là vấn đề nghiêm trọng tại Nhật Bản, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp. Chính vì vậy, Nhật Bản rất cần sự hỗ trợ từ các bạn trẻ người nước ngoài để duy trì và phát triển ngành nông nghiệp.

Ông Kurotani Shin hy vọng rằng các bạn trẻ Việt Nam sẽ quan tâm đến ngành nông nghiệp của Nhật Bản và tham gia vào các chương trình thực tập. Ông tin rằng các bạn sẽ có cơ hội được trải nghiệm môi trường làm việc ở nước ngoài và đóng góp vào sự phát triển của ngành nông nghiệp Nhật Bản.

Đại diện Phòng Nông nghiệp Quốc gia Nhật Bản cho biết, có ba hình thức chính giúp người lao động quốc tế có cơ hội làm việc tại Nhật Bản: Thực tập sinh, Kỹ năng lao động và Kỹ năng đặc định.

Chương trình Thực tập sinh phù hợp với những người muốn trau dồi kỹ năng chuyên môn trong lĩnh vực nông nghiệp. Người tham gia không cần thi đầu vào trước khi nhập cảnh nhưng phải vượt qua kỳ kiểm tra sau khi đến Nhật. Thời gian làm việc tối đa là 5 năm, đây là cơ hội để người lao động tích lũy kinh nghiệm và nâng cao tay nghề.

Hình thức Kỹ năng lao động dành cho những người đã có khả năng làm việc ngay mà không cần đào tạo thêm. Để tham gia, người lao động phải vượt qua kỳ thi đầu vào trước khi xin visa. Đặc biệt, sau 2 năm làm việc dưới hình thức Thực tập sinh, người lao động có thể chuyển đổi sang hình thức này mà không cần thi lại.

Kỹ năng đặc định là hình thức dành cho những lao động có tay nghề cao hoặc kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực nông nghiệp. Thời gian làm việc có thể kéo dài hơn so với hai hình thức trên, mang lại cơ hội định cư lâu dài tại Nhật Bản.

Để tham gia các chương trình làm việc tại Nhật Bản, người lao động cần nỗ lực trau dồi kiến thức chuyên môn, đặc biệt là các chứng chỉ liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp nếu làm việc trong ngành này. Bên cạnh đó, việc thành thạo tiếng Nhật là yếu tố then chốt, giúp người lao động hòa nhập với môi trường sống và làm việc tại Nhật Bản.

Sau khi đã trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng, người lao động cần tìm đến các tổ chức phái cử lao động uy tín, có kinh nghiệm trong việc đưa người lao động sang Nhật Bản làm việc. Tại đây, họ sẽ được tư vấn, giới thiệu các chương trình phù hợp với năng lực và nguyện vọng của bản thân.

Để làm quen với môi trường làm việc và văn hóa Nhật Bản, người lao động sẽ tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn tại Nhật Bản. Đây là cơ hội để họ học hỏi các kỹ năng cần thiết, đồng thời thích nghi với nền nông nghiệp hiện đại và văn hoá Nhật Bản.