Hiệu ứng tăng giá điện

	Giá điện tăng có thu hút được nhà đầu tư ngoại?
	Việc tăng giá điện làm tăng 0,07% chi phí sản xuất của doanh nghiệp
	Giá điện tăng thêm gần 100 đồng/kWh kể từ 1/12/2017

Chầu cà phê quán cóc và rửa xe tranh thủ hôm thứ Hai đầu tuần này tăng thêm 5 nghìn đồng so với mọi khi. Chủ tiệm rửa xe gãi đầu gãi tai phân trần: Điện mới lên giá rồi anh ạ! Lý do “lãng xẹt” đó được viện ra để điều chỉnh giá rửa xe tăng từ 15 nghìn đồng lên 20 nghìn đồng/lượt đối với xe máy.

Đó có lẽ là những hiệu ứng đầu tiên từ việc giá điện tăng, như ghi nhận của người viết. Theo quyết định vừa được thông báo, từ 1/12 năm nay giá bán lẻ điện bình quân sẽ được điều chỉnh từ khoảng 1.622 đồng/kWh (áp dụng từ tháng 3/2015) lên mức 1.710 đồng/kWh.

“Tăng giá điện sẽ tác động đến chi phí và giá cả nhiều loại hàng hóa, dịch vụ khác, quá trình tác động kéo dài vài tháng sẽ thể hiện trong chỉ số giá tiêu dùng các tháng trước Tết Nguyên đán”, một chuyên viên từ Tổng cục Thống kê chia sẻ quan ngại với phóng viên Thời báo Ngân hàng.

Tác động đến thị trường trong nước như vậy, nhưng với hoạt động xuất khẩu thì không phải DN nào cũng dễ dàng tăng giá bán. Trưởng phòng kinh doanh một DN may mặc có trụ sở ở Hải Dương bày tỏ quan ngại giá thành gia công sản phẩm sẽ tăng cao hơn, chi phí đầu vào trội lên không theo kế hoạch dự tính. Trong khi đó, các hợp đồng với đối tác nước ngoài đã ký nên không thể điều chỉnh giá. “Họ sẽ không vì giá điện tăng mà điều chỉnh đơn giá trong hợp đồng đã ký. Phần chi phí tăng thêm chúng tôi sẽ phải chịu…”, vị trưởng phòng kể trên cho biết.

Cho dù đem lại rủi ro tăng giá nhiều mặt hàng, gây sức ép giảm năng lực cạnh tranh của DN xuất khẩu, nhưng việc tăng giá điện cũng được mong đợi sẽ tạo một số hiệu ứng tích cực, như đưa giá điện tiến một bước đến giá thị trường, khuyến khích đầu tư vào ngành này…

Mức tăng hơn 6% của giá điện lần này khi quy đổi theo tỷ giá USD hiện nay không có nhiều thay đổi so với lần tăng giá trước. Nếu lấy giá USD bán ra được Vietcombank niêm yết hôm 1/12, giá điện hiện nay chỉ tương đương khoảng 7,5 cent/kWh. Như vậy, tính trong vòng 1 thập kỷ qua, giá điện quy đổi đã tăng thêm khoảng 3 cent/kWh.

Kết quả là thu hút đầu tư vào ngành điện vừa trải qua một giai đoạn khởi sắc. Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, tính đến tháng 11/2017, các nhà đầu tư nước ngoài đã đăng ký đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, phân phối điện, khí, nước với 20,8 tỷ USD (chiếm 6,6% tổng vốn đầu tư).

Đáng chú ý là các dự án điện lớn được nhà đầu tư nước ngoài gia tăng đầu tư vào Việt Nam. Tổng cục Thống kê tại báo cáo 11 tháng năm 2017 mới công bố cho biết, trong 11 tháng qua, ngành sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất với số vốn đăng ký của các dự án được cấp phép mới đạt 8,4 tỷ USD, chiếm 42,3% tổng vốn đăng ký cấp mới.

Còn báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài liệt kê, trong 7 dự án FDI lớn trong 11 tháng đầu năm nay có một nửa là các dự án điện, gồm: dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nhiệt điện BOT Nghi Sơn 2 có tổng vốn đầu tư 2,79 tỷ USD; dự án Nhà máy nhiệt điện BOT Vân Phong 1 tổng vốn đầu tư đăng ký 2,58 tỷ USD; và dự án Nhà máy nhiệt điện BOT Nam Định 1 tổng vốn đầu tư 2,07 tỷ USD.

Những con số kể trên, nếu không có chuyện chậm tiến độ, chất lượng công nghệ, năng lực dự án…, thì sẽ là rất đáng mừng. Bởi theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB) vào năm 2015, sau lần tăng giá điện liền trước, với tăng trưởng nhu cầu dùng điện khoảng 12% mỗi năm của Việt Nam, mức đầu tư vào các dự án phát điện sẽ phải đạt khoảng 7,5 tỷ USD/năm.

Với ngành điện, việc tăng giá lần này có hiệu ứng rõ ràng hơn cả. Khi giá bình quân ở mức 1.710 đồng/kWh, Tập đoàn Điện lực (EVN) hoàn toàn có thể cải thiện tình hình thua lỗ hoạt động sản xuất kinh doanh điện 593,46 tỷ đồng của năm 2016.

Bức tranh đó cho thấy một triển vọng sáng sủa của ngành điện trong tương lai. Nhưng đằng sau điều chỉnh giá vừa rồi của điện, vấn đề còn đọng lại là làm sao không tạo hiệu ứng tăng giá như ở tiệm rửa xe, hay tính toán thế nào với DN xuất khẩu!