Cần siết chặt quản lý rác điện tử

Ở hầu hết các địa phương, nhất là TP.HCM, phế thải điện tử được chất đống chờ xe thu gom rác đến lấy vài tháng một lần. Còn tại các cửa hàng sửa chữa đồ điện tử, việc thải bỏ rác điện tử không còn sử dụng khá thoải mái với việc bán cho các cơ sở thu mua. Thực tế cho thấy, việc quản lý rác điện tử hiện còn bỏ ngỏ bởi chưa có quy định cụ thể nên chủ yếu vẫn là vận động thu gom, tuyên truyền để người dân bỏ đúng nơi. Việc quản lý nguồn thải này từ hộ gia đình gặp rất nhiều khó khăn vì đa số người dân chưa nhận thức được tác hại của loại rác thải này và còn tâm lý "bán ve chai kiếm tiền".

Ảnh minh họa

Theo một kết quả nghiên cứu, chỉ riêng năm 2010 Việt Nam có gần 4 triệu thiết bị điện và điện tử gia dụng bị thải, ước tính khoảng 113.000 tấn. Lượng chất thải điện tử ở Việt Nam chủ yếu phát sinh từ hộ gia đình (đồ gia dụng điện tử), văn phòng (máy tính, máy photocopy, máy fax...), các bộ sản phẩm điện tử lỗi và các thiết bị thải được nhập khẩu lậu (dạng second-hand). Ước tính đến năm 2025, riêng lượng rác thải là tivi có thể lên tới 250.000 tấn. Theo thống kê của chương trình Môi trường Liên Hiệp quốc (UNEP), mỗi người dân Việt Nam thải ra trung bình 1,3 kg chất thải điện tử năm 2018. Những đồ điện tử như tivi, máy tính, thiết bị ngoại vi, thiết bị âm thanh, điện thoại… chiếm tới 2% trong tổng số toàn bộ rác thải hiện nay.

Tại Việt Nam, Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và Quyết định 16/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng quy định các nhà sản xuất, nhà nhập khẩu chính thức, nhà phân phối các sản phẩm điện tử phải có trách nhiệm thi hành giải pháp thu gom các thiết bị điện, điện tử đã qua sử dụng hoặc bị hỏng của họ. Các nhà bảo vệ môi trường khẳng định, tình hình xử lý rác thải công nghệ, rác thải điện tử ở Việt Nam chỉ có thể chuyển biến tốt hơn nếu có được sự đồng bộ từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp cho tới người tiêu dùng.

“Sắp tới, Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi, bổ sung sẽ quy định rõ hơn về trách nhiệm của các đơn vị sản xuất - kinh doanh, dịch vụ trong việc thu hồi sản phẩm thải bỏ. Kể cả hộ gia đình cũng sẽ có quy định cụ thể về phân loại rác tại nguồn, nếu không thực hiện đúng quy định sẽ bị xử lý nghiêm”, cán bộ của Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM khẳng định.