Báo động buôn lậu ngà voi, sừng tê giác

Nguỵ trang tinh vi

Theo các cơ quan chức năng, đối tượng buôn lậu dùng thủ đoạn hết sức tinh vi, khiến các phương tiện kỹ thuật hiện đại cũng khó phát hiện…

Cơ quan chức năng kiểm tra tang vật vụ án

Đầu tháng 8, Công ty TNHH Vạn An, trụ sở tại quận Hải Châu (TP. Đà Nẵng) có nhập một số hàng hóa từ Mozambique (Châu Phi) về cảng Tiên Sa. Lô hàng đầu tiên gồm 2 container được DN khai báo hải quan là mặt hàng đá cẩm thạch dạng khối, chỉ cắt cạnh, chưa đánh bóng… trọng lượng 40 tấn, trị giá 20 nghìn USD. Lô hàng được hệ thống điện tử hải quan phân luồng xanh, có báo đã nộp thuế, được phép thông quan.

Tuy nhiên, do có những nghi ngờ, cơ quan chức năng đã dừng thông quan lô hàng. Sau đó, Hải quan Đà Nẵng yêu cầu chủ DN đến giải quyết, nhưng bị từ chối hợp tác. Đến ngày 13/8/2015, lực lượng chức năng tiến hành mở container để kiểm tra. Kết quả phát hiện gần 600kg ngà voi, hơn 140kg sừng tê giác ngụy trang trong 12 khối giả đá, được làm rỗng bên trong…

Tiếp theo, phát hiện thêm một số container cũng được Công ty TNHH Vạn An nhập về từ châu Phi trong thời gian này, nhưng không thấy DN làm thủ tục để thông quan, không khai báo hải quan, lực lượng chức năng quyết định tiếp tục mở 3 container và phát hiện trong 1 container có chứa ngà voi với trọng lượng ước tính ban đầu hơn 2,2 tấn, giấu trong 63 bao ni lông xếp lẫn trong các bó gỗ xẻ dạng khúc, ở phía trong cuối container.

Trước đó, 3 container nhập khẩu từ Nigeria, đến Cảng Tiên Sa vào ngày 11/8/2015. Theo bản lược khai hàng hóa (E-Manifest), thì hàng hóa là gỗ, chứa trong 3 container, người nhận hàng vẫn chính là Công ty TNHH Vạn An.

Cũng trong thời gian này, còn có lô hàng thứ ba xếp lên tàu tại cảng Pasir Gudang (Malaysia) rồi về cảng Tiên Sa. Theo bản khai lược hàng hóa, vận tải đơn hàng hóa là đậu đỏ, trọng lượng 19,8 tấn đựng trong 220 bao, chứa trong 1 container, người nhận là Công ty TNHH Hùng Huy Bảo, cũng có trụ sở tại quận Hải Châu.

Tuy nhiên, cũng giống những lô hàng trước, thấy có những dấu hiệu nghi vấn cơ quan chức năng đã quyết định khám xét toàn bộ lô hàng, qua đó phát hiện một lượng lớn ngà voi và vảy tê tê lên đến hàng tấn được ngụy trang kỹ lưỡng…

Lợi dụng kẽ hở?

Tổng cộng, chỉ trong một thời gian ngắn có gần 8 tấn ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê nhập lậu được phát hiện tại cảng Tiên Sa. Theo đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đà Nẵng, đây là vụ bắt giữ hàng lậu liên quan đến động vật hoang dã với số lượng cá thể nói là lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn. Tất cả các mặt hàng này đều thuộc danh mục những động vật, thực vật hoang dã đe dọa bị tuyệt chủng nghiêm cấm xuất khẩu, nhập khẩu, tái nhập khẩu.

Theo nhiều người một trong những nguyên nhân khiến ngà voi, sừng tê giác… còn dễ dàng “lọt” về Việt Nam do các DN lợi dụng hệ thống phân luồng xanh, thông quan tự động để nhập hàng tấn ngà voi, sừng tê giác và vảy tê tê vào Việt Nam bằng đường biển.

Theo ông Phạm Văn Thiềng, Phó đội trưởng Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Trung thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), DN lợi dụng hệ thống phân luồng xanh đối với các loại hàng không phải kiểm tra hồ sơ, chi tiết hàng hóa mà chỉ dựa vào tờ khai để cho thông quan tự động, từ đây dễ dàng tuồn hàng cấm nhập từ đường biển vào nội địa.

Hiện, dư luận quan tâm đến vụ việc sẽ được xử lý như thế nào, trách nhiệm của từng cá nhân, DN… khi giá trị của các lô hàng này lên đến cả trăm tỷ đồng. Trong khi, các cơ quan chức năng đã yêu cầu chủ DN theo tờ khai hải quan đến trình giấy tờ thủ tục, nhưng họ đều từ chối hợp tác và không thừa nhận là chủ lô hàng…

Trong 3 vụ vận chuyển hàng cấm động vật hoang dã qua cảng Tiên Sa, 2 vụ chủ hàng là Công ty TNHH Vạn An, DN này đăng ký trụ sở hoạt động tại lô 2A-10.2, đường 2 tháng 9, quận Hải Châu, đăng ký kinh doanh lần đầu vào ngày 22/4/2004 và thay đổi đăng ký kinh doanh vào ngày 21/1/2014.

Ngành nghề kinh doanh của công ty này cũng rất đa dạng, từ việc trồng bắp và cây lương thực có hạt, khai thác gỗ, đá, cát, sỏi, đất sét đến buôn bán ô tô, xe máy, kinh doanh bất động sản, vận tải hành khách và hàng hóa… nhưng không có ngành nghề kinh doanh nào liên quan đến sừng tê giác, ngà voi..

Tương tự, Công ty TNHH Hùng Huy Bảo mới đăng ký hoạt động kinh doanh hơn 1 tháng, cũng không có ngành nghề kinh doanh cụ thể nào liên quan đến đậu đỏ hay ngà voi, vảy tê tê.