Ai đang mua?

Từ ngày 19 đến 30/10, trải qua 8 phiên giao dịch thì có đến 7 phiên nhà đầu tư nước ngoài bán ròng (bán nhiều hơn mua), phiên nào thấp thì cũng vài chục tỷ đồng, phiên bán nhiều thì 100-200 tỷ đồng. Điều này quá quen thuộc, nhưng điểm đặc biệt ở đây là nhìn vào lực mua sẽ thấy một hoạt động gom hàng của khối ngoại vẫn khá ổn định. Phải làm rõ ở đây việc khối ngoại bán ròng là do lực bán tăng mạnh hơn lực mua, nhưng lực mua vẫn khá ổn định.

Với bên mua, những phiên giảm kiểu này rõ ràng là một đợt sale off không thể hời hơn

Vào thời điểm cuối tháng 9, khi VN-Index tiệm cận và vượt mốc 1.000 điểm, giá trị mua vào (tính riêng) của khối ngoại đạt trung bình khoảng 500 tỷ đồng/phiên tại sàn HoSE và cũng thường xuyên có những phiên bán ròng. Còn những ngày cuối tháng 10, khi VN-Index lao một mạch từ 1.000 điểm xuống dưới 900 điểm, giá trị mua vào của khối ngoại cũng chỉ sụt giảm đôi chút xuống tầm 400-500 tỷ đồng/phiên. Sự khác biệt ở đây là lực bán ra có tăng lên phần nào và kéo dài nên có thể tạo ra cảm giác bi quan trong ngắn hạn.

Vấn đề cần quan tâm ở đây là khi nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn mua vào ngay tại những thời điểm mà nhiều ý kiến cho rằng thị trường còn có thể rẻ hơn đồng nghĩa với kỳ vọng của khối này tốt hơn nhiều người suy nghĩ. Vả lại, với cách mua khối lượng lớn và nắm giữ trong thời gian dài thì đây chính là lúc mua tốt nhất của “tây” mà không sợ bên bán đẩy giá, bắt mua đuổi hoặc mua giá trần.

Trường hợp của VHC (Vĩnh Hoàn) có thể là minh chứng tiêu biểu nhất cho cách mua của khối ngoại. Hồi đầu tháng 6, có những lúc VHC đi ngược thị trường khi phi mạnh từ vùng giá 50.000 đồng/CP lên khoảng 75.000 đồng/CP chỉ trong ít ngày.

Cũng trong khoảng thời gian này, khối ngoại cũng xuống tay khá mạnh với VHC. Nhưng đến cuối tháng 6, sau khi tăng nhanh, VHC cũng giảm mạnh và quay trở lại vùng 50.000-60.000 đồng/CP, và trong ngắn hạn các quỹ đã mua vào VHC coi như lỗ 10-20% vì mua giá cao. Nhưng đến giữa tháng 8, VHC lại quay trở về vùng giá đỉnh 75.000 đồng/CP giống như trước đó 2 tháng, khối ngoại gom mua tiến đến hoà vốn và có lãi nhẹ.

Nhưng sang đến tháng 9 mọi chuyện còn khiến các nhà đầu tư sửng sốt hơn khi VHC tăng lên đến gần 100.000 đồng/CP. Dù sau đó VHC cũng đã điều chỉnh giảm trở lại thì đến cuối tháng 10, nhờ vào kết quả kinh doanh tích cực, VHC đã có phiên chính thức vượt ngưỡng 100.000 đồng/CP. Điều này cũng đồng nghĩa với việc những nhà đầu tư nào mua VHC với giá tạm cho là cao ở vùng 70.000 đồng/CP những tháng trước cũng đã lãi gần 50%, còn tất nhiên gom với giá thấp 50.000 đồng/CP thì lãi gần gấp đôi.

Cũng nên nói rõ một điều là không phải cổ phiếu nào cũng có đường đi như VHC nhưng rõ ràng nhà đầu tư có cơ sở để mua giá rẻ, sẵn sàng đặt cược nếu doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt. Mà hàng hoá tốt, đầu ngành trên thị trường giờ lại rất nhiều.

Và tất nhiên, cả những quỹ nội trong nước, các nhà đầu tư dài hạn với tầm nhìn tính bằng năm cũng sẽ chấp nhận lỗ ngắn hạn 10-15% để kỳ vọng suất sinh lời có thể tính bằng lần trong dài hạn. Bởi nói đơn giản nếu lỗ ngắn hạn 10-20% để lãi 100-200% trong dài hạn thì các nhà đầu tư cũng không cần tốn quá nhiều thời gian để canh giá đáy, một việc dù tốn nhiều thời gian, tâm sức không phải làm lúc nào cũng đúng và cũng hợp lý.

Tất nhiên, không thể không kể đến những nhà đầu tư cá nhân bên mua, những người hoặc đã thoát hết từ đỉnh, hoặc vẫn đang giữ tiền thì giá thấp cũng là cơ hội để xem xét giải ngân. Cũng có những nhà đầu tư, bán ra cắt lỗ, với tâm lý ấm ức vì sự thua thiệt cũng sẽ tìm cơ hội để thu gom lại lợi nhuận, giảm bớt đi sự hao hụt tài sản.

Nhóm tự doanh của một số công ty chứng khoán cũng có thể tìm cơ hội mua, nhưng giá trị có thể không lớn do hiện chỉ có số ít công ty mạnh dạn tự doanh, còn có những công ty tự doanh thậm chí bán ra. Nói cách khác, với bên mua, mạnh tiền, những phiên giảm kiểu này rõ ràng là một đợt sale off không thể hời hơn, thậm chí nếu may mắn, còn có thể lãi ngay trong ngắn hạn.