Gấp rút tổng kiểm kê tài sản công kịp tiến độ

Tổng kiểm kê tài sản công không chỉ đơn thuần để nắm bắt số lượng mà góp phần nâng cao hiệu quả quản lý

Khắc phục khó khăn để có nhiều thuận lợi

Là một trong những đơn vị hoàn thành sớm việc tổng kiểm kê, đại diện lãnh đạo TP. Hải Phòng cho biết, thành phố có 1.269 đơn vị thuộc đối tượng kiểm kê. Ngay sau khi có quyết định của Thủ tướng Chính phủ về tổng kiểm kê tài sản công, thành phố đã triển khai ngay việc thành lập Ban chỉ đạo, thông qua kế hoạch triển khai. Đặc biệt, trong quá trình chuẩn bị các bước cho tổng kiểm kê, Hải Phòng đã được lựa chọn là đơn vị tập huấn thử nghiệm nên khi thực hiện chính thức, các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thử nghiệm đã được địa phương khắc phục nên cũng có nhiều thuận lợi. Lãnh đạo thành phố, Sở Tài chính đã thường xuyên đôn đốc, chỉ đạo quyết liệt, ban hành các văn bản chỉ đạo kịp thời, phê bình các đơn vị chậm muộn, giao trách nhiệm cụ thể tới từng cơ quan đơn vị, cá nhân thực hiện tổng kiểm kê.

Tương tự, trong lần tổng kiểm kê này, tỉnh Lạng Sơn có 1.227 cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp thuộc đối tượng kiểm kê tài sản công. Dù có số lượng đơn vị lớn nhưng đến cuối tháng 2/2024, tỉnh đã có 929/1.227 cơ quan, đơn vị cập nhật, báo cáo kết quả kiểm kê tài sản cố định trên phần mềm, đạt 75,9%; 294/600 cơ quan, đơn vị đã cập nhật, báo cáo kết quả kiểm kê tài sản kết cấu hạ tầng trên phần mềm, đạt 49%. Trong quá trình triển khai, một số cơ quan, đơn vị còn có những cách làm đổi mới, sáng tạo nhằm đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo tính chính xác trong kiểm kê.

Ông Bế Đức Minh, Phó Trưởng Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh cho biết, mặc dù ngày 31/3 mới kết thúc thời gian kiểm kê nhưng đến giữa tháng 2/2025, đơn vị đã thực hiện kiểm kê xong 86 danh mục tài sản cố định có trị giá từ 10 triệu đồng trở lên. Các tài sản được kiểm kê đảm bảo chính xác về thời gian sử dụng, khấu hao, trị giá và đã được cập nhật, báo cáo lên phần mềm “Tổng kiểm kê”.

Trong khi đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - một trong những đơn vị thực hiện sáp nhập trong đợt này đã thành lập Ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch, tập huấn cho các đơn vị ngay khi có quyết định về tổng kiểm kê tài sản công. Theo báo cáo, đơn vị này đã thực hiện kiểm kê thực tế được 4/14 đơn vị, số lượng đơn vị thuộc đối tượng kiểm kê đăng ký trên Phần mềm tổng kiểm kê tài sản công là 660/665 đơn vị. Các bộ, ngành không bị tác động bởi việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy (như Bộ Ngoại Giao, Bộ Công Thương, Ngân hàng Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước) cũng đã thực hiện nghiêm túc các quy định về tổng kiểm kê tài sản công và bước đầu đã đạt nhiều kết quả tích cực.

Tuy nhiên ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, cho biết theo kế hoạch, đến 31/3/2025, các đơn vị trực tiếp thực hiện kiểm kê phải hoàn thành công tác kiểm đếm tài sản thực tế tại đơn vị và xây dựng báo cáo kiểm kê. Đồng thời, các đơn vị trực tiếp kiểm kê có trách nhiệm báo cáo kết quả với cơ quan quản lý cấp trên trước ngày 15/4/2025. Thời gian thực sự từ nay đến hạn chót không còn dài, nếu không có các giải pháp cụ thể, không xác định được nguyên nhân cũng như không rút ra được các bài học kinh nghiệm để tìm kiếm những giải pháp phù hợp thì khả năng chậm tiến độ là rất cao.

Bên cạnh đó, đại diện các địa phương cũng chia sẻ nhiều khó khăn, bất cập vẫn còn tồn tại trong công tác tổng kiểm kê: xác định tài sản thuộc đối tượng kiểm kê hay không kiểm kê , thiếu dữ liệu trong công tác theo dõi giá trị sổ sách để xác định nguyên giá tài sản; xác định giá trị, theo dõi tài sản kết cấu hạ tầng gặp nhiều khó khăn; trình độ cán bộ kiểm kê còn hạn chế tại một số khu vực miền núi. Đặc biệt, trong bối cảnh sắp xếp bộ máy, nhiều đơn vị không còn hoạt động, không còn tên đơn vị khi đến thời điểm 1/3/2025 cũng gây ra nhiều khó khăn trong công tác tổng kiểm kê.

Nhiệm vụ không thể chậm trễ

Dẫu vậy, nhiều chuyên gia khẳng định, phải xác định rõ rằng tổng kiểm kê tài sản công là nhiệm vụ quan trọng, không chỉ đơn thuần để nắm bắt về mặt số lượng, giá trị, cơ cấu, hiện trạng sử dụng mà thông qua đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng, khai thác. Các số liệu, thông tin, kết quả của tổng kiểm kê còn được sử dụng để xây dựng chiến lược, kế hoạch và là nền tảng để ra các quyết định về quản lý sử dụng tài sản công. Đồng thời, giúp các cơ quan quản lý, các cấp, ngành, địa phương đánh giá lại thực trạng sử dụng tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Đặc biệt, việc này còn giúp Nhà nước tối ưu hóa nguồn lực, là cơ sở để hoàn thiện chính sách, pháp luật cũng như xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cho nên không thể chậm trễ bởi bất cứ lý do gì.

Tài sản công là nguồn lực nội sinh của đất nước, là yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất và quản lý xã hội; là nguồn lực tài chính tiềm năng cho đầu tư phát triển, phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nguồn lực này được khai thông sẽ đóng góp rất lớn vào phát triển kinh tế - xã hội và điều hành kinh tế vĩ mô. Cho nên, cần thiết phải có sự phối hợp đồng bộ từ các bộ, ngành, địa phương, nhất là trách nhiệm của lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương để việc kiểm kê đúng tiến độ và chính xác, vị chuyên gia này khẳng định.

Để công tác kiểm kê đạt đúng tiến độ, ông Nguyễn Tân Thịnh đề nghị các địa phương chỉ đạo các đơn vị rà soát và hoàn thiện số liệu tài sản kiểm kê đã nhập vào phần mềm tổng kiểm kê đối với các sai sót đã được nêu. Bên cạnh đó, cần tiếp tục đôn đốc chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp là đối tượng kiểm kê thuộc phạm vi quản lý hoàn thành công tác kiểm kê thực tế và nhập dữ liệu vào phần mềm tổng kiểm kê trước ngày 31/3/2025.

Ngoài ra, cần rà soát kỹ tính logic, chính xác của số liệu tài sản trước khi duyệt báo cáo của đơn vị kiểm kê là điều cần thiết của các cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp. Việc duyệt báo cáo kiểm kê cần phải được thực hiện kịp thời và chính xác ngay sau khi đối tượng kiểm kê gửi báo cáo trên phần mềm.