Lợi suất giảm thấp vì lo ngại suy thoái toàn cầu

Theo đó, lợi suất trái phiếu 30 năm giảm xuống còn 1,907% trong phiên giao dịch hôm thứ Tư, phá vỡ mức thấp nhất mọi thời đại trước đó là 1,916% được thiết lập hồi đầu tháng 8. Lợi suất trái phiếu 30 năm sau đó đã tăng nhẹ lên quanh 1,933%, nhưng vẫn thấp hơn lợi suất các công cụ nợ của Mỹ có thời hạn ngắn hơn nhiều như 3 tháng và 1 tháng.

Đường cong lợi suất vì thế tiếp tục bị đảo ngược mạnh hơn vào thứ Tư. Lợi suất của trái phiếu Kho bạc 10 năm giảm thấp hơn nữa so với lợi suất trái phiếu 2 năm - lần lượt ở mức 1,464% và 1,502% - sau khi đóng cửa với tình trạng đảo ngược trong ngày thứ hai liên tiếp vào thứ Ba.

Ảnh minh họa

Các nhà giao dịch trái phiếu xem việc lợi suất trái phiếu 10 năm thấp hơn so với trái phiếu 2 năm là một tín hiệu cảnh báo nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái. Trước tháng 8 năm nay, lần gần đây nhất phần này của đường cong lợi suất bị đảo ngược là vào tháng 12/2005, hơn hai năm trước cuộc khủng hoảng tài chính kéo theo suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2008.

Chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu Kho bạc 3 tháng và 10 năm - chỉ số đảo ngược ưa thích của Fed - đã giảm xuống mức -54,5 điểm cơ bản, mức thấp nhất kể từ trước cuộc khủng hoảng tài chính 2008.

“Nhu cầu trái phiếu Kho bạc ở châu Á là rất lớn, bất kể kỳ hạn nào”, Tom Di Galoma – trưởng bộ phận giao dịch trái phiếu Kho bạc của Seaport Global Holdings cho biết. “Tôi cảm thấy rằng, bạn không có đủ lượng tài sản thu nhập cố định trên toàn cầu để thỏa mãn nhu cầu. Đó là loại thương mại một chiều”. “Thế nhưng cảm giác của tôi là lợi suất đang nói với bạn rằng sắp có một số tin tức rất xấu”, Tom Di Galoma cho biết. “Chúng tôi không thể biết đó là gì, nhưng đó là những gì mà chúng đang báo hiệu cho tôi”.

Các thương nhân cho rằng, sự xấu đi trong quan hệ thương mại Mỹ - Trung chính là chất xúc tác cho những kịch tính trên thị trường trái phiếu và cổ phiếu trong tháng 8, bao gồm việc lợi suất trái phiếu Kho bạc 10 năm giảm tới 60 điểm cơ bản. Nhưng bất chấp việc cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, nhu cầu đối với trái phiếu Kho bạc Mỹ ngày càng lớn cho thấy giới thương nhân đang tỏ ra lo ngại kinh tế toàn cầu suy thoái.

Kỳ vọng lạm phát yếu ớt và Fed nhận thấy không có khả năng thúc đẩy giá cả đi lên đã thúc đẩy nhu cầu mua trái phiếu Kho bạc. Sở dĩ như vậy do trái phiếu đi kèm với một dòng thu nhập cố định được thỏa thuận từ trước, nếu lạm phát làm mất đi giá trị của các dòng thu nhập này, thì trái phiếu sẽ bị bán tháo; và ngược lại.

Mặc dù Fed đang cố gắng thúc đẩy lạm phát đạt tại Mỹ được mục tiêu 2% của mình, mức lạm phát mà Fed cảm thấy vừa lành mạnh và bền vững đối với kinh tế Mỹ. Thế nhưng bất chấp việc lãi suất được duy trì ở mức thấp nhất trong lịch sử trong một thời gian khá dài, tốc độ tăng giá vẫn rất yếu ớt.

Kỳ vọng lạm phát của thị trường trái phiếu có lẽ được thể hiện rõ nhất ở lợi suất của trái phiếu chống lạm phát của Kho bạc Mỹ (Treasury inflation-protected securities – TIPS). TIPS giống như các trái phiếu Kho bạc khác, nhưng khác ở chỗ lãi suất của chúng được điều chỉnh theo lạm phát. Do đó, chênh lệch giữa lợi suất TIPS và lãi suất trái phiếu Kho bạc tiêu chuẩn có thể phản ánh gần đúng triển vọng lạm phát của thị trường.

Theo đó, chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 5 năm với lợi suất trái phiếu chống lạm phát kỳ hạn 5 năm đã giảm mạnh về sát 1,3% vào cuối tháng 8 từ mức 2% thời điểm cách đây 1 năm.

Mặc dù lợi suất trái phiếu Kho bạc giảm mạnh, thế nhưng những bất ổn ở Anh xung quanh vấn đề Brexit thậm chí còn đẩy cả lợi suất toàn cầu và đồng bảng Anh xuống mức thấp hơn. Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết ông sẽ hoãn thời điểm khai mạc kỳ họp mới của Quốc hội đến ngày 14/10, động thái nhằm hạn chế thời gian làm việc của các nhà lập pháp trước thời hạn Brexit của đất nước và điều đó đã làm tăng khả năng Brexit không thỏa thuận.

Đối với các nhà đầu tư toàn cầu vốn đang căng thẳng vì sự chậm lại của kinh tế toàn cầu, thông báo của Thủ tướng Anh Boris Johnson càng khiến họ thêm lo ngại về nền kinh tế của đảo quốc sương mù nếu rời EU mà khó có thỏa thuận. Đồng bảng Anh vì thế đã giảm 1% xuống dưới mức 1,22 USD/GBP thời điểm 9:00 sáng thứ Tư theo giờ London sau những bình luận của Johnson, nhưng đã thu hẹp mức lỗ khi chỉ giảm 0,6% xuống còn 1,2211 USD/GBP vào cuối giờ sáng. Lợi suất trái phiếu 10 năm của Ý cũng lần đầu tiên giảm xuống dưới 1%; trong khi lợi suất trái phiếu 10 năm của Đức và Pháp cũng giảm xuống mức thấp kỷ lục.