Cú hích mới mở ra cơ hội cho M&A

	Tháo gỡ rào cản để thúc đẩy thị trường M&A Việt Nam
	Kênh M&A vẫn sôi động

Đẩy nhanh cổ phần hoá DNNN tạo thêm cơ hội cho hoạt động M&A

Thị trường mua bán - sáp nhập DN (M&A) Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới với nhiều cơ hội mới. Cùng với đó, xu hướng M&A ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong thu hút vốn FDI, hứa hẹn trở thành một nguồn vốn quan trọng không thể thiếu. Tuy nhiên xu hướng này sẽ khó có thể đẩy nhanh nếu thiếu “cú hích” cũng như các giải pháp tháo gỡ rào cản trên thị trường.

Đó là nhận định được đưa ra tại cuộc họp báo ngày 23/7 trước thềm Diễn đàn M&A Việt Nam thường niên lần thứ 11 năm 2019 do Báo Đầu tư và Công ty AVM Việt Nam tổ chức với chủ đề “Thay đổi để bứt phá” sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị GEM, TP.HCM vào ngày 6/8/2019.

Trông đợi thương vụ quy mô lớn

Sau một thập niên tăng trưởng mạnh mẽ với hàng ngàn giao dịch và tổng giá trị giao dịch đạt gần 50 tỷ USD, thị trường M&A Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội mới. Ông Lê Trọng Minh - Tổng biên tập Báo Đầu tư, Trưởng ban tổ chức cho biết, tổng giá trị M&A tại Việt Nam năm 2018 đạt 7,64 tỷ USD, bằng 74,9% so với năm 2017. Tuy nhiên, nếu loại trừ yếu tố gây đột biến cho hoạt động M&A tại Việt Nam năm 2017 là thương vụ Sabeco, thì giá trị M&A năm 2018 tại Việt Nam tăng tới 41,4%.

Trong 6 tháng đầu năm 2019, tổng giá trị các thương vụ M&A được công bố tại Việt Nam chỉ đạt 1,9 tỷ USD (bằng 53% cùng kỳ năm 2018). Còn theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài, giá trị NĐT nước ngoài mua lại cổ phần trong nước trong 6 tháng đầu năm 2019 đạt 2,64 tỷ USD. Trong giai đoạn 2018-2019, các lĩnh vực sôi động nhất của hoạt động M&A tập trung vào khai thác thị trường hơn 96 triệu dân của Việt Nam bao gồm sản xuất hàng tiêu dùng và bất động sản.

Khối ngoại, đặc biệt là các NĐT từ Singapore, Hong Kong, Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn đóng vai trò quan trọng trong hoạt động M&A tại Việt Nam. Nếu như 2017 là năm của Thái Lan, thì năm 2018 đánh dấu sự khởi sắc của dòng vốn từ Hàn Quốc với những thương vụ đầu tư lớn. Theo Báo cáo M&A thị trường Việt Nam năm 2018 - 2019 do Diễn đàn M&A Việt Nam thực hiện, trong top 10 thương vụ có quy mô lớn nhất thì các NĐT Hàn Quốc ở thể áp đảo.

Điển hình là SK Group với thương vụ trị giá 1 tỷ USD mua 6,1% cổ phần của Tập đoàn Vingroup hồi tháng 3/2019. Trước đó, tháng 9/2018, tập đoàn này đã bỏ ra 470 triệu USD để mua lại gần 110 triệu cổ phiếu quỹ của Masan. Mới đây, SK bày tỏ mong muốn mua thêm cổ phần của Tổng công ty Dầu Việt Nam; trong khi năm ngoái đã mua 5% cổ phần và trở thành cổ đông lớn của PVOIL.

Giá trị M&A giai đoạn 7/2018 - 7/2019 chỉ riêng Hàn Quốc với Vingroup đã lên đến 2,41 tỷ USD, chiếm 25,64% tổng giá trị.

Ban tổ chức Diễn đàn M&A Việt Nam dự báo, năm 2019 giá trị M&A có thể đạt mốc 6,7 tỷ USD, bằng 88,16% so với năm 2018. Trong đó các NĐT từ châu Á, như Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan và Singapore sẽ tiếp tục chiếm ưu thế. Thị trường cũng đang chứng kiến xu hướng đầu tư từ Hong Kong tại một số ngành, lĩnh vực. “Giai đoạn tới có thể trông đợi các thương vụ quy mô lớn hơn, nhất là các thương vụ thoái vốn của các DNNN lớn cổ phần hóa và sự tham gia của các NĐT nước ngoài”, ông Đặng Xuân Minh, Tổng giám đốc Công ty AVM, Trưởng nhóm nghiên cứu Diễn đàn M&A Việt Nam nhận định.

Nhiều cơ hội để M&A tăng trưởng đột phá

Có thể thấy trong giai đoạn trung hạn, quy mô thị trường M&A đã vượt qua mốc 5 tỷ USD của giai đoạn 2014-2016 để ổn định ở mốc 6 - 6,5 tỷ USD. Tuy nhiên để đạt mốc 10 tỷ USD thì sẽ cần sự nỗ lực lớn hơn.

Ông Võ Thành Thống, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) nhận định, thị trường M&A Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới với nhiều cơ hội mới đến từ các yếu tố tích cực của nền kinh tế trong năm 2019, như kỳ vọng về tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, cũng như cơ hội do hội nhập quốc tế mang lại cùng quyết tâm cổ phần hóa DNNN của Chính phủ trong các lĩnh vực, như vận tải, hạ tầng, lương thực, thực phẩm, nông nghiệp, viễn thông, thương mại, dịch vụ, du lịch, xây dựng...

Ông phân tích, Việt Nam vẫn thuộc top đầu các nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao trong nửa đầu năm 2019, với kết quả đạt được khá toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế. Trong bối cảnh đó, Chính phủ Việt Nam vẫn đang nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.

Bên cạnh đó, việc Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) chính thức có hiệu lực từ đầu năm 2019; EVFTA và EVIPA vừa được ký kết cũng đã và đang tạo ra sức hút mới cho đầu tư nước ngoài. Cùng với các FTA thế hệ mới mà Việt Nam đã và sẽ tham gia sẽ thúc đẩy hoạt động M&A tăng trưởng đột phá.

Tạo thuận lợi hơn cho khu vực tư nhân cả trong và ngoài nước phát triển, Bộ KH&ĐT đang chủ trì xây dựng, dự kiến trình Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP)…

Cùng với đó, Bộ KH&ĐT cũng đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án “Định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả thu hút và sử dụng đầu tư nước ngoài đến năm 2030”. Căn cứ trên đề án này, Bộ Chính trị sẽ lần đầu tiên ban hành một nghị quyết riêng về thu hút đầu tư nước ngoài trong giai đoạn tới. Thứ trưởng Võ Thành Thống nhấn mạnh, đề án cũng sẽ nêu rõ chủ trương của Chính phủ Việt Nam là tới đây sẽ áp dụng các hình thức đầu tư mới, đầu tư xuyên biên giới không góp vốn (NEM), mở rộng phương thức M&A.

Tất cả những yếu tố trên đang mở ra những cơ hội rộng lớn để thị trường M&A Việt Nam có bước đột phá trong thời gian tới.