Trục lợi từ chính sách ưu đãi người có công

Thời gian gần đây, tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên, cơ quan chức năng liên tiếp phát hiện những sai phạm liên quan đến việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công. Theo đó, một số đối tượng đã lợi dụng kẽ hở của chính sách để trục lợi. Có những trường hợp đã kéo dài hàng chục năm. Điều đáng nói, việc truy thu những khoản tiền thất thoát này lại đang gặp rất nhiều khó khăn.

Chăm sóc sức khỏe cho người có công ở Quảng Nam

Mới đây, Thanh tra Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã có kết luận thanh tra về việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công tại Quảng Nam, chỉ ra hàng loạt sai phạm ở địa phương này. Theo đó, đoàn thanh tra đã tiến hành kiểm tra 5.999 hồ sơ người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ đang hưởng chế độ về chất độc hóa học.

Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện 11 hồ sơ sai sót, không đủ điều kiện hưởng chế độ và 3.810 hồ sơ cần tiếp tục kiểm tra, xác minh hoặc đề nghị bổ sung giấy tờ, tài liệu để hoàn thiện hồ sơ theo đúng quy định. Tổng số tiền cần thu hồi thuộc các nhóm đối tượng sai phạm khác nhau lên đến hàng tỷ đồng.

Điều đáng nói, qua kiểm tra thực tế tại địa phương, cơ quan chức năng đã phát hiện một số trường hợp đang hưởng chế độ con đẻ của người hoạt động kháng chiến nhiễm chất độc hóa học do bị bệnh, tật, dị dạng, dị tật không còn khả năng lao động nhưng qua xác minh đối tượng không bị dị dạng, dị tật hoặc bị dị dạng, dị tật nhẹ vẫn còn khả năng lao động, đang đi làm, đi học cao đẳng, đại học.

Đặc biệt, có những trường hợp đã đi khỏi địa phương, nhưng hiện nay vẫn đang hưởng chế độ tại quê nhà. Cũng như nhiều tỉnh, thành khác trong cả nước điều khó khăn nhất hiện nay ở Quảng Nam là việc truy thu các khoản tiền chính sách đã được hưởng. Bởi, hầu hết số họ đều nằm trong diện hộ nghèo, có hoàn cảnh khó khăn. Rất khó để cơ quan chức năng có thể thu hồi những khoản tiền trợ cấp mà đối tượng đã hưởng trong thời gian qua.

Ở địa phương lân cận là Quảng Ngãi cũng đang có những sai phạm nổi cộm gây bức xúc trong dư luận liên quan đến thực hiện chính sách ưu đãi người có công. Theo đó, ngay tại TP. Quảng Ngãi qua thanh tra, kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều trường hợp cán bộ được giao nhiệm vụ chi trả chế độ cho người có công tại các địa phương đã lợi dụng chức năng, quyền hạn của mình.

Cụ thể, những cán bộ biến chất này đã liều lĩnh giả mạo chữ ký để chiếm đoạt số tiền chính sách lên đến hàng trăm triệu đồng. Có những trường hợp người hưởng chính sách đã qua đời, song cán bộ phụ trách hồ sơ vẫn không báo lên cấp trên, để cắt giảm các chế độ mà vẫn tiếp tục lập danh sách chi trả, để hưởng lợi bất chính.

Cũng tại Quảng Ngãi, TAND tỉnh đã tuyên phạt 4 cán bộ xã Ba Giang, huyện Ba Tơ tổng cộng 24 năm tù vì tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ” để trục lợi tiền chính sách. Theo đó, 4 bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ xã Ba Giang, huyện Ba Tơ đã làm giả 101 bộ hồ sơ đối tượng chính sách gây thất thoát của nhà nước số tiền hơn 5 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, bị cáo Đinh Văn Thuận, nguyên cán bộ phụ trách về lao động - thương binh và xã hội xã Ba Giang đã cấu kết với Phạm Văn Noan, nguyên Chủ tịch UBND, Phạm Văn Lạch, nguyên Bí thư Đảng ủy và Phạm Văn Rin, nguyên Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Ba Giang đã tự ý làm, kê khai sai hồ sơ của 101 đối tượng trong diện “giải quyết chế độ đối với quân nhân là dân tộc ít người tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước về địa phương” để trục lợi cá nhân. Tổng tiền chi sai và các đối tượng đã hưởng lợi hơn 5 tỷ đồng.

Có thể nói, chăm sóc, ưu đãi những người có công với cách mạng là một trong những chính sách lớn của Đảng, Chính phủ, đồng thời, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, từ ngàn đời nay của dân tộc ta. Theo số liệu của các cơ quan chức năng, hiện trên cả nước có khoảng 9 triệu người có công, trong đó có trên 1,4 triệu người có công và thân nhân đang hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng, với tổng kinh phí khoảng 29 nghìn tỷ đồng/năm. Ngoài ra, ngân sách tại các địa phương hàng năm cũng dành hàng nghìn tỷ đồng cho việc chăm sóc những người có công...

Tuy nhiên, lợi dụng điều đó, một số đối tượng đã lợi dụng kẽ hở của chính sách để trục lợi. Hành vi này đã và đang gây nhiều bức xúc trong dư luận. Nguyên nhân chính khiến việc trục lợi từ chính sách người có công diễn biến phức tạp như trong thời gian qua trước hết do sự thiếu trung thực của người xác lập hồ sơ.

Bên cạnh đó, là việc tiếp tay, thiếu trách nhiệm của những cán bộ chính sách trong thực thi công vụ. Thực tế hiện nay, có những đường dây chuyên “chạy” chế độ chính sách ưu đãi. Và để làm được điều này, rõ ràng phải có sự giúp sức, tiếp tay của những cán bộ trực tiếp thụ lý hồ sơ.

Bên cạnh đó, hiện nay các văn bản pháp luật liên quan đến chính sách ưu đãi người có công vẫn còn những kẽ hở, để các đối tượng dễ bề lợi dụng... Bởi vậy, theo nhiều người, để lấy lại sự công bằng, nghiêm minh trong thực thi chính sách ưu đãi với người có công, trước mắt cần xử lý nghiêm những đối tượng khai man, giả mạo hồ sơ để trục lợi, cũng như những cán bộ biến chất tiếp tay cho những hành vi sai trái.

Về lâu dài, cần bổ sung, sửa đổi những văn bản pháp luật còn tạo ra kẽ hở để các đối tượng lợi dụng. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ tinh thần nhân văn của chính sách ưu đãi người có công. Từ đó, để mọi người hiểu đúng về chính sách, nêu cao lòng tự trọng, không khai man trục lợi từ chính sách ưu đãi người có công.