Quy định “cứng” nhưng cần thiết

Hạo Nhiên đã khiến công chúng và một số nhiếp ảnh gia khác bất ngờ, khi tung ra triển lãm 50 bức ảnh nude đen trắng tôn vinh đường nét người phụ nữ, có tên “Tạo tác”. Thành công của triển lãm, với Hạo Nhiên có thể nói là ngoài mong đợi. Bởi anh đã mất tới bẩy năm để chuẩn bị, vừa chụp vừa xin giấy phép.

Nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên tại triển lãm

Anh chia sẻ rằng, bản thân rút được kinh nghiệm của các bậc đàn anh đi trước là bị chối từ, và tìm hiểu rõ những quy định cho việc cấp phép triển lãm ảnh nude. Một trong những yêu cầu quan trọng để được cấp phép, chính là người chụp phải cung cấp được bản cam kết của người mẫu cho phép công bố tác phẩm, bản cam kết này được gửi đi kèm với hồ sơ xin cấp phép.

Hạo Nhiên đã làm điều đó, yêu cầu ký cam kết đồng ý cho công bố ảnh đối với các người mẫu ảnh. Chiêm ngưỡng thì thấy hầu hết các tác phẩm của anh đều không lộ mặt người mẫu, chỉ gợi lên vẻ đẹp đường cong của người phụ nữ.

Khách đến xem ảnh của Hạo Nhiên đều có chung cảm giác, rằng anh chụp kín đáo quá, chưa bộc lộ hết vẻ đẹp của người phụ nữ. Tức là anh đã đi một con đường khá an toàn, dù là dòng ảnh nude nghệ thuật. Họa sĩ Nguyễn Quốc Dũng (Dũng Art) - một người cũng đam mê chụp ảnh nude chia sẻ: “Ảnh của Nhiên đều khá an toàn”. Dũng Art cũng tỏ ra ức chế, vì lần đầu tiên có một triển lãm nude, được cấp phép đàng hoàng, nhưng các tác phẩm thể hiện vẫn là quá e dè.

Ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đứng ở góc độ quản lý cho rằng:“Chúng tôi không cấm triển lãm ảnh nude. Nhưng phải đáp ứng được đòi hỏi của hồ sơ triển lãm theo Nghị định 72/2016, trong đó điều quan trọng là ảnh nude lộ rõ người mẫu thì nghệ sĩ phải cung cấp được thỏa thuận giữa người mẫu, người chụp, cho phép được công bố đến đâu. Nhiều nghệ sĩ không làm được việc này nên không được cấp phép”.

Như vậy, theo quy định thì, Hạo Nhiên đã làm “kín kẽ” hơn cả quy định, bởi người mẫu trong ảnh của anh không lộ mặt, mà vẫn có bản thỏa thuận. Phải chăng vì lý do này mà anh được cấp giấy phép?

Thực tế, nhiều nhiếp ảnh gia có ao ước mở triển lãm riêng, nhưng khi xin phép thì đều “vướng” quy định. Ước tính 10 năm qua, đã có 15 cuộc xin phép nhưng không thành. Trong đó điển hình là nghệ sĩ nhiếp ảnh Thái Phiên, anh đã ba lần đệ hồ sơ ra Sở Văn hóa- Thể thao Hà Nội xin giấy phép nhưng không được cấp giấy. Theo không ít nghệ sĩ nhiếp ảnh, việc đưa quy định có bản thỏa thuận giữa người mẫu và người chụp ảnh là khá khó (với ảnh lộ rõ mặt) và không khả thi. Bởi có những bức ảnh đẹp, giá trị chụp từ 10 năm trước và đến nay không thể đi tìm giấy thỏa thuận.

Với mong muốn đưa những tác phẩm nghệ thuật của mình đến với công chúng, Thái Phiên đã xin phép ra mắt sách ảnh, và anh đã được cấp phép xuất bản cuốn “Xuân thì” năm 2008. Trong đó tập hợp 71 bức ảnh khỏa thân nghệ thuật được Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam trao Cup đồng. Để có cuốn sách này, Thái Phiên đã phải mất đến 20 năm.

Những năm qua, có thể nói với các họa sĩ vẽ tranh khỏa thân đã được thoải mái làm triển lãm, còn ảnh thì vẫn phải chờ. Không ít họa sĩ, nhiếp ảnh gia cho hay, cần có cái nhìn cởi mở hơn với nghệ thuật, để làm sao đưa nghệ thuật đến với công chúng một cách mạnh mẽ và cởi mở, tránh gây tò mò.

“Nếu không “vẽ đường cho hươu chạy” để nó chạy đúng, thì nó sẽ chạy bừa, chạy khó kiểm soát. Bởi thế, cần có những quy định mềm dẻo, không nên quá cứng nhắc khi cấp phép cho triển lãm nghệ thuật nude”, nghệ sĩ nhiếp ảnh Thái Phiên chia sẻ.