Thúc đẩy hợp tác trong Cộng đồng Pháp ngữ

Tiềm năng phát triển kinh tế trong khối Pháp ngữ là rất lớn. Trao đổi thương mại giữa các nước thành viên của Cộng đồng Pháp ngữ năm 2015 tăng lên hơn 688 tỷ USD và chiếm khoảng 20% trao đổi thương mại của thế giới.

Chủ đề của hội nghị thượng đỉnh lần thứ 16 tại Madagascar là Tăng trưởng đồng đều và phát triển có trách nhiệm

Không ngừng mở rộng và phát triển

Không chỉ hợp tác trên lĩnh vực văn hóa và kỹ thuật truyền thống, đến nay Cộng đồng Pháp ngữ đã có những bước chuyển mạnh và mở rộng hoạt động sang các lĩnh vực chính trị và kinh tế. Cộng đồng Pháp ngữ đã tổ chức được 16 Hội nghị Cấp cao, hội nghị gần đây nhất vừa được tổ chức tại Antananarivo (Madagascar) 26-27/11/2016.

Chủ đề của hội nghị thượng đỉnh lần thứ 16 tại Madagascar là “Tăng trưởng đồng đều và phát triển có trách nhiệm: Điều kiện cho sự ổn định trên thế giới và trong không gian Pháp ngữ”. Đây là một chủ đề rất quan trọng, cũng là một chủ đề mà Việt Nam, một thành viên có những đóng góp tích cực cho Cộng đồng này, quan tâm sâu sắc.

Tham gia hội nghị thảo luận và cùng phối hợp với nhau trên tinh thần hợp tác và chia sẻ, Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang đã có bài phát biểu chia sẻ quan điểm, kinh nghiệm của Việt Nam để cùng các nước thành viên OIF đạt được mục tiêu trên.

Đoàn Việt Nam đã đóng góp tích cực và thực chất trên tất cả các vấn đề lớn của Pháp ngữ; đã gắn được những lợi ích sát sườn, thiết thân của Việt Nam với quan tâm chung của Cộng đồng, đặc biệt là thúc đẩy thực hiện Chiến lược kinh tế Pháp ngữ, hỗ trợ các nước đang phát triển hội nhập kinh tế quốc tế, bảo đảm an ninh nguồn nước, an ninh lương thực, an ninh năng lượng... Những đóng góp trên đã thể hiện vai trò thành viên tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam.

Trong trao đổi, tiếp xúc, các nước đều hoan nghênh Chủ tịch nước Việt Nam đã tham dự và bài phát biểu của Chủ tịch nước tại lễ khai mạc, đánh giá cao những đóng góp tích cực, thực chất của đoàn Việt Nam vào thành công chung của Hội nghị.

Hội nghị tập trung vào các chủ đề như tình hình kinh tế, chính trị trên thế giới và trong không gian Pháp ngữ; các vấn đề về đa dạng ngôn ngữ, văn hóa, hợp tác kinh tế, trong đó tập trung vào các nội dung xoay quanh chủ đề của hội nghị là “Tăng trưởng đồng đều và phát triển có trách nhiệm: điều kiện cho sự ổn định trên thế giới và trong không gian Pháp ngữ”. Vấn đề chống khủng bố và tình hình bất ổn, khủng hoảng, xung đột tại một số ngước châu Phi cũng là những nội dung được quan tâm thảo luận.

Hội nghị Cấp cao Pháp ngữ là một sự kiện lớn đối với Madagascar. Quốc đảo này muốn tranh thủ sự ủng hộ và giúp đỡ quốc tế đối với chính quyền của Tổng thống đương nhiệm, khắc phục khó khăn kéo dài từ năm 2008 trước khi bước vào bầu cử năm 2017.

Những năm gần đây, Tổ chức quốc tế Pháp ngữ và các nước thành viên rất nỗ lực và quyết tâm tăng cường hợp tác kinh tế, coi đây là một trong những vấn đề trụ cột và sống còn của tổ chức, góp phần tăng cường vị thế của Cộng đồng Pháp ngữ.

Họ đã xây dựng Chiến lược kinh tế Pháp ngữ và đặt ra hướng hành động “củng cố và xây dựng không gian kinh tế Pháp ngữ trở thành không gian ưu tiên của trao đổi, hợp tác và đoàn kết”, dựa vào các cơ chế hợp tác sẵn có trong khối như hợp tác Bắc - Nam, Nam - Nam và hợp tác ba bên Nam - Bắc - Nam.

Với chiến lược này, Cộng đồng Pháp ngữ khẳng định quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng toàn diện, phát triển có trách nhiệm, coi đây là điều kiện cho sự ổn định trên thế giới và trong không gian Pháp ngữ. Đây cũng là nội dung quan trọng mà các đại biểu đứng đầu Nhà nước và Chính phủ các nước thành viên OIF muốn đưa vào kế hoạch hành động tại Hội nghị Cấp cao lần thứ 16 lần này. Một trong những điểm đặc biệt của chiến lược kinh tế này là ưu tiên cho thanh niên và phụ nữ.

Hội nghị đã kết nạp chính quyền New Caledonia (Pháp) làm thành viên liên kết, Argentina, Hàn Quốc và chính quyền Ontario (Canada) làm quan sát viên, nâng tổng số thành viên và quan sát viên của Tổ chức quốc tế Pháp ngữ từ 80 lên 84. Việc có thêm nhiều nước xin gia nhập Tổ chức quốc tế Pháp ngữ chứng tỏ sức hút, uy tín và vị thế của tổ chức ngày càng tăng.

Lịch sử hình thành và triển vọng

Bắt đầu từ sáng kiến của Tổng thống Senegal, Léopold Sédar Senghor, đưa ra tháng 3/1962, một phong trào vận động cho sự ra đời của một Cộng đồng các nước có sử dụng tiếng Pháp với mục đích phát triển các mối quan hệ văn hoá, khoa học và kỹ thuật giữa các quốc gia này đã nổi lên.

Hàng loạt các tổ chức quốc tế sử dụng tiếng Pháp được thành lập như Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục các nước có sử dụng tiếng Pháp (CONFEMEN, năm 1960), Hiệp hội các trường đại học sử dụng từng phần hoặc toàn phần tiếng Pháp (AUPELF-UREF, năm 1961), Liên minh các nghị sĩ nói tiếng Pháp (AIPLF, năm 1967), Tổ chức hợp tác văn hoá và kỹ thuật (ACCT, năm 1970)...

Tuy nhiên, hợp tác giữa các nước trong các tổ chức này vẫn mang đậm tính chất nghề nghiệp và kỹ thuật, chưa đáp ứng được nguyện vọng của nhiều nước muốn có một tổ chức có tầm vóc chính trị, có vị trí và tiếng nói đáng kể trong quan hệ quốc tế.

Chính vì vậy, vào tháng 2/1986, theo sáng kiến của cố Tổng thống Pháp Francois Mitterrand, Hội nghị cấp cao lần thứ nhất của các nước có sử dụng tiếng Pháp đã được tổ chức tại Paris với sự tham gia của gần 40 vị đứng đầu Nhà nước và Chính phủ, đánh dấu sự ra đời chính thức của Cộng đồng các nước có sử dụng tiếng Pháp. Tháng 12/1998, Hội nghị Bộ trưởng phụ trách Pháp ngữ lần thứ 12, họp tại Bucharest (Romania), đã thông qua tên gọi chính thức của Cộng đồng các nước có sử dụng tiếng Pháp (ACCT) là Tổ chức quốc tế Pháp ngữ (OIF), gọi tắt là Cộng đồng Pháp ngữ.

Francophonie lần thứ 17 sẽ được tổ chức tại Armenia năm 2018 và hai năm sau, Tunisia sẽ đón tiếp Francophonie lần thứ 18.