Hiểm họa cháy và việc di dời nhà gỗ

Theo nội dung Công văn trên, UBND TP. Hà Nội chấp thuận về nguyên tắc bổ sung việc thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân tại khu nhà gỗ số 1A phường Chương Dương, quận Hoàn Kiếm thuộc diện nhà nguy hiểm vào Dự án thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân tại khu nhà gỗ số 7, 9, 10, 11, 14, 16, 17 phường Chương Dương, quận Hoàn Kiếm đã được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 4608/QĐ-UBND ngày 14/9/2015.

Hiểm họa chập, cháy treo lơ lửng trên đầu cư dân nơi đây

Điểm nóng chập, cháy giữa lòng Thủ đô

Được xây dựng cách đây hơn 60 năm (năm 1954). 17 dãy nhà gỗ 2 tầng là một trong những khu nhà tập thể “cổ” nhất ở Hà Nội. Nơi đây là một trong những chứng nhân lịch sử đặc trưng khu nhà tập thể liên cơ của cán bộ, công nhân viên làm việc ở các cơ quan, xí nghiệp trên địa bàn Thủ đô thời kỳ mới giải phóng. Một số cán bộ Ngân hàng Nhà nước cũng đã được phân nhà tại khu tập thể này.

Ông Bùi Quang Huấn, có căn hộ tại tầng một, dãy nhà 16 là một trong những cư dân cư ngụ ngay từ khi có khu tập thể này cho hay: “Thời Thủ đô mới giải phóng, vợ chồng tôi từ chiến khu Việt Bắc trở về được chính quyền phân cho căn hộ 24m2, cho đến nay chúng tôi đã có 3 thế hệ cư ngụ tại đây. Hiện nay các con, cháu của chúng tôi đã trưởng thành và ra ở riêng nhưng vợ chồng già chúng tôi vẫn sống tại đây, nơi này đã quá quen thuộc, trở thành một phần của cuộc đời chúng tôi rồi”.

Nói về hiểm họa do xuống cấp của khu tập thể, ông Huấn cho biết: “Đã có 3 vụ cháy nghiêm trọng xảy ra liên tục (2005, 2007, 2012). Ngoài ra hầu như năm nào cũng có sự cố chập, cháy nhưng chưa nghiêm trọng và người dân tự khắc phục được”. Nhìn những “mạng nhện” lưới điện chằng chịt, tầng lớp thì cũng có thể hình dung được hiểm họa chập, cháy treo lơ lửng trên đầu cư dân nơi đây.

Theo thiết kế ban đầu, lối đi nội bộ giữa các tòa nhà ô tô có thể vào được và các tòa nhà được thiết kế có 2 cầu thang đầu hồi, nhưng trên thực tế thì đã có hộ dân được phân nhà ở giữa, có luôn cả phần hành lang.

Chính vì vậy, khu nhà đang từ có hai cầu thang là nơi thoát hiểm khi xảy ra sự cố, thì nay chỉ còn duy nhất một lối đi độc đạo, nếu chẳng may cháy ở đầu cầu thang thì các hộ dân không biết chạy đi đâu, khi đằng trước mặt ngôi nhà cũng đã bị bịt kín. Các lối đi nội bộ này cũng bị các hộ tầng 1 cơi nới chiếm hết lối đi.

Còn nhớ trận hỏa hoạn vào năm 2007, mặc dù phát hiện khá sớm nhưng xe cứu hỏa đã không tiếp cận được vì tình trạng cơi nới, xây lấn trái phép chiếm lối đi nên khu nhà gỗ C8 cùng toàn bộ tài sản của 35 hộ dân đã cháy trụi.

Giải tỏa sao cho cân bằng lợi ích của người dân

Phóng viên đã xuống trực tiếp địa bàn phường Chương Dương vào những ngày cuối cùng của năm 2015. Tại UBND phường Chương Dương, gặp gỡ bộ phận địa chính thì được biết UBND phường chỉ là cấp được thông báo phối hợp. Việc lên phương án di dời là của thành phố. Việc khảo sát thực trạng nhân khẩu thì phường cũng đã làm nhiều lần, nhưng UBND phường cho biết, số hộ dân phải di chuyển khá lớn, trong đó có một số hộ trước đó đang ở ghép.

Việc ghép chung dựa theo nguyên tắc: phân từng nhóm thuê nhà, mua nhà và tạm cư. Tuy nhiên, cách làm này cũng đã tạo ra cảnh hai - ba gia đình chưa biết nhau bị gom thành “đại gia đình”. Những trường hợp khác khi bị ghép ở chung cũng sẽ xảy ra cảnh tương tự và đó là nguyên nhân dẫn đến đợt giải tỏa 6 khu nhà gỗ năm 2006 vô cùng phức tạp, khiến các hộ dân thuộc diện ở ghép đấu tranh từ chối bốc thăm nhận nhà.

UBND thành phố cũng chấp thuận về chủ trương giao UBND quận Hoàn Kiếm di dời khẩn cấp các hộ dân ở khu nhà số 1A, 7, 9, 10, 11, 14, 16, 17 tại phường Chương Dương thuộc diện nguy hiểm theo quy định của pháp luật. TP. Hà Nội cũng giao Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với UBND quận Hoàn Kiếm đề xuất bố trí quỹ nhà tái định cư cho các hộ gia đình.

Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội có trách nhiệm kiểm tra, giải quyết kiến nghị của UBND quận Hoàn Kiếm về việc thu hồi đất tại khu nhà gỗ số 8 do các hộ gia đình mua bán trái phép, bàn giao cho UBND quận Hoàn Kiếm để xây dựng trường học, báo cáo kết quả về UBND thành phố trước ngày 20/12/2015.

Bà Chu Thị Mai, ở khu nhà 10 khẳng định, với phương án sắp xếp ở ghép, bốc thăm như đợt giải tỏa năm 2006, 2007 thì chắc chắn các hộ dân sẽ không đồng ý. Nguyện vọng chung của các hộ dân là được mua nhà ở riêng. Bà Mai cũng chia sẻ: Cho đến nay các hộ trong toàn thể các khu nhà gỗ phải giải tỏa đợt này chưa hề được họp thông báo và bàn bạc gì về phương án di dời, tái định cư. Chỉ gần đây, có cán bộ địa chính xuống đo đạc thực địa.

Rút kinh nghiệm từ những vướng mắc trong những đợt giải tỏa các khu nhà trước, đến nay UBND thành phố chấp thuận về nguyên tắc bổ sung việc thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân tại khu nhà gỗ số 1A phường Chương Dương, thuộc diện nhà nguy hiểm vào Dự án thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân tại khu nhà gỗ số 7, 9, 10, 11, 14, 16, 17 phường Chương Dương, đã được UBND thành phố phê duyệt tại Quyết định số 4608/QĐ-UBND ngày 14/9/2015.

Theo tinh thần công văn số 8630/UBND-TNMT thì thời hạn báo cáo UBND thành phố về phương án di dời, tái định cư đã hết, nhưng việc họp bàn và lấy ý kiến của những người dân trong diện bị giải tỏa, thu hồi đất chưa được thực hiện thì việc giải quyết thỏa đáng quyền lợi của các hộ dân và chủ trương lớn của thành phố có cân đối được quyền lợi hài hòa hay không? Liệu rằng các phương án đưa ra có vấp phải sự phản ứng của người dân như những đợt giải tỏa, di dời trước đây?