Sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Cân nhắc kỹ để đảm bảo công bằng và thực tiễn
15:52 | 10/03/2025
Chiều nay (10/3), Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét một số nội dung cơ bản trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Đây là vấn đề đang thu hút sự quan tâm của dư luận và giới lập pháp khi đề xuất một loạt thay đổi quan trọng về đối tượng chịu thuế, thuế suất và phạm vi điều chỉnh.
![]() |
Nguồn internet |
Một trong những vấn đề gây nhiều tranh luận nhất là phạm vi áp dụng thuế đối với các mặt hàng mới được đề xuất bổ sung. Điều 2 dự thảo Luật quy định danh mục hàng hóa chịu thuế, nhưng một số ý kiến cho rằng có sự mâu thuẫn giữa các khoản trong điều này, dẫn đến cách hiểu không nhất quán. Do đó, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị loại bỏ một số nội dung không cần thiết để tránh vướng mắc khi thực hiện.
Đáng chú ý, nhiều đại biểu Quốc hội phản đối việc giao Chính phủ toàn quyền bổ sung hoặc sửa đổi đối tượng chịu thuế mà không có sự giám sát của Quốc hội. Theo Hiến pháp, thuế là nghĩa vụ quan trọng của công dân và phải được quy định cụ thể trong luật, thay vì giao cho Chính phủ quyết định. Do đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đã tiếp thu ý kiến này và đề xuất loại bỏ khoản 3 Điều 2 của dự thảo Luật.
Một trong những điểm gây tranh cãi khác là việc áp thuế đối với nước giải khát có đường. Theo dự thảo, sản phẩm này sẽ chịu thuế suất 10% nhằm hạn chế tiêu thụ đường, góp phần cải thiện sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị mức thuế cao hơn để tăng hiệu quả kiểm soát, trong khi nhiều đại biểu lại lo ngại tác động đến ngành sản xuất nước giải khát, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề xuất phương án lùi thời điểm áp thuế từ 1-2 năm so với thời hạn dự kiến để giúp doanh nghiệp có thời gian điều chỉnh hoạt động sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo Luật vẫn giữ nguyên quan điểm rằng mức thuế suất 10% là phù hợp và sẽ được tổng kết, đánh giá sau một thời gian áp dụng.
Tương tự, thuế suất đối với xe ô tô pick-up chở hàng cũng là chủ đề nóng. Theo đề xuất, loại xe này sẽ phải chịu thuế bằng 60% so với xe con. Một số đại biểu cho rằng mức thuế này hợp lý vì xe pick-up chở hàng có niên hạn sử dụng dài và có thể gây ảnh hưởng đến hạ tầng giao thông nếu không kiểm soát hợp lý. Tuy nhiên, để tránh ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề xuất lùi thời điểm áp thuế hoặc áp dụng theo lộ trình.
Một điểm đáng chú ý khác trong dự thảo Luật là thuế suất ưu đãi dành cho xe ô tô hybrid. Hiện nay, xe hybrid có hệ thống sạc điện riêng được hưởng mức thuế suất thấp hơn xe hybrid không có sạc điện riêng. Một số ý kiến cho rằng không nên có sự phân biệt này, vì xe hybrid dù có sạc hay không đều giúp giảm ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo cho rằng xe hybrid không có sạc điện riêng vẫn sử dụng xăng, gây ô nhiễm, nên không thuộc diện ưu đãi thuế.
Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành để tránh gây khó khăn cho doanh nghiệp và đảm bảo tính đồng bộ trong chính sách thuế.
Một nội dung khác cũng nhận được nhiều ý kiến đóng góp là quy định về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong Điều 12 của dự thảo Luật. Trước đó, Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội đã quyết định cấm hoàn toàn các sản phẩm này. Do đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề xuất bỏ Điều 12 để tránh mâu thuẫn với Nghị quyết của Quốc hội.
Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo muốn giữ lại quy định này nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý đầy đủ cho trường hợp đặc biệt nếu có thay đổi trong chính sách về thuốc lá điện tử trong tương lai.
Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đang bước vào giai đoạn hoàn thiện với nhiều nội dung quan trọng. Các ý kiến đóng góp tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho thấy sự cần thiết phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa mục tiêu chính sách và tác động thực tiễn.
Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan soạn thảo để chỉnh lý dự thảo theo hướng hợp lý, khả thi và đảm bảo tính công bằng, tránh tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Dự thảo Luật dự kiến sẽ được trình Quốc hội xem xét và thông qua trong thời gian tới, với kỳ vọng tạo ra một khung chính sách thuế minh bạch, công bằng và phù hợp với thực tiễn phát triển của đất nước.
Trần Hương