Hỗ trợ doanh nghiệp, nền kinh tế phục hồi vẫn phải đảm bảo an toàn hệ thống

Đảm bảo an toàn hệ thống là nguyên tắc "bất di bất dịch"

Để tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giảm lãi suất cho vay nhằm tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, doanh nghiệp và người dân, từ tháng 3 đến tháng 6-2023, NHNN đã điều chỉnh giảm liên tục 4 lần các mức lãi suất với mức giảm 0,5-2,0%/năm. Theo NHNN, đến nay, về cơ bản mặt bằng lãi suất đã ổn định, lãi suất tiền gửi và cho vay mới có xu hướng giảm dần. Lãi suất tiền gửi bình quân của các NHTM ở mức khoảng 5,8%/năm (giảm 0,7% so với cuối năm 2022); lãi suất cho vay bình quân VND ở mức khoảng 8,9%/năm (giảm 1,0%/năm so với cuối năm 2022).

Tuy nhiên, Phó Thống đốc, doanh nghiệp hiện nay khá khó khăn, dòng tiền đứt đoạn, hàng tồn kho nhiều, thậm chí một số doanh nghiệp phải giảm bớt người lao động. Trong khi đó, giá cả nguyên vật liệu nhập khẩu tăng cao dẫn tới giá cả hàng hóa tăng. Sức mua cũng suy yếu dẫn tới nhu cầu vay vốn thấp. Mức tăng trưởng tín dụng 3,36% thấp cũng do tính khách quan của nền kinh tế nhu cầu vốn thấp.

“Ở góc độ NHNN, chúng tôi rất muốn tăng tín dụng, nhưng không phải bằng cách hạ chuẩn cấp tín dụng, mà tăng phải đảm bảo hiệu quả, chất lượng. Sau thời gian kinh tế gặp khó khăn, mức độ rủi ro được đánh giá cao hơn, hoạt động của doanh nghiệp khó chứng minh hiệu quả; chi phí đầu vào nhập nguyên vật liệu cao trong khi đầu ra là đơn hàng giảm nên các TCTD cũng khó khăn trong quyết định cho vay do không được hạ chuẩn tín dụng để đảm bảo an toàn hệ thống. Đây không phải lý do bây giờ mới có mà đảm bảo an toàn tín dụng là nguyên tắc "bất di bất dịch", Phó Thống đốc khẳng định.

Ngoài ra, một số ý kiến mong muốn NHNN có thêm giải pháp để các các NHTM nhanh chóng giảm lãi vay sau khi NHNN hạ lãi suất điều hành 4 lần để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Phó Thống đốc khẳng định, chính sách luôn có độ trễ nên giải pháp lúc này là làm thế nào để độ trễ ngắn hơn. NHNN vẫn trên tinh thần chỉ đạo vận động các NHTM trên định hướng của Nhà nước, của Thủ tướng, của ngành Ngân hàng phải giảm lãi suất chung. "Hiện NHNN đã giảm lãi suất điều hành. Các ngân hàng phải thấy việc chia sẻ, hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay là cần thiết. Sắp tới NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại về nội dung này", lãnh đạo NHNN chia sẻ thêm.

Toàn cảnh Họp báo

Quyết liệt triển khai các chính sách hỗ trợ

Tại Hội nghị, Phó Thống đốc NHNN cũng đã điểm lại tình hình triển khai những chương trình, chính sách tín dụng đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trong đó có gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho chủ đầu tư và người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ...; triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất 2% từ nguồn ngân sách nhà nước đối với các khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh theo Nghị định số 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ.

Về gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng hỗ trợ cho lĩnh vực nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, đây là nguồn vốn của 4 NHTM có vốn Nhà nước gồm Agribank, Vietcombank, VietinBank và BIDV, mỗi ngân hàng 30.000 tỷ đồng. Theo Phó Thống đốc, mục đích các NHTM để dành ra số tiền với lãi suất giảm từ 1,5-2%/năm phục vụ mục tiêu có 1 triệu nhà ở cho người nghèo và công nhân theo Đề án của Chính phủ, Bộ Xây dựng. Gói ưu đãi này không triển khai chỉ trong năm nay mà là cho tới năm 2030. Bộ xây dựng là nơi quy định về các dự án được phép vay và quyết định cho vay cụ thể thì thuộc thẩm quyền của các ngân hàng. NHNN không có quy định riêng cho chương trình này.

Còn về tiến độ giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2%, Phó Thống đốc Đào Minh Tú thông tin, NHNN đã tổ chức Hội nghị để chỉ đạo quyết liệt thực hiện chính sách này, được nhiều hay ít cũng vẫn phải thực hiện và tất cả các NHTM đều phải vào cuộc. Tại hội nghị sơ kết được tổ chức gần đây, cũng đã phân tích lý do vì sao kết quả chưa giải ngân được nhiều để có giải pháp tháo gỡ. "Tóm lại, về phía ngành Ngân hàng đang rất quyết liệt triển khai", Phó Thống đốc khẳng định.

Về đề xuất gói tín dụng 10.000 tỷ đồng cho hai lĩnh vực thuỷ sản và lâm sản, Phó Thống đốc Đào Minh Tú chia sẻ, NHNN đã có chỉ đạo các NHTM tập trung cho vay ưu đãi đối với hai lĩnh vực này. Riêng đối với 2 linh vực này, NHNN không giới hạn room tín dụng. Như vậy gói hỗ trợ có thể lên đến trên 10.000 tỷ đồng nếu nhu cầu vay vốn của hai lĩnh vực này cao và đáp ứng được quy định về vay.

"Ngành Ngân hàng luôn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng và tiếp tục triển khai với quyết tâm cao nhất chính sách hỗ trợ lãi suất", Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định.