Tín dụng chính sách xã hội: Phủ xanh thêm những bản làng Tây Bắc (Bài 2)

Tín dụng chính sách xã hội: Phủ xanh thêm những bản làng Tây Bắc

Bài 2: Chắp cánh cho “thủ phủ” trái cây lớn nhất miền Bắc

Cũng như nhiều tỉnh khác của Tây Bắc, từ một địa phương chỉ biết đến cây ngô làm chủ lực, một thời là “cây xóa đói, giảm nghèo”, khoảng dăm bảy năm trở lại đây, tỉnh Sơn La đã kiên trì chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp, giúp bà con nông dân ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, dần hình thành nên các vùng trồng cây ăn trái có giá trị cao.

Tiếp sức cho các mô hình trồng cây ăn quả trong những năm qua, không thể không nhắc đến nguồn vốn tín dụng của các ngân hàng, trong đó các chương trình tín dụng ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã giúp cho nhiều hộ mạnh dạn vay vốn để quyết tâm xóa nghèo.

Từ Hòa Bình qua cao nguyên Mộc Châu chưa đầy 30km sẽ đến vùng đất Yên Châu anh hùng. Nếu như cách đây 55 năm tiểu đội nữ dân quân người dân tộc Thái can trường đã lập chiến công bắn rơi máy bay F-105 của Mỹ, thì ngày nay người dân Yên Châu đang xây dựng bản, làng thêm tươi đẹp từ những mô hình trồng cây hiệu quả.

Với địa hình lòng chảo, khí hậu nóng ẩm nên Yên Châu phù hợp với cây trồng “vùng nhiệt đới”, trong đó có loại trái cây đặc sản nổi tiếng là xoài tròn hay người dân địa phương gọi là xoài trứng. Nhưng hiện nay, đến Yên Châu không chỉ có xoài mà còn có nhiều loại trái cây khác như mít, bưởi, nhãn… Đi qua từng con suối, quả đồi mới có thể cảm nhận rõ người dân Sơn La nói chung đã tận dụng từng mét đất để trồng cây ăn trái, cây lấy lá, gia tăng thu nhập.

**************

Theo chân cán bộ tín dụng NHCSXH huyện Yên Châu, băng qua vài con suối nhỏ và những đoạn đường dốc, chúng tôi đến bản Mo - nơi có tới 100% là đồng bào người Thái, ở xã Chiềng Sàng để tận mắt chứng kiến nhiều mô hình trồng cây ăn trái. Chủ nhân của vườn cây là những người trẻ tuổi, dám nghĩ, dám làm để làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương. Điển hình như vợ chồng anh Hoàng Văn Quyết, chị Lò Thị Liên, mới ngoài 20 đã gây dựng được vườn cây ăn quả 7000 mét vuông với các loại trái cây như nhãn, bưởi, vải thiều, thêm cả mía.

Cán bộ NHCSXH chia vui với gia đình anh Hoàng Văn Quyết, chị Lò Thị Liên

Quyết kể, hồi năm 2017 nhiều bạn bè cùng trang lứa có “mốt” rời nhà đi làm thuê ở xa với những công việc như rửa xe, nhân viên bán hàng, lái xe… nhưng anh lại chọn con đường lập nghiệp tại quê hương. “Lập nghiệp ở quê gần vợ, gần con, gần cha mẹ. Với lại nhà có đất rộng, khá màu mỡ nên đã thôi thúc mình lựa chọn con đường này”, Quyết chia sẻ.

Đồng hành cùng với các mô hình sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt của người dân Yên Châu luôn có đồng vốn của NHCSXH. 18 năm làm tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) bản Mo nên bà Hoàng Thị Mai đã được chứng kiến sự sinh sôi nảy nở của đồng vốn ưu đãi khi chính tay bà cùng với Hội Phụ nữ và cán bộ NHCSXH chuyển đến với các hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Con số dư nợ của tổ TK&VV bản Mo luôn ở mức trên dưới 1 tỷ đồng với hơn 30 tổ viên - con số dư nợ khá lớn với một bản vùng cao. Công việc của người tổ trưởng tổ TK&VV ở vùng núi tuy có vất vả nhưng bà Mai rất vui vì cuộc sống của bà con đã bớt khó khăn hơn. “Trước đây tôi phải đi bộ hàng chục cây số để tuyên truyền cho bà con về chủ trương tín dụng chính sách xã hội và thu lãi. Nay đường sá đã tốt hơn, hàng tháng các tổ viên đến nhà văn hóa của bản để nộp lãi nên đỡ đi phần vất vả”, bà Mai tâm sự.

Lãnh đạo chính quyền xã Chiềng Sàng cũng cho rằng, chính nguồn vốn ưu đãi của NHCSXH đã chắp cánh cho nhiều mô hình trồng cây ăn trái, phù hợp với chủ trương của tỉnh nhà. Ông Quàng Văn Bưởng, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng Ban giảm nghèo xã Chiềng Sàng cho biết, toàn xã hiện có 1067 hộ thì trên 50% hộ đang vay vốn NHCSXH. Nguồn vốn vay chủ yếu được bà con sử dụng phát triển chăn nuôi và làm vườn cây ăn trái.

Là xã vùng II, đồng bào Thái chiếm tới 86% nên nguồn vốn cho vay ưu đãi có ý nghĩa quan trọng giúp bà con có thêm động lực phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo.

“Trên cơ sở những hộ vay vốn ưu đãi của NHCSXH, chúng tôi sàng lọc xem hộ nào phù hợp với chăn nuôi hay trồng trọt và sẽ hướng dẫn để đồng vốn được sử dụng hiệu quả”, ông Hoàng Văn Thịnh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Chiềng Sàng tiếp lời.

Cũng theo ông Thịnh, trước đây người dân thường gặp khó khăn cả về vốn và cách thức làm ăn thì nay đã có vốn và bà con được hướng dẫn kỹ thuật. Vì thế xã Chiềng Sàng ngày càng xuất hiện nhiều mô hình trồng cây ăn quả như xoài, mít, nhãn với quy mô lớn dần. Một tin vui nữa được lãnh đạo xã thông tin là đang có một doanh nghiệp từ dưới xuôi lên xây dựng cơ sở chế biến nông sản tại đây và trong tương lai gần, bà con không phải lo đầu ra của các loại cây ăn trái và cũng không lo “được mùa mất giá”.

**************

Ở một góc khác của cung đường 6, chúng tôi đến với huyện Thuận Châu, nằm cách thành phố Sơn La khoảng 30km, nơi không chỉ có những đồi cà phê bạt ngàn mà còn đa dạng các loại trái cây như thanh long, bưởi và trồng xen cả chè. Chính nơi đây đang tạo nên cuộc sống ấm no không chỉ với những người bản địa mà còn cả với nhiều người từ tỉnh khác lên xây dựng kinh tế mới từ những năm 1960-1961. Bản Kiến Xương (lấy tên huyện Kiến Xương - Thái Bình) là một bản như vậy.

Đường vào bản Mo, xã Chiềng Sàng phải qua nhiều con suối nhỏ và đoạn đường dốc

Bố mẹ từ Thái Bình lên mảnh đất này gây dựng sự nghiệp cách đây gần 40 năm nên bà Trần Thị Tuyết, bản Kiến Xương, xã Phổng Lái, huyện Thuận Châu coi mảnh đất này như quê hương thứ hai. Dù chồng mất sớm, khó khăn đủ bề nhưng bà vẫn tần tảo nuôi con ăn học trưởng thành, vươn lên trong cuộc sống. “Người bạn” luôn hỗ trợ cho bà Tuyết chính là nguồn vốn ưu đãi của NHCSXH. Lúc đầu, bà chỉ vay 5-10 triệu đồng, sau dần nâng lên cùng với việc mở rộng sản xuất của gia đình. Lần gần nhất, cách nay 5 năm bà Tuyết vay vốn chương trình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn của NHCSXH để làm vườn, đến nay, bà Tuyết đang có cơ ngơi gần 1ha chè, trồng xen kẽ 400 gốc bưởi Diễn, bưởi Đoan Hùng; trừ các chi phí mỗi năm thu lãi 300 triệu đồng. Với cách thức làm ăn hiệu quả, có uy tín nên bà Tuyết luôn được bà con tín nhiệm bầu làm Tổ trưởng Tổ TK&VV của bản.

**************

Là ngân hàng luôn gắn bó với người nông dân nên cán bộ NHCSXH hiểu hơn ai hết những “chuyển động” sản xuất kinh doanh, các mô hình chăn nuôi, trồng trọt thời gian qua. Ông Hoàng Xuân Trường - Giám đốc NHCSXH Chi nhánh Sơn La cho biết, nhờ chủ trương đúng đắn trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi của tỉnh mà đến nay, Sơn La gần như không còn hiện tượng trồng trọt và chăn nuôi tự phát, thay vào đó không chỉ doanh nghiệp mà nhiều người dân cũng biết ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, thu hút nguồn nhân lực địa phương, nhiều thanh niên đi làm ăn xa trở về phát triển kinh tế địa phương.

“Cũng nhờ việc định hướng phát triển các mô hình chăn nuôi, trồng trọt, đặc biệt là cây ăn trái và hoa màu ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao mà nguồn vốn của NHCSXH đã và đang phát huy hiệu quả hơn”, ông Trường chia sẻ.

Tính đến tháng 10/2020, dư nợ NHCSXH tại tỉnh Sơn La đạt trên 4.500 tỷ đồng, trong đó hơn 2.000 tỷ dư nợ cho vay các đối tượng hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo. Ngân hàng đã phối hợp với các tổ chức hội đoàn thể cùng tổ tiết kiệm giám sát nguồn vay, đảm bảo cho vay đúng đối tượng, hướng dẫn khách hàng vay vốn sử dụng vốn đúng mục đích.

Với lợi thế đất đai màu mỡ phù hợp cho phát triển cây ăn trái và thực tế đã mang lại hiệu quả, thời gian tới, NHCSXH tiếp tục bố trí nguồn vốn cho vay các chương trình tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn để có nhiều hơn nữa mô hình trồng trọt, chăn nuôi hiệu quả, góp phần giúp Sơn La khẳng định thương hiệu trái cây lớn thứ hai của cả nước.